Türk Yöneticiler İçin "Rüşvet Büyük Sorun"

Denetim ve danışmanlık firması Ernst & Young'ın "Avrupa Yolsuzluk ve Usulsüzlük Anketi 2011" raporunda, Türkiye'de rüşvet ve yolsuzluğun yaygın olduğunu düşünenlerin oranının yüzde 77 olduğu bildirildi. Usulsüzlük İncelemesi ve Uyuşmazlık Danışmanlığı Bölümü tarafından ortaya konulan araştırma, Türkiye'nin de içinde bulunduğu 25 Avrupa ülkesinden 2 bin 365, Türkiye'den ise 105 şirket yönetici ve çalışanının görüşleri alınarak gerçekleştirildi. Avrupa ve Türk şirketlerinde gerçekleşen usulsüzlüklerin yanı sıra Türk yöneticilerin neden ve sonuçlarıyla usulsüzlük konusuna yaklaşımlarını ortaya koyan rapor, Ernst & Young Türkiye Ülke Başkanı Mustafa Çamlıca ile Güney Doğu Avrupa ve Türkiye Usulsüzlük İncelemesi ve Uyuşmazlık Danışmanlığı Bölüm Lideri Dilek Çilingir'in katılımıyla düzenlenen toplantıda kamuoyuna duyuruldu.

Raporda, katılımcıların yüzde 64'ünün krizin ve etkilerinin önümüzdeki 12 ayda da devam edeceğini düşündüğü, finansal krizin ve işten çıkarmaların devam edeceğini düşünenlerin oranının 2009 anketine göre azalsa da hala yüksek göründüğü, bu dönemde maliyetleri azaltmanın katılımcıların yüzde 60'ı için en ciddi baskı unsuru olduğu belirtildi. Raporda, Avrupalı her 5 katılımcıdan birinin rüşveti çalışma hayatının gerekliliklerinden biri olarak gördüğü, üçte ikisinin rüşvetin ülkelerinde yaygın olduğunu, yüzde 40'ının ise etkilerinin krizle birlikte arttığını belirttiği ifade edildi. Raporda, ankete katılan şirket çalışanlarının sadece yarısının şirketlerinin bir yolsuzluk karşıtı politikası bulunduğundan haberdar olduğu bildirildi.

Katılımcıların usulsüzlük karşıtı politikalara bakış açısının da ele alındığı raporda, katılımcıların üçte ikisinin bu konuda olumlu üne sahip şirketlerin ticari avantaj sağlayacağını düşündüğü, yüzde 45'inin büyük bir rüşvet ya da usulsüzlük skandalına adı karışmış bir şirkette çalışmak istemediği, yüzde 53'ünün adı büyük bir usulsüzlük olayına karışmış satıcılarla çalışmayı düşünmediği ifade edildi.

Anket katılımcılarının yüzde 77'sinin usulsüzlük riskinin azalması için düzenleyici kurumların gözetiminin artması gerektiğini düşündüğü, ankete yanıt verenlerin yüzde 16'sının düzenleyici kurumların usulsüzlük suçlarına karışmış kişileri cezalandırmakta etkin olduğunu, yüzde 42'sinin de düzenleyici kurumların bu konudaki suçluları cezalandırmak istediği halde etkili olamadığını düşündüğü kaydedildi. Raporda, düzenleyici otoritelerin etkin olamamasının nedenleri arasında en ön sırada yüzde 53 ile usulsüzlüğün önlenemeyecek kadar yaygın olması gelirken, bunu yüzde 30 ile yeterli hukuki güçlerden yoksun olmaları, yüzde 28 ile de yeterli kaynağa sahip olmamalarının izlediği ifade edildi.

-TÜRK KATILIMCILAR RÜŞVETLE MÜCADELEDE ARTIŞ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYOR-

Ekonomik krizin şirketler üzerinde yarattığı baskının halen sürdüğü, bunun da yolsuzluk ve usulsüzlüğü artırdığı belirtilen raporda, Avrupa ülkelerindeki katılımcıların oranına (yüzde 16) paralel olarak, Türk katılımcıların yüzde 17'sinin son iki yıl içinde şirketlerinde önemli bir yolsuzluk olayı yaşandığını vurguladığı, bu oranın geçen yıl açıklanan anket sonuçlarında yüzde 14 olduğu bildirildi.

Raporda, Türk katılımcıların yüzde 42'sinin (Avrupa ortalaması yüzde 29) şirketlerinde usulsüzlükle mücadele çabalarının arttığını belirttiği, bu durumun Avrupa genelindeki en yüksek oranı ifade etmekle birlikte geçtiğimiz yıla göre bir düşüşün söz konusu olduğunu gösterdiği, 2009 yılı anket sonuçlarında bu oranın yüzde 46 olarak yer aldığı kaydedildi.

Anket sonuçlarının, Türk katılımcıların usulsüzlüğü önlemek için özellikli önlem alındığını düşünenlerin oranının 2 yıl öncesine göre yüzde 4 düştüğünü gösterdiği belirtildi. Raporda, yolsuzluk eylemlerinin önlenmesinde tercih edilen yöntemlere değinilirken, Türk yöneticilerin bu konuda yüzde 65'inin iç denetim yaptırdığı, yüzde 47'sinin davranış ilkelerini caydırıcı bir önlem olarak kullandığı, yüzde 43'ünün ise harcamaları daha sıkı kontrol ettiği bildirildi.

-ZOR EKONOMİK KOŞULLARIN ARTIRDIĞI BASKI-

Türk katılımcıların usulsüzlüğe yönelten etmenler sıralamasında ilk sırayı yüzde 43 ile maliyet düşürmenin yer aldığına işaret edilen raporda, katılımcıların yüzde 36'sının satış gelirlerini yükseltmenin üzerlerindeki en önemli baskı unsuru olduğunu belirttiği kaydedildi. Ankete katılan Türk şirket temsilcilerinin yüzde 60'ının mali sıkıntının sürdüğünü düşündüğü, Avrupalı katılımcılarda ise bu oranın yüzde 64 olduğu ifade edilen raporda, katılımcıların yüzde 70'inin işten çıkarmaların da artarak süreceğini düşündüğü, bu oranın 2009 yılındaki sonuçlara göre daha düşük olduğu, Avrupa sonuçlarıyla ise benzerlik gösterdiği belirtildi.

Raporda, yöneticilerin yüzde 83'ü mali performansın artırılması konusunda ciddi baskı gördüklerini, yüzde 74'ünün hedeflere ulaşmak için "kestirme" yollara başvurulabileceğini belirttiği bildirilen raporda, "Türk yöneticilerin Avrupa ortalamalarından oldukça yüksek bir bölümü, yeni iş almak ya da iş kaybetmemek için şahsi hediye ya da hizmet (yüzde 37), para (yüzde 29) ve eğlence (yüzde 11) sağlanmasını haklı görebileceklerini ifade ediyor" değerlendirmesinde bulunuldu.

-TÜRK YÖNETİCİLERİN YÜZDE 77'Sİ "RÜŞVET BÜYÜK SORUN" DİYOR-

"Avrupa Yolsuzluk ve Usulsüzlük Anketi 2011" raporunda, Türkiye'de rüşvet ve yolsuzluğun yaygın olduğunu düşünenlerin oranının yüzde 77 olduğu belirtilerek, rüşvet ve yolsuzluğun ekonomik kriz nedeniyle arttığını düşünenlerin oranı yüzde 55 olurken, katılımcıların yüzde 35'inin sektörlerinde yeni iş almak için rüşvet vermenin olağan kabul edildiğini belirttiği kaydedildi. Raporda, Türk şirket çalışanlarının yüzde 46'sının düzenleyici kurumların hukuki yaptırım gücü olmadığını, yüzde 41'inin ise yolsuzluk ve rüşvetin önlenemeyecek kadar yaygın olduğunu düşündüğü belirtildi.

Ernst & Young Güney Doğu Avrupa ve Türkiye Usulsüzlük İncelemesi ve Uyuşmazlık Danışmanlığı Bölüm Lideri Çilingir, 2011 yılına ilişkin anket sonuçlarının, sadece yolsuzlukla mücadele politikasına sahip olmanın yeterli olmadığını, önemli olanın bu politikaları etkin çalıştırmak olduğu gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdiğini ifade etti. Çilingir, "Davranış ilkeleri kitapçığı hazırlayıp şirketin duvarlarına asmanın hiçbir faydası olamayacağı gibi, aynı dokümandan fayda alabilmek için en azından çalışanlara bu konuda eğitimler vermek, uygulamalı örnekler göstermek ve kuralların uygulanması gerektiğine dair yönetimin mesajını iletmek gerekir" dedi.

Şirket yönetimlerinin, bu anket sonuçlarını çok iyi değerlendirmesi gerektiğine dikkati çeken Çilingir, şunları söyledi: "Görünen o ki, yıllar geçtikçe yolsuzluk konusunda farkındalık artsa da, yeterli önlemler almakta ve bu önlemleri etkin olarak uygulamakta yetersiz kalınıyor. Finansal durgunluk dönemlerinin hem şirketleri maliyet azaltmaya zorladığı, hem de yolsuzluk oranlarını artırdığı düşünülürse yolsuzluk riskine maruz kalma oranının artması kaçınılmazdır. Ancak etkin bir mücadele için şirket yönetimleri cesur ve zor kararlara imza atmayı göze almalıdırlar. Bunların başında etik olmayan davranışlara tolerans gösterilmemesi gelmektedir. Şirket yönetimleri, usulsüzlük riskiyle mücadeleyi ciddiye almalı ve gerekli çabayı gösterip maliyete katlanmalıdırlar, böylece toplum ve çalışanları gözünde itibarlarını da korumuş olurlar." Çilingir, yolsuzluk konusunda Türkiye'nin Rusya'dan daha iyi konumda olduğunu, Romanya ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin ise Türkiye'den daha iyi durumda bulunduğunu söyledi.

- İSTANBUL

Güncel Haberler