Tarihi Kale Üzerindeki İç Kale Camisi Restore Ediliyor

Gaziantep'in Araban ilçesinde bulunan tarihi Raban Kale-i Zerrin Kalesi üzerindeki tarihi İç Kale Camisi'nde başlatılan birinci etap restorasyon çalışmasında sona gelindi.

Araban Belediye Başkanı Mehmet Özdemir, birinci etap restorasyon çalışmalarında sona gelinen tarihi Kale-i Zerrin üzerindeki tarihi İç Kale Camii'de incelemelerde bulundu.

Özdemir, çalışmalar hakkında gazetecilere yaptığı açıklamada, AK Parti Gaziantep Milletvekili Mehmet Erdoğan'ın ilçe merkezinde bulunan ve ilçenin sembolü olan tarihi Raban Kale-i Zerrin Kalesi üzerindeki tarihi İç Kale Camisinde restorasyon çalışması başlatılması için Gaziantep Valiliği İl Özel İdaresi Kültür Varlıkları Fonu'ndan 760 bin lira kaynak ayrıldığını ve birinci etap restorasyon çalışmalarında sona gelindiğini belirtti.

İlçenin sembolü olan tarihi İç Kale Camisinin çevresinde daha önce yapılan restorasyon öncesi kazı çalışmalarında toprak altında kalan bölümlerinin de ortaya çıkartılarak birinci etap restorasyon çalışmaları başlatıldığını belirten Özdemir,"Araban ilçe merkezindeki Kale Mahallesi'nde bulunan ve aynı zamanda ilçenin sembolü olan tarihi Raban Kale-i Zerrin Kalesi üzerindeki tarihi İç Kale Camisinin iç ve çevresinde, 2010 yılında başlatılan restorasyon öncesi temizlik ve kazı çalışmalarında Eyyübiler dönemine ait sikkeler ve yapı ortaya çıkmıştı. Tarihi Raban Kale-i Zerrin Kalesi üzerindeki İç Kale Camisinin tarihinin oldukça eskidir. İlçenin en önemli tarihi eserlerinden birisi olan camide restorasyon çalışması başlatıldı. Geçmişte ilçenin tek camisi olarak ilçe merkezindeki vatandaşlarla birlikte ilçeye bağlı köylerdeki vatandaşların da özellikle Cuma ve Bayram namazlarını kılmak için kullandıkları ilçenin tek camisini uzun yıllar sonra yeniden ilçe ve bölge halkının hizmetine açmak için başlatılan birinci etap restorasyon çalışmalarında sona gelindi. AK Parti Milletvekili Mehmet Erdoğan'ın desteğiyle, Gaziantep Valiliği İl Özel İdaresi Kültür Varlıkları Fonu'ndan ayrılan 760 bin lira kaynak ile bölgenin ve ilçenin önemli tarihi eserlerinden olan tarihi İç Kale Camimiz, çökme tehlikesinden kurtularak ibadet ve turizme kazandırılacaktır" dedi.

Başkan Özdemir gazetecilere İç Kale Camisi'nin tarihi ve özelliği hakkında şu bilgileri verdi:

"Memlukluların Birecik, Kahta, Ravenda, Rumkale, Gaziantep ve Araban kalelerini sınır bölgesi kabul ederek sürekli ellerinde tutmaları, bu bölgelerde birçok yeni yapılar inşa etmeleri ve hakimiyetleri döneminde bu kaleleri tahkim etmeleri caminin enine gelişen iki sahınlı bir plana sahip olması, savunma amacıyla yekpare taşlardan ve çok az sayıda pencerenin olması, mihrabın genel kurgusu gibi özelliklerden yola çıkarak, ayrıca bölgeye hakim güçler göz önünde bulundurulduğu zaman yapı 12. yüzyıl ve 14 yüzyıllara tarihlendirilmektedir. 1940'lı yıllarda kale talanı sırasında caminin giriş kapısının büyük bölümü toprak ve taş yığını içinde kalmıştır.

Tarihi Araban İç Kale Camisi enine gelişen iki sahından oluşan bir plana sahiptir. Sahınların üzeri tonozlarla örtülü olup, dıştan düz dam şeklindedir. Cami, zeminin altında inşa edilmiştir. Duvarlarının kalın olması ve fazla pencere olmaması, yapının savaş anında korunma mekanı olarak kullanıldığını göstermektedir. İç mekanın zeminin altında inşa edilmesi de bunu doğrulamaktadır. Kıble duvarındaki iki nişin işlevinin çile bölümü gibi düşünüldüğü tahmin edilmektedir.

Mihrap, plan olarak Memluklu dönemi camilerine, dış çerçeve olarak da Diyarbakır Mesudiye Medresesine benzemektedir. Dış cephe düzeni olarak yine Memluklu dönemindeki yapıları hatırlatmaktadır. İbadet mekanının yarıdan fazlasının zemin altında inşa edilmesi şekline ise, bu cami dışında pek rastlanmamaktadır. Birgi Ulu Camisi de zeminin altında olmasına karşın bu cami gibi ibadet mekanının dışa açıklığının fazla olmaması gibi bir özelliği yoktur. Plan bakımından Memluklu dönemine ait Kahire Temin El Rasafi Camisine, Akkoyunlu döneminden Mardin Şeyh Mahmud Türk Camisine ve Hasankeyf Küçük Camisine benzemektedir.

Türk sanatı bakımından önemi ise, ibadet mekanının zeminin altında yer alması, iç mekanın doğrudan savunma amacıyla kalın duvarlara sahip olması, kıble duvarındaki iki hücresi, mihrap kurgusu ve örtü sistemi gibi özelliklerinden dolayı büyük bir öneme sahiptir.

Bölge ve Araban ilçemiz için önemli bir tarihi eser olan İç Kale Camimizin ivedilikle kurtarılarak işlev kazandırılması için Araban Belediyesi olarak hazırlattığımız ve AK Parti Gaziantep Milletvekili Mehmet Erdoğan'ın desteğiyle Gaziantep Valiliği tarafından projeye verilen destek ile cami çevresinde başlatılan restorasyon öncesi kazı çalışmalarının ardından başlatılan restorasyon çalışmalarında son aşamaya gelinmiştir. Restorasyon çalışmalarının son aşamasına geldiğimiz ilk projemizin tamamlanmasının ardından yeni projelerimiz devam edecektir. Restorasyon çalışması tamamlandığında cami yeniden eski günlerdeki gibi işlev kazandırılarak ibadet ve turizme açılacaktır." - GAZİANTEP

Gaziantep Valiliği Mehmet Erdoğan Ak Parti Araban Yerel Haberler