Kaza namazı nasıl kılınır? Kaza namazı nedir? Geçmiş kaza namazı nasıl kılınır, kaç rekattır?

Kaza namazlarının kılınışı birçok müslüman tarafından merak edilmektedir. Kaç rekat olduğu, nasıl kılındığı, ne okunacağı merak edilmektedir. Peki kaza namazı nasıl kılınır, kaç rekattır tüm bilgiler haberimizde...

KAZA NAMAZI NEDİR?

Her müslümanın kılması gereken 5 vakit farz namaz vardır. Sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı olmak üzere farz namazlar 5 vakittir. Eğer bir müslüman farz namazı mazaret gereği kaçırırsa bunu kaza yapması gerekmektedir. İşte kılması gereken farz namazının vakti dışında kıldığı bu namaza kaza namazı adı verilir. Kaza namazını kıldıktan sonra o vaktin farz namazını kaza yapmış olur. Kaza namazları hakkında Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) vaktinde kılamadığı namazları kaza etmiş ve ashabına da bunu tavsiye etmiştir.

Normalde namazları bilerek kazaya bırakmak günahtır. Fakat insanlık hali mazeret gereği namazı kaçıranlar, bilmeden yanlışlıkla vakit namazını kaçıranlar, uykudayken namazı kaçıranlar vb. durumlar olabilir. İşte bu yüzden farz namazını kaçıranlar sonradan o vakti kaza etmelidirler. Sonradan kılınan bu namazlara kaza namazları adı verilir. Örneğin bir müslüman 25 yaşında namaz kılmaya başladı diyelim. Bu durumda ergenlik çağından itibaren kılmadı farz namazları kaza etmesi gerekmektedir. Diyelim ki bu kişi ergenliğe 15 yaşında girmiş olsun. Haliyle bu kişinin 25-15=10 senelik kaza namazı var demektir. Bu kaza namazları zamanla kılması tavsiye edilmektedir. Ahirete borçlu olarak çıkmaması için kılmadı farz namazlar varsa kazalarını yapmalıdır.

Ek olarak vaktinde kılınmamış olan 5 vakit farz namazın kazaları da farz sayılmaktadır. Yani vaktinde kılınmayan farzların kazaları da farz olur. Bu yüzden eğer kaza borcumuz varsa kılmamız gerekmektedir. Ek olarak vitir vacip namazının kazası da vacip olmaktadır.

KAZA NAMAZI NASIL KILINIR?

Kaza namazı normal farz namazlar gibi kılınmaktadır. Yani kılınış şekli aynıdır. Sadece niyet etme şekli farklıdır. Yani bir öğlen namazının farzının kazası aynı öğlen namazı farzı gibi kılınmaktadır. İlk 2 rekatta Fatiha'dan sonra namaz suresi okunur. 2. rekatın sonunda oturulur ve sadece Tahiyyat duası okunur. Farz namazlarda olduğu gibi kaza namazlarının 3. ve 4. rekatlarda da sadece Fatiha okunur. Sonrasında kadei ahire oturuşu yapılır. Tüm dualar okunduktan sonra selam verilir. Lakin sadece niyet etme şekli farklıdır. Kaza namazına "Niyet ettim Allah rızası için vaktinde kılamadığım son öğle namazını kılmaya" diye niyet edilir. Bu şekilde kaza namazları kılınabilir. Şimdi detaylı kaza namazı nasıl kılınır onu anlatalım.

Kaza namazı için niyet :"Niyet ettim Allah rızası için kılamadığım son sabah/ son öğle/ son ikindi/ son akşam/ son yatsı namazını kılmaya" veya "Niyet ettim Allah rızası için vaktinde kılamadığım ilk sabah/ ilk öğle/ ilk ikindi/ ilk akşam/ ilk yatsı namazını kılmaya" diye niyet edilmektedir.

Kaza namazı

SABAH NAMAZININ KAZASI NASIL KILINIR?

Sabah namazının farzı 2 rekattır. Haliyle sabah namazının kazası da 2 rekat olmaktadır. Sabah namazının kazasını kılmak için öncelikle "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım sabah namazını kılmaya." ya da "Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir sabah namazını kaza etmeye." veya "Niyet ettim Allah rızası için vaktinde kılamadığım son sabah namazını kılmaya." şeklinde niyet edilir. Ardından 2 rekat sabah namazının farzının kazası kılınır. Namazın kazası da aynı sabah namazı farzı gibidir.

ÖĞLE NAMAZININ KAZASI NASIL KILINIR?

Öğle namazının farzı 4 rekattır. Haliyle öğle namazının kazası da 4 rekat olmaktadır. Öğle namazının kazasını kılmak için öncelikle "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım öğle namazını kılmaya." ya da "Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir öğle namazını kaza etmeye." veya "Niyet ettim Allah rızası için vaktinde kılamadığım son öğle namazını kılmaya." şeklinde niyet edilir. Ardından 4 rekat öğle namazının farzının kazası kılınır. Namazın kılınışı da aynı öğle namazı farzı gibidir.

İKİNDİ NAMAZININ KAZASI NASIL KILINIR?

İkindi namazının farzı 4 rekattır. Haliyle ikindi namazının kazası da 4 rekat olmaktadır. İkindi namazının kazasını kılmak için öncelikle "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ikindi namazını kılmaya." ya da "Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir ikindi namazını kaza etmeye." veya "Niyet ettim Allah rızası için vaktinde kılamadığım son ikindi namazını kılmaya." şeklinde niyet edilir. Ardından 2 rekat ikindi namazının farzının kazası kılınır. Namazın kılınışı da aynı ikindi namazı farzı gibidir.

AKŞAM NAMAZININ KAZASI NASIL KILINIR?

Akşam namazının farzı 3 rekattır. Haliyle akşam namazının kazası da 3 rekat olmaktadır. Akşam namazının kazasını kılmak için öncelikle "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım akşam namazını kılmaya." ya da "Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir akşam namazını kaza etmeye." veya "Niyet ettim Allah rızası için vaktinde kılamadığım son akşam namazını kılmaya." şeklinde niyet edilir. Ardından 3 rekat akşam namazının farzının kazası kılınır. Namazın kılınışı da aynı akşam namazı farzı gibidir.

YATSI NAMAZININ KAZASI NASIL KILINIR?

Yatsı namazının farzı 4 rekattır. Haliyle yatsı namazının kazası da 4 rekat olmaktadır. Yatsı namazının kazasını kılmak için öncelikle "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım yatsı namazını kılmaya." ya da "Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir yatsı namazını kaza etmeye." veya "Niyet ettim Allah rızası için vaktinde kılamadığım son yatsı namazını kılmaya." şeklinde niyet edilir. Ardından 2 rekat yatsı namazının farzının kazası kılınır. Namazın kılınışı da aynı yatsı namazı farzı gibidir.

KAZA NAMAZI NE ZAMAN KILINIR? BELLİ BİR VAKTİ VAR MI?

Kaza namazı kılmak için belirli bir vakit yoktur. Kerahat vakitleri dışında kalan tüm vakitler kaza namazı kılınabilir. Vakti kaçırılan farz namazlar aynı gün içerisinde veya daha sonra kaza edilebilir. Fakat alimler kaza namazının geçe bırakılmamasını tavsiye etmişlerdir. En kısa zamanda kılınmasını söylemişlerdir.

Mesela öğle namazını kaçıran bir kişi öğle namazının farzının kazasını yatsı namazının akabinde yapabilir. Fakat kaçırılan namazların kazalarının en kısa zamanda yapılması o kişinin hayrına olur.

Ek olarak yukarıda söylediğimiz gibi yıllardır kazası bulunan kişiler de zamanla farz namazlarını kaza edebilirler. Bir gün içerisinde istenildiği kadar kaza namazı kılınabilir. Yani günde bu kadar kaza namazı kılınır diye bir sınırlandırılma bulunmamaktadır.

KAZA NAMAZINA NASIL NİYET EDİLİR?

Kaza namazı kılacak olan kişinin kılacağı namazı belirleyerek niyet etmesi asıldır. Fakat üzerinde çok sayıda kaza namazı varsa, geçmiş namazları kaza ederken, "Vaktinde kılamadığım ilk sabah/ ilk öğle/ ilk ikindi/ ilk akşam/ ilk yatsı namazını kılmaya" şeklinde niyet edebileceği gibi, " kılamadığım son sabah/ son öğle/ son ikindi/ son akşam/ son yatsı namazını kılmaya" şeklinde de niyet edebilir.

Kaza namazı kılınışı

KAZA NAMAZININ DELİLİ NEDİR?

Kur'an'da vaktinde kılınamayan namazların kaza edilmesi ile ilgili olarak açık bir ifade bulunmamakla birlikte, Hz. Peygamber (s.a.s.) vaktinde kılamadığı namazları kaza etmiş ve ashabına da bunu tavsiye etmiştir.

Resûl-i Ekrem (s.a.s.), "Kim namazı unutursa veya uyuyup kalırsa hatırlayınca onu kılsın. Onun keffâreti ancak budur." (Buhârî, Mevâkîtü's-Salât, 37; Müslim, Mesâcid, 315) buyurmuştur. Yine Hz. Peygamber (s.a.s.), Hendek savaşı sırasında harbin şiddetlenmesi nedeniyle ikindi namazını kılamamışlar; bunun üzerine "Bizi ikindi namazından alıkoydular. Allah da onların evlerini ve kabirlerini ateşle doldursun." diye beddua etmiş ve ikindi namazını akşam ile yatsı arasında kaza etmiştir (Müslim, Mesâcid, 205). Ayrıca Hayber Fethinden dönerken, bir yerde konakladıklarında uyuyakalmışlar ve vaktinde kılamadıkları sabah namazını güneş doğduktan sonra kaza etmişlerdir (Müslim, Mesâcid, 309).

Beş vakit namazın farzı ve vitir namazı kaza edilir. Kazaya kalan sabah namazı, o günün öğle vaktinden önce kaza edilecekse sünneti de kaza edilir. Ayrıca öğle namazının dört rekâtlık ilk sünneti de vakit çıkmadıkça öğlenin farzından sonra kılınır. Öte yandan geçmiş namazlar, kazaya nasıl kaldıysa öyle kılınırlar, yani seferî olarak kaldıysa seferî, mukim olarak kaldıysa mukim gibi kaza edilir (Mevsilî, el-İhtiyâr, I, 220).

Unutma ve uyuma gibi bir mazeret olmaksızın, kasıtlı olarak terk edilen namazların kazası ile ilgili herhangi bir hadis bulunmamaktadır. Fakat bu kasıtlı olarak terk edilen namazların kazasının gerekmediği anlamına gelmez. Zira, Ramazan'da kasıtlı olarak cinsel ilişkiye girerek orucunu bozan kimseye Resûl-i Ekrem'in (s.a.s.) hem keffâreti hem de o günkü orucun kazasını emretmesi (Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ, IV, 382), bir farz ibadetin kasıtlı olarak terk edilmesi durumunda da kazasının gerektiğine delildir. Öte yandan Hz. Peygamberin (s.a.s.) bir mazerete dayalı olarak vaktinde kılamadığı namazları kaza etmesi ve sahabeye de bu yönde emir buyurması dikkate alınacak olursa, mazeretsiz olarak terk edilen namazların kaza edilmesinin öncelikle gerekli olacağı sonucuna ulaşılır (Nevevî, el-Mecmû', III, 68).

HANGİ VAKİTLERDE KAZA VE NAFİLE NAMAZ KILINMAZ?

Bazı vakitlerde bir kısım ibadetlerin yapılması yasaklanmıştır. Bu vakitlere kerâhet vakitleri denilir. Ukbe b. Âmir el-Cühenî'den şöyle nakledilmiştir: "Resûlullah (s.a.s.) bize üç vakitte namaz kılmayı ve ölülerimizi defnetmeyi yasakladı: Güneşin doğmasından itibaren bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar, güneşin gökyüzünde tam dik oluşundan batıya yönelmesine kadar ve güneşin sararmasından itibaren batmasına kadar." (Müslim, Müsâfirîn, 293; Ebû Dâvûd, Cenâiz, 55; Tirmizî, Cenâiz, 41)

Bu hadiste belirtilen üç vakitte hiçbir namaz kılınamaz. Bu vakitlerin başlama ve bitiş zamanları şöyledir:

a) Güneşin doğmasından itibaren, 40-50 dakika sonrasına kadar,

b) Güneşin, tam tepede bulunduğu vakit (Öğle vaktinin girmesine yaklaşık 10 dakika kalmasından öğle vaktinin girmesine kadar),

c) Güneş batmazdan önce, gözleri kamaştırmaz hâle gelmesinden, batmasına kadar olan vakit (Güneşin batmasına 40-50 dakika kalmasından itibaren akşam namazı vakti girinceye kadar olan zaman) (Merğînânî, el-Hidâye, I, 265-269).

Bu sayılan kerâhet vakitlerinde kaza namazı, vitir gibi vacip namaz kılınamadığı gibi kerahat vaktinden önce hazırlanmış bulunan cenazenin namazı da kılınamaz. Bu vakitlerde hazırlanmış cenazenin namazı ise kılınabilir. Daha önce okunmuş bir secde ayetinden dolayı "tilâvet secdesi" yapılamaz. Ancak kerâhet vaktinde okunan secde âyetinin secdesi, daha sonraya bırakmak efdal olsa da bu vakitte yapılabilir.

Güneşin batmasından önceki kerâhet vaktinde, sadece o günün ikindi namazının farzı kılınabilir. Fakat mazeretsiz olarak ikindi namazını bu vakte kadar geciktirmek mekruhtur.

Bunların dışında şu vakitlerde de sadece nafile namaz kılmak mekruhtur:

a) Sabah namazının sünneti hariç olmak üzere imsak vakti girdikten sonra, güneş doğuncaya kadar olan sürede,

b) İkindi namazını kıldıktan sonra güneş batıncaya kadar olan sürede,

c) Akşam namazı vakti girdiğinde farz kılınmadan önce,

d) Cuma günü hatibin minbere çıkmasından sonra (Merğînânî, el-Hidâye, I, 269-271).

Ebû Saîd el-Hudrî'den şöyle nakledilmiştir: "Resûlullah'ı (s.a.s.) şöyle derken işittim: Sabah namazı kılındıktan sonra, güneş doğuncaya kadar başka namaz yoktur. İkindi namazından sonra, güneş batıncaya kadar başka namaz yoktur." (Ebû Dâvud, Tatavvu', 9; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, I, 271)

KAZAYA KALAN NAMAZLAR CEMAATLE KILINABİLİR Mİ?

İmamla aynı vaktin namazını kılıyor olmak kaydı ile kazaya kalan namazlar cemaatle kılınabilir (Merğînânî, el-Hidâye, I, 377; Haraşî, Şerhu Muhtasar, II, 39). Nitekim Hendek savaşının zor şartları altında Resûlullah (s.a.s.), dört vakit namazı kılmaya fırsat bulamamış; bilahare şartlar uygun hâle gelince de bu namazları ashabına cemaatle kıldırmıştır. Abdullah b. Mesud'un olayla ilgili rivayeti şöyledir: "Müşrikler, Hendek Savaşı'nda Resûlullah'ı namaz kılmaktan alıkoydular. Nihayet, gecenin bir kısmı geçtikten sonra Bilâl ezan okudu ve kâmet getirdi; Hz. Peygamber öğle namazını kıldırdı, sonra Bilâl kamet getirdi, ikindiyi kıldırdı; sonra Bilâl kâmet getirdi, akşam namazını kıldırdı; sonra Bilâl yine kâmet getirdi, yatsı namazını kıldırdı." (Tirmizî, Salât, 20; Nesâî, Mevâkît, 55; Tecrîd Tercemesi, II, 535)

SÜNNET NAMAZLAR KAZA EDİLİR Mİ?

Vaktinde kılınmayan beş vakit namazın farzları ile vacip olan vitir namazı kaza edilir. Kılınmayan sünnetler vakit çıktıktan sonra kaza edilmez. Ancak vaktinde kılınmayan sabah namazı, aynı gün zevalden önce kaza edildiğinde sünneti ile birlikte kaza edilir (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 223). Çünkü Hz. Peygamber kılamadığı bir sabah namazını öğleden önce kaza ederken, sünnetiyle birlikte kaza etmiştir (Ebû Dâvûd, Salât, 11).

Bir de öğle namazında cemaate yetişmek için sünneti kılmadan farza başlayan kişi, farzı kıldıktan sonra kılmadığı ilk sünneti de kılar. Bunu, son sünnetten önce kılabileceği gibi sonra da kılabilir.

KAZA NAMAZI BORCU OLAN KİMSE SÜNNET NAMAZLARI KILABİLİR Mİ?

Hanefî mezhebine göre kazaya kalmış namazları bulunan kimseler farz namazların öncesi ve sonrasında kılınan (revâtib) sünnetleri de kılarlar. Vaktinde kılamadıkları namazları da ilk fırsatta kılmaya çalışırlar.

Şâfiî mezhebine göre üzerinde kaza namazı olan kimse, geçmiş namazlarının hepsini kaza etmeden bayram ve vitir namazı da dâhil sünnet-i müekkede olsun, gayrimüekkede olsun hiçbir nafile namaz kılamaz. Üzerinde kaza namazı bulunan kimsenin, bütün zamanını bu namazları kaza etmeye ayırması gerekir. Hatta uyku, evin geçimi gibi terk edilmesi güç olan önemli bir iş hariç bütün vakitlerini kazaya kalan namazlarını kılmakla geçirmesi gerektiğinden nafile ile meşgul olması caiz değildir (Dimyâtî, Hâşiyetü i'âneti't-tâlibîn, I, 39-40).

KAZA NAMAZI KILINIRKEN EZAN OKUNURSA KAZA NAMAZINA DEVAM EDİLEBİLİR Mİ?

Kaza namazı kılarken herhangi bir vaktin ezanının okunması, kılınmakta olan kaza namazına zarar vermez. Vaktinde kılınamayan namazların kaza edilmesi için belli bir vakit yoktur. Kerâhet vakitleri dışında her zaman kaza namazı kılınabilir. Namaz kılınamayacak olan bu vakitler Ukbe b. Âmir'in rivayet ettiği hadiste şöyle belirtilmiştir: "Resûlullah (s.a.s.), bize üç vakitte namaz kılmayı ve ölülerimizi defnetmeyi yasakladı: Güneşin doğmasından itibaren bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar, güneşin gökyüzünde tam dik oluşundan batıya yönelmesine kadar ve güneşin sararmasından itibaren batmasına kadar." (Müslim, Müsâfirîn, 293; Ebû Dâvûd, Cenâiz, 55; Tirmizî, Cenâiz, 41)

Güneşin batmasından önceki kerâhet vaktinde, sadece o günün ikindi namazının farzı kılınabilir. Fakat mazeretsiz olarak ikindi namazını bu vakte kadar geciktirmek mekruhtur.

Haberler