Sudan, Afrika Birliğinin Hedasi Barajı müzakerelerindeki rolünün "net çerçeveye oturtulmasını" istiyor

Sudan, Etiyopya'nın Nil Nehri üzerine inşa ettiği ve bölge ülkeleri arasında krize neden olan Hedasi Barajı'nın dolumu ve işletilmesiyle ilgili müzakerelerde hamilik yapan Afrika Birliğindeki (AfB) uzmanların daha çok ön plana çıkmasını ve rollerinin netleştirilmesini istedi.

Sudan Sulama ve Su Kaynakları Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Bakan Yasir Abbas başkanlığındaki Hedasi Barajı müzakere ekibi, AfB uzmanlarından oluşan ekiple dün video konferans yöntemiyle toplantı yaptı.

Görüşme, Hartum'un Sudan, Etiyopya ve Mısır arasındaki müzakerelerde AfB uzmanlarına daha büyük bir rol verilmesi ve uzmanların her ülkeyle ikili görüşmeler yapması çağrısına cevap olarak gerçekleştirildi.

Toplantıda, AfB uzmanlarının müzakerelerdeki rolünün "net çerçeveye oturtulmasının" gerekliliği vurgulandı.

Sudan heyeti, barajın doldurulması ve işletilmesi şeklinde iki ayrı anlaşmaya tamamen karşı çıkarak, Hedasi Barajı ile ilgili tüm konuları içeren kapsamlı tek bir anlaşmaya varılması çağrısında bulundu.

Sudan, Etiyopya ve Mısır'ın Sulama ve Dışişleri Bakanları, bugün, video konferans yöntemiyle gerçekleştirilecek ve Afrika Birliğinin liderlik edeceği zirvede Hedasi Barajı'nın dolumu ve işletilmesiyle ilgili sorunları yeniden masaya yatıracak.

Sudan, görüşmelere katılmama kararı almıştı

Sudan, Afrika Birliğinden uzmanlar ve gözlemcilerle baraj konusunda ikili görüşme çağrısına yanıt alamadığı gerekçesiyle, Hedasi Barajı'nın doldurulması ve işletilmesine ilişkin bir aylık aranın ardından 4 Ocak'ta yeniden başlatılan üçlü müzakerelere katılmamıştı.

Sudan, kasımda geçen toplantılardaki müzakere yöntemlerinin faydasız olması ve Afrika Birliği uzmanlarına daha fazla rol tanınacak yeni bir yaklaşımla müzakerelerin sürdürülmesi teklifine cevap alınamaması üzerine bakanlar seviyesinde gerçekleştirilen görüşmelerden çekilmişti.

Kriz 9 yıldır sürüyor

Hedasi Barajı krizi, Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında karşılıklı suçlamalar ve uzlaşı olmadan 9 yıldır sürüyor.

Etiyopya, Mısır'da 30 yıl iktidarda kalan Hüsnü Mübarek'in 2011'de devrilmesinden doğan iktidar boşluğundan yararlanarak Hedasi Barajı'nın yapımına başladı.

Baraj, Mavi Nil suları üzerine Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede inşa ediliyor.

Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90'ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve komşu ülkelere elektrik satmayı amaçlıyor.

Temmuz 2020'de su tutmaya başlayan barajın şimdiye dek yüzde 78'i tamamlandı.

Etiyopya, baraja ilk seferde yaklaşık 5 milyar metreküp su doldurmuştu.

Toplam su tutma kapasitesi 74 milyar metreküp olan baraja, gelecek temmuzdaki ikinci aşamada da 13 milyar metreküplük su doldurulacak.