Anayasal Değişiklikler İçin 6. Kez Sandığa Gidildi

Türkiye, anayasal düzenlemeler için 6. kez sandık başına gitti. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapan Kanunun'un halk oylamasında, 49 milyon 449 bin 242 kayıtlı seçmen, 151 bin 797 sandıkta oy kullandı.

Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis'i kapsayan 32 il, anayasa değişikliği için ''Evet'' ya da ''Hayır'' demek üzere saat 07.00'de sandık başına gitti. Bu illerdeki sandıklar saat 16.00'da açıldı. İlk sonuç Sivas'ın Doğanşay ilçesinden geldi.

Diğer illerdeki oy verme işlemleri ile gümrük kapılarında 3 Ağustosta başlayan oy verme işlemi saat 17.00'da sona erdi.

Ceza infaz kurumları ve tutukevinde bulunanlar da referandum için oy kullandı.

-KILIÇDAROĞLU OY KULLANAMADI-

AK Parti, MHP, DSP, BBP, DP, Saadet Partisi liderleri oy kullanırken, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu oyunu kullanamayan tek lider oldu.

Gazeteciler, sabah saatlerinden itibaren Kılıçdaroğlu'nun nerede oy kullandığını ya da oy kullanıp kullanmadığını araştırırken, sorunun yanıtını eşi Selvi Kılıçdaroğlu'nda aradılar. Ankara'da Mehmet Emin Resulzade Anadolu Lisesine tek başına gelen Selvi Kılıçdaroğlu, gazetecilerin sorusu üzerine ''Eşim şu anda İstanbul'da'' dedi.

Kılıçdaroğlu'na ilişkin bu belirsizlik ancak oy kullanma işleminin tamamlanmasından yarım saat sonra CHP Genel Merkezi'nden yapılan yazılı açıklamayla giderildi. Açıklamada, Kılıçdaroğlu'nun İstanbul'da oyunu kullanamadığı bildirildi.

Açıklamada, Kılıçdaroğlu'nun, 2009 yerel seçimlerinde, Kağıthane ilçesine kayıtlı adresinde ikamet ettiği ve bu adresi seçmen kütüğünde yer aldığı için oyunu İstanbul'da kullandığı, daha sonra Emniyet yetkililerinin tuttuğu tutanakla Kılıçdaroğlu'nun bilgisi dışında bu adresten ayrıldığının bildirildiği, sandık seçmen listesinden kaydının düşürülerek isminin çıkarılmış olduğunun anlaşıldığı belirtilerek, şunlar kaydedildi:

''Milletvekillerinin seçmen kütüğüne kayıtlı oldukları çevrenin dışında da oy kullanabildiği bilindiği için yoğun referandum kampanyası sürecinde sandık seçmen listeleri incelenmemiş, bu arada YSK'nın 135/1 sayılı genelgesiyle milletvekillerinin, kütüğe kayıtlı oldukları yerin ilçe seçim kurulu başkanlığından alınacak seçmen kağıdını göstermek suretiyle oy kullanabileceği hükmü getirildiğinden, milletvekillerinin seçim çevreleri dışında herhangi bir sandıkta oy kullanma olanağı kalmamıştır. Bu nedenle de Sayın Kılıçdaroğlu İstanbul'da oyunu kullanamamıştır.''

-ANKARA VE İSTANBUL'DA OY VERDİLER-

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, eşi Hayrünnisa Gül ile konutundan yürüyerek geldiği Çankaya İlköğretim Okulu'nda, TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin Antalya'nın Muratpaşa ilçesinde Atatürk İlköğretim Okulu'nda oyunu kullandı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, halk oylaması için oyunu Üsküdar'daki Burhaniye İlköğretim Okulunda verdi. Eşi Emine, kızı Sümeyye, oğlu Bilal, annesi Tenzile ve gelini Reyyan Erdoğan da aynı sandıkta oy kullandı.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Genel Sekreter Cihan Paçacı ile geldiği Anıttepe İlköğretim Okulu'nda; DSP Genel Başkanı Masum Türker eşi Hatice Deniz Türker'le Ataşehir Lisesi'nde; Saadet Partisi Genel Başkanı Numan Kurtulmuş eşi Sevgi ve kızı Ayşe Kurtulmuş ile Fatih'teki 29 Mayıs İlköğretim Okulu'nda; DP Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk ve eşi Şişli Maçka Akif Tunçel Endüstri Meslek Lisesi'nde; BBP Genel Başkanı Yalçın Topçu Ahmet Vefik Paşa İlköğretim Okulu'nda oyunu kullandı.

7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren Ankara'da Karayolları Genel Müdürlüğü Misafirhanesi'nde, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel Çankaya'daki Teğmen Kalmaz İlköğretim Okulu'nda, 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer Ankara'nın Gölbaşı ilçesindeki Şahin Sevin İlköğretim Okulu'nda oy verdi. Eski Başbakanlardan Necmettin Erbakan, Balgat'taki Ömer Seyfettin Lisesi'nde sandık görevlileri tarafından müdür yardımcısının odasına getirilen sandıkta oyunu attı.

Kuvvet komutanlarının oy verdiği adres Çankaya İlköğretim Okulu oldu. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Aksay'ın yanı sıra eski Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ ile Ankara Valisi Alaaddin Yüksel oyunu bu okulda kullananlar arasında yer aldı.

-LİDERLERİN SANDIĞINDAN ÇIKAN SONUÇLAR-

Türkiye genelinde sandıkların yüzde 50,5'i (76 bin 695) açıldığında, 18 milyon 87 bin 993 seçmenin tercihi 59,9 oranında ''evet', yüzde 40,1 oranında ''hayır'' oldu.

Sandıkların yüzde 76.51'i açıldığında ise yüzde 58,45 oranında ''evet'', yüzde 41,54 oranında ''hayır'' oyu çıktı.

Liderlerin referandumda kullandığı oylar, sandıktan çıkan sonuçlara da yansıdı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Saadet Partisi Genel Başkanı Numan Kurtulmuş'un oyunu kullandığı sandıklardan ''Evet''; MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, DSP Genel Başkanı Masum Türker ve DP Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk'un sandıklarından ''Hayır'' sonucu çıktı.

-LİDERLERİN İLK DEĞERLENDİRMESİ-

Referandum sonuçlarına ilişkin ilk değerlendirmeyi yapan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu. Bahçeli, yazılı açıklamasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a ''en erken tarihte milletvekili seçimlerine gidilmesi'' çağrısında bulundu.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise ''Evet' diyenlerin iradesi de 'Hayır' diyenlerin iradesi de sandığa gitmeyenlerin tercihi de saygı değerdir. Hiç kimsenin bu iradeyi küçümseme, yok sayma, görmezden gelme hakkı yoktur, olamaz'' dedi. Erdoğan, '' Seçim sürecinde maksadı aşan, yanlış anlaşılan ifadelerden mümkün olduğunca kaçındım. Şahsıma yönelik, partime yönelik ağır ithamlar, hakaretler ve şık olmayan yakıştırmalar sebebiyle ben hakkımı helal ediyorum. Eğer gerçekten ben de birilerini incittiysem özür diliyorum'' diye konuştu.

-BDP'Lİ ATA İLE GÜVENLİK GÖREVLİLERİ TARTIŞTI-

Oy verme işlemi sırasında yurdun çeşitli yerlerinde bazı olaylar da yaşandı.

İstanbul'da referandumun sağlıklı yapılabilmesi için bin 500'ü sivil olmak üzere 15 bin polis görev yaptı.

İstanbul Gaziosmanpaşa'da oy verme işleminin sürdüğü sırada bir okula atılan molotofkokteyli küçük çapta maddi hasara neden oldu; şüpheli 6 kişi gözaltına alındı. Bahçelievler İlçe Seçim Kurulu'nda sandık sonuçları bilgisayarlara girildiği sırada, seçim gözlemcileri arasında arbede yaşandı.

Mersin'de oy kullanılan bir okul ile önündeki 2 araca da molotofkokteyli atıldı. Yine aynı ilde, halkın sandık başına gitmesini engellemek isteyen gruplar izinsiz gösteri düzenledi.

Şırnak'ın Cizre ilçesinde halk oylamasında oy kullanan vatandaşların isimlerini aldığı gerekçesiyle 1 kişi gözaltına alındı.

Batman'da halk oylamasının boykot edilmesi yönünde tehdit içerikli bildiri dağıttıkları gerekçesiyle 54 kişi, Van'da oy kullanmak isteyen seçmenleri tehdit ettikleri gerekçesiyle 20 kişi gözaltına alındı.

Batman'da vatandaşları oy kullanmamaları için tehdit eden gruba polis müdahale etti, grubun taşlı saldırısında 6 polis hafif yaralandı, 4 kişi gözaltına alındı. Olay yerine gelen BDP Grup Başkanvekili Ayla Akat Ata ile güvenlik görevlileri arasında tartışma çıktı. Ata, güvenlik görevlilerinin havaya silahla ateş açtığını ileri sürdü.

-3. KATTAN SANDIK ATILDI-

Şanlıurfa'da BDP Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Binici ve beraberindeki bir grup partili, sandık başkanı ile ''başkasının yerine oy kullandırıldığı'' iddiasıyla tartıştı. Büyüyen tartışmada, sandık başkanı darp edildi, arbedede sandık 3. kattan atıldı.

Şırnak'ın Kumçatı beldesindeki bir okulda oy verme işlemi sırasında ''Halk oylamasını boykot edin, oy kullanmayın'' diyerek tehdit eden grup ile oy kullanmaya gelen geçici köy korucuları arasındaki tartışma, kavgaya dönüştü; 8 kişi hafif yaralandı.

Hakkari'de oy sandıklarını taşıyan aracın güvenliğini sağlayan askeri araca açılan taciz ateşinde 1 er yaralandı.

Gaziantep'in Nurdağı ilçesinde, oy kullanmaya giden ailenin bulunduğu otomobil şarampole devrildi. Kazada anne ve çocuğu öldü, baba ağır yaralandı.

-FİRARİLER, SANDIK BAŞINDA YAKALANDI-

Yurt genelinde değişik suçlardan aranan 700'den fazla kişi oy kullanmak için gittikleri sandık başında yakayı ele verdi.

İstanbul'da, vatandaşların oy kullanmasını engellemeye çalışan ve aranan 593 kişi gözaltına alındı.

Erzurum'un Pazaryolu ilçesine bağlı Kılıççı köyünde görevli sandık başkanı ölü bulundu. Vücudunun parçalandığı belirtilen Bakır'ın, Çatakbahçe köyünden halk oylamasındaki görevi için Kılıççı köyüne yürüyerek giderken bir ayının saldırısı sonucu ölmüş olabileceği ifade edildi.

Yurt dışında yaşayan ve Atatürk Havalimanı'nda oy kullanmak isteyen yaklaşık 40 kişilik grubun, gerekli yasal şartları taşımadıkları gerekçesiyle oy kullanmalarına izin verilmeyince tartışma yaşandı.

İşçi Partisi İstanbul İl Yöneticisi Hıdır Hokka, oy verme işlemleri sırasında bazı ilçelerde usulsüzlükler yapıldığı iddiasıyla İl Seçim Kuruluna şikayette bulundu.

-ÖNCE SANDIK SONRA NİKAH-

Esma Özkaracan adlı genç kız, Ankara'da kıyılacak nikahından önce Eskişehir'de gelinliğiyle oyunu kullandı, sonra ''Artık gönül rahatlığıyla Ankara'ya gidebilirim'' dedi.

Samsun'da yeni evlenecek çift Samet Gül ve Çağla Kılıç da nikah masasından önce sandığa gitti. Gül ve Kılıç, gelinlik ve damatlıkla gittikleri sandık başlarında ilgiyle karşılandılar.

-SANDIĞA GİDEMEDİ, SANDIK ONA GETİRİLDİ-

Yürüme engelli olduğu için sandığa gidemeyen 65 yaşındaki Hacer Kaçmak'ın oy kullanacağı sandık evine getirildi. Kaçmak'ın eşi sandık başkanıyla görüşerek evlerinin seçim bölgesine 10 metre uzaklıkta olduğunu belirterek, oyunu evde kullanmasını istedi. Sandık başkanının, zarf ve mühür ile seçmen listesini alarak eve gitmesiyle, Kaçmak evde oyunu kullandı.

Bartın'da ise aynı durumda olmasına karşın, 2 kilometrelik yolu tekerlekli sandalye ile katederek oy kullanmaya gelen 74 yaşındaki kadın, merdivenleri çıkamayınca oy kullanamadı. Yaşlı kadın, oy kullanamaması üzerine ağladı.

Denizli'de anayasa değişikliği için oy kullanmak üzere kimlik numarası çıkartmaya giden emekli öğretmen, kayıtlarda ölü olarak göründüğünü öğrendi. Cemal Özer adlı vatandaşın kaydının kapalı olduğu anlaşıldı. Özer'in kaydı açıldıktan sonra çıkartılan nüfus kayıt örneği evinde teslim edildi.

Erzurum'un Tekman ilçesine bağlı Beyköy ve Susuz köylerinde yaşayan vatandaşlar, ''yol ve su hizmeti alamadıkları'' gerekçesiyle sandık başına gitmediler.

Rize'de ise bir sandıktaki zarftan oy yerine ''ot'' çıktı.

Haberler