Anksiyete nedir? Anksiyete kimlerde görülür? belirtileri nelerdir? Anksiyete türleri nelerdir?

Herkes hayatının bir bölümünde içinde bulunduğu durum karşısında yoğun bir şekilde endişe yaşamıştır. Koşuşturma ile geçen hayatımızda bazen stresli ve endişeli hissedebiliyoruz. Bu durum normal karşılanmaktadır. Fakat hissedilen endişe hali aşırıya kaçıyorsa sıkıntı başlamış demektir. Çünkü içinde bulunduğunuz durum hastalığa dönüşmeye başlamıştır. Her şeye evham yapan kişilerden " bende anksiyete var" dediklerini illa ki duymuşsunuzdur. Peki, Anksiyete nedir? Anksiyete nedir? Anksiyete kimlerde görülür? belirtileri nelerdir? Anksiyete türleri nelerdir? Son zamanlarda sıkça konuşulan ve merak edilen anksiyete hakkında genel bilgileri sizin için derledik. İşte detaylar..

ANKSİYETE NEDİR?

Anksiyete, kişinin günlük yaşamı içinde sürekli kaygılı olma, endişeli duyma halidir. Toplumun yaklaşık olarak %18'i kaygı bozukluğu problemi yaşar. Ve problemin artış derecesi ile beraber hastalık seviyesinde seyredebilir. Anksiyetesi olan bir kişi, her zaman en kötü senaryoyu düşünür ve bu düşünceler kontrolü dâhilinde gerçekleşmez. Kontrolünü kaybeden kişi sosyal hayatında olumsuz etkilerle karşılaşır.

ANKSİYETE KİMLERDE GÖRÜLÜR?

-Anksiyete'nin herkeste görülebilme ihtimali vardır. Bununla birlikte yapılan araştırmalara göre Anksiyete'nin görülme sıklığı erkeklere oranla kadınlarda daha fazladır.
- Üstünü çok düşülen ve aşırı korumacı şekilde büyütülen çocuklarda görülebilir.
- Çevresi tarafından olumsuz tepkilere maruz kalan kişilerde de daha sık görülür.
- Çocukken travma geçiren kişilerde görülür.
- Ayrılık, sağlık sorunları, finansal problemler, yaşayanlarda görülür. Bununla birlikte ailesinde kaygı bozukluğu olan kişilerde de anksiyete görülme olasılığı fazladır.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Aşırı endişe hali

Anksiyete bozukluğunun kişilerde en sık meydana getirdiği hislerden olan aşırı endişe hali, bu rahatsızlıktan muzdarip kişilerde basit gündelik olaylar ile tetiklenebilir. Bu rahatsızlık tanımlanırken en az altı aylık bir süre zarfı içerisinde günlerin birçoğunda meydana gelen ve kontrol etmekte zorlanılan endişe hali ifadesi kullanılır.

Endişe hali, kişinin gerçekleştirdiği günlük aktiviteleri engelleyecek duruma gelebilir. Özellikle 65 yaşın altındaki bekar ve sosyoekonomik düzeyi düşük kişiler anksiyete bozukluğu açısından riskli grup olarak kabul edilir.

Tedirginlik hissi

Anksiyete bozukluğundan muzdarip kişilerde içinde bulunulan durumun tehlikede olma hissini meydana getirmesidir. Bu hissin insan vücudu üzerinde "savaş ya da kaç" yanıtı oluşturmak adına tetiklediği birtakım olaylar mevcuttur. Kan akımının sindirim sistemi yerine ekstremite kaslarına yönlendirilmesi bu olaylar arasında yer alır.

Huzursuzluk

Anksiyete bozukluğuna sahip kişilerde ortaya çıkabilecek bir diğer belirtidir. Tanısal açıdan öneme sahip olsa da hastaların bazılarında diğer belirtilere eşlik etmeyebilir.

Odaklanmada zorluk

Kaygı bozukluğu yakın dönem hafızaya dair bilgi işlenme sürecini olumsuz yönde etkileyebilir. Dolayısıyla konsantrasyon ile ilgili problemler anksiyete bozukluğuna sahip kişilerde ortaya çıkabilecek bir diğer belirtidir.

Alınganlık

Birçok anksiyete bozukluğu hastasında özellikle kaygının en yüksek seviyeye ulaştığı zamanlarda aşırı alınganlık hali meydana gelebilir.

Bu belirtiler dışında kas gerginliği, uyku ile ilgili problemler, gerçekle bağdaşmayacak derecedeki fobiler de anksiyete belirtileri arasında yer alır.

ANKSİYETE TÜRLERİ NELERDİR?

Çocuk ve ergenlik yaşlarında okul ya da sportif oyunlar hakkında evhamlar sıkken; daha yaşlılarda kendi ya da yakınlarının sağlıkları ile ilgili evhamlar fazladır. Yaşlılara göre daha genç yaştakilerde anksiyete belirtileri hastayı daha fazla etkilemektedir. Çocuklarda bir şeylerin zamanında olması ile ilgili aşırı önem verme olabilir. Felaket senaryoları şeklinde (doğal afetler ya da savaş) ile ilgili evhamlar da çocuklarda sıktır.

Anksiyete bozuklukları kendi içerisinde birçok alt türe ayrılır:

Agorafobi

İçinde bulunulan açık mekan ya da kalabalık kaynaklı bir endişe durumunu ifade eden agorafobi endişesine sahip kişiler bu tarz ortamlarda endişeye ek olarak kapana kısılma, muhtaç olma ve utanma gibi negatif duygular hissedebilir.

-Bir tıbbi duruma bağlı anksiyete hali

-Fiziksel bir sağlık sorununun kişide aşırı endişe ve panik hissi yaratma durumudur.

Jeneralize anksiyete bozukluğu

Kişinin rutin aktivite ve etkinliklerde bile aşırı endişe halinin meydana gelmesidir. İçinde bulunulan duruma göre orantısız bir şekilde meydana gelen bu hisleri kişi kontrol etmede zorlanabilir. Anksiyete bozukluklarının bu türüne ilişkili diğer bozukluklar ve depresyon gibi psikiyatrik durumlar eşlik edebileceği için dikkatli olunmalıdır.

Ayrılık anksiyetesi

Bireyin bağlılık duyduğu figürden uzaklaşması halinde geliştirdiği endişe ve korku halini ifade eder. Uzaklaşmak dışında bağlılık figürünün zarar göreceği düşüncesi de endişe kaynağı olabilir. Bu konu ile ilgili kabus görme ve düşüncelerden fiziksel olarak etkilenme nedeniyle oluşabilecek çeşitli belirtiler ayrılık anksiyetesi semptomları arasında yer alır. Bu duruma genellikle çocukluk çağında rastlanılmasına rağmen bazı kişilerde ayrılık anksiyetesinin erişkin yaşamda da devam etme ihtimali mevcuttur.

Panik bozukluk

Kişide beklenmedik zamanlarda aniden ortaya çıkan ve dakikalar içinde zirveye ulaşan yoğun endişe ve korku halidir. İçinde bulunulan duruma göre aşırı düzeyde meydana gelen bu negatif hislerin etkisiyle nefes darlığı, göğüs ağrısı ve çarpıntı gibi fiziksel hisler oluşabilir. Bu durumu bir kez tecrübe eden kişide aynı durumu tekrar yaşama korkusu da belirtilere eklenebilir.

Selektif mutizm

Çocukların evlerinde diğer aile bireyleri ile iletişim kurabilmelerine rağmen okul gibi sosyal ortamlarda kendilerini ifade edememesi halidir. Bu durum dolayısıyla eğitim ve iş hayatını olumsuz yönde etkileyebileceği için dikkatli olunmalıdır.

Sosyal fobi

Sosyal ortamlarda ortaya çıkan yüksek düzeydeki endişe, başkaları tarafından yargılanma ve rezil olma korku halini ifade eden anksiyete bozukluğu alt türüdür.

Özel fobiler

Kişinin belirli bir canlı, nesne ya da duruma dair yoğun kaygı ve korku hissi yaşamasıdır. Kişiler bu etkenden kaçınmayı sağlayacak davranışlara yönelebilirler. Hayvan korkuları ve kan, enjeksiyon, hastalık korkuları, anksiyete bozukluğunun özel fobiler kategorisi içerisinde değerlendirilir.

Haberler