Londra: İngiliz Basınında Bugün

İngiliz basınında bugün, İsrail'in giderek şiddetlenen Lübnan saldırıları, İngiltere Başbakanı Tony Blair'in ABD Başkanı George Bush ile yapacağı görüşme, yazar Perihan Mağden'in 'halkı askerlikten soğuttuğu' gerekçesiyle açılan davadan beraat etmesi başlıkları öne çıktı.

BBC'nin Türkçe internet sitesi "http://www.bbc.co.uk/turkish/" adresinde yer alan basın özetlerine göre, Daily Telegraph'ın ilk sayfasındaki haberin başlığı, "İsrail güneydeki Lübnanlılar'a hepiniz hedefsiniz diyor". Gazete, sayfalarına İsrail Adalet Bakanı Haim Ramon'un dünkü güvenlik kabinesi toplantısında sarf ettiği sözleri taşıdı:

"Güney Lübnan'daki herkes teröristtir ve Hizbullah'la bağlantılıdır. Bizim Hizbullah'a karşı en büyük avantajımız ise ateş gücümüzdür, yüz yüze çarpışmalar değil."

Daily Telegraph, bu sözler sonrası Lübnan'da sivil kayıpların daha da artabileceği yorumunu yaptı. İsrail'in bombardımanında 16 günde 600 kadar sivil ölmüştü.

İngiltere Başbakanı Tony Blair, bu şartlarda bugün Washington'da Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı George Bush'la görüşecek. Blair, ülkesinde İsrail'in Lübnan'daki operasyonu nedeniyle toplumun büyük bölümü tarafından eleştiriliyor. Daily Telegraph'ın Washington muhabiri Alec Russell, Amerika'da ise Cumhuriyetçiler ve Demokratların yanı sıra Irak Savaşı'nda yönetimi eleştiren gazetelerin bile Beyaz Saray'ın İsrail politikasını desteklediğini yazdı. Gazetedeki bir diğer habere göre de İsrail, George Walker Bush'un iktidarda olduğu dönemde Amerika'dan yaklaşık 9,5 milyar dolar değerinde silah satın aldı.

Independent'ın bugünkü manşeti ise "Tony Blair'e bir mesaj. Derhal ateşkes çağrısı yap" şeklinde. Manşetin altında içlerinde gazeteciler, akademisyenler, eski büyükelçiler, sivil toplum kuruluşu liderleri ve müzisyenlerden oluşan 42 kişinin imzasını taşıyan bir bildiri bulunuyor. Independent'ın editörü Simon Kelner, Liberal Demokrat Parti lideri Sir Menzies Campbell, İngiltere Müslüman Konseyi Başkanı Doktor Abdül Bari ve Nobel ödüllü yazar Harold Pinter imza sahiplerinden.

"BLAIR, ELİNDEN GELENİ YAP"

Bildiride; Başbakan Blair'den, bugün George Bush'a, İngiltere'nin Amerika'nın Ortadoğu'da insani bir felakete yol açan tutumunu daha fazla destekleyemeyeceğini söylemesi isteniyor.

"Sizden, İngiltere'yi Birleşmiş Milletler (BM) ile Avrupa Birliği (AB)'nin müttefiki yapmanızı ve derhal bir ateşkes talep etmenizi istiyoruz. Ayrıca size, Hizbullah'ın saldırganlığına karşı orantısız ve verimli olmayan bir şekilde yanıt veren İsrail'e temsilciler göndermeniz çağrısında bulunuyoruz. Bir diğer çağrımız da Hizbullah'a, İsrail'e yönelik saldırılarına son vermesi ve kaçırdığı askerleri iade etmesi yönünde gereken tüm baskıyı yapmanız. Hükümetiniz Irak konusunda İngiltere'yi dünya kamuoyundan tecrit etti. Böylesi bir dış politika felaketinin tekrarının onaylanmasını reddediyoruz."

Independent başyazısında da, "Eğer Bay Blair'in herhangi bir etkileme gücü varsa, şimdi onu kullanma zamanıdır" ifadesini kullandı. Ancak gazetenin bu konuda Blair'den fazla umudu yok.

Guardian ise bu noktada Başbakan Blair'e Independent'tan biraz daha fazla güveniyor görünüyor. Gazetenin manşeti; "Blair Bush'a bir ateşkese ihtiyacımız var diyecek." Gazeteye konuşan Downing Street kaynakları, Blair'in Bush'a iki noktada baskı uygulayacağını söylemiş: Bush'un, "acil bir şekilde" Lübnan'da ateşkese destek vermesi ve bunun BM Güvenlik Konseyi'nin önümüzdeki hafta kabul edeceği bir karar tasarısının parçası olması. Habere bakılırsa Blair Bush'a ayrıca Arap ülkelerinin hükümetlerinin Lübnan'daki kriz nedeniyle baskı altında oldukları yönündeki kaygısını da iletecek. Blair ayrıca kriz sürdükçe bu durumun daha da kötüleşeceğini ve militanların ekmeğine yağ süreceğini söyleyecek.

Guardian'daki bir başka habere göre ise Hizbullah da derhal bir ateşkes istiyor ve ateşkesin yürürlüğe girmesinden sonra 6 saat içinde kaçırılan iki asker için esir değiş-tokuşuna hazır. Gazeteye bu konudaki açıklamayı Lübnan'ın Şii partilerinden ve Hizbullah'ın müttefiki olan Emel'in dış ilişkiler büro şefi Ali Hamdan yaptı. Guardian bu noktada Emel'in lideri ve Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri'nin salı günü ABD Dışişleri Bakanı Condolleezza Rice ile görüştüğünü hatırlattı. Gazeteye göre görüşme Rice'ın Berri'yi Hizbullah'a aralarında bir iletişim kanalı olarak gördüğü açık.

Daily Telegraph sayfalarında, Türkiye'de yazar Perihan Mağden'in, "basın yoluyla halkı askerlikten soğuttuğu" iddiasıyla yargılandığı davaya yer verdi. Haberin başlığı, "Asker karşıtı görülen yazar beraat etti".

Haftalık The Economist dergisi bu davayı da ele alarak yayımladığı yazıya "Havada uçuşan hakaretler" başlığını attı. Dergi, bir başka yazar hakkında da Türkiye'yi aşağıladığı gerekçesiyle dava açıldığını belirtti. Bu yazar, derginin "Narin bir sarışın ve İngilizce ile İspanyolca'yı ana dili Türkçe gibi konuşan bir kişi" olarak tanımladığı Elif Şafak. The Economist'e göre normalde Elif Şafak'ın Türkiye'nin Avrupa'ya katılma çabalarında afişlerde yer alacak bir kadın olması gerekirdi. Ancak Elif Şafak, "Baba ve Piç" adlı kitabında Türklüğü aşağıladığı gerekçesiyle yargılandığı davada 3 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.

"TÜRKİYE REFORM SÜRECİNDEN GERİYE DÖNDÜ"

The Economist'e göre Türkiye'de ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlamaları eleştiren Avrupa Parlamentosu üyelerinden Joost Lagendijk hakkında da bu yıl "Türkiye'yi aşağıladığı" gerekçesiyle soruşturma açılması şaka gibi bir şey.

"Türkiye hükümetinin Ceza Kanunu'nda ifade özgürlüğü için tehdit oluşturan hükümleri kaldırmak yerine gazetecilere yeniden hapis cezaları getiren yeni Terörle Mücadele Yasası'nı geçirmesi, AB'nin reform sürecinde geriye dönüldüğü yönünde şikayetlerini de beraberinde getirdi. Ancak AB hakkında olumlu görüşü olan Türkler'in oranı geçen yıl yüzde 61 iken bu rakam şimdi yüzde 40 olduğunda, çok az Türk bunu dikkate alabilir. Görünen o ki önümüzdeki yıl gerçekleşecek seçimler öncesi hükümet de bu şikayetleri dikkate almıyor."

The Economist'teki bir diğer yazıda da Türkiye'de çok önemli bir reform alanının da eğitim; özellikle de kızların eğitimi olduğu belirtildi.

"Türkiye hakkında sık sık tekrarlanan şikayet şudur: Türkiye AB'nin taleplerini yerine getirmek için birçok yasa değişikliği yapsa da, değişikliklerin uygulanmasını teminat altına almak için gerekli zihniyet değişikliğini gerçekleştiremedi."

Bu cümleyle başlayan yazıda, AK Parti hükümetinin, eğitim reformu konusunda önemli adımlar attığı vurgulandı. Ancak dergi, Türkiye hükümetinin bu alanda toplumun bazı kesimlerinin talepleriyle de yüzleştiğini yazdı.

"Ülkenin liberal ve Şii Aleviler'i din derslerinin verildiği sınıflardan muaf tutulmalarını istiyor. Türkiye nüfusunun beşte birini oluşturduğu düşünülen Aleviler, çoğu Türk'ün benimsediği Sünni İslam'ın zorla çocuklarına öğretilmesini istemediklerini söylüyor. Hatta bir aile bu konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) taşıdı. Mahkemenin onların lehine karar alması bekleniyor. En büyük Kürt partisi DTP'nin liderleri de okullarda Kürtçe'ye yönelik tüm yasakların kaldırılması talebinde bulundu. Ancak bir okul kitabında bile Kürtlerden bahsedilmezken bunu hayal etmek zor."

Daily Telegraph'ın iç sayfalarındaki haberin başlığı "Solcu Oliver Stone, sağcıları sevindirdi". Gazete Stone'un filmlerinde Amerikan tarihinin bazı sayfalarını provokatif şekilde yorumlayıp muhafazakar çevreleri öfkelendirdiğini hatırlattı. Ancak ünlü yönetmenin son filmi World Trade Center muhafazakar yorumlarca başyapıt olarak yorumlanmış ve Oscar ödülüne değer bulunmuş.

Başrolünde Nicholas Cage'in yer aldığı film, 11 Eylül saldırıları sonrası, iki polisin Dünya Ticaret Merkezi'nin enkazından kurtarılmasını anlatıyor. Oliver Stone ise World Trade Center'ın siyasi bir film olmadığını, yapmaya çalıştığı şeyin sadece mümkün olduğunca gerçekçi bir film çekmek olduğunu söylüyor.

Haberler