Batman Hasankeyf Kalesi'ne Kurtarma Projesi

Batman'ın tarihi Hasankeyf İlçesi, su tutulmaya başlanan Ilısı Barajı'nın tamamen suları altında kalacak. Yıkılma tehlikesi gösteren tarihi Hasankeyf Kalesi'ni korumak için de kalenin iki tarafındaki vadilerde bulunan mağaralara dolgu yapılacak. Bir kez iptal edilen mağaralara dolgu işi ile ilgili yeni ihale çalışması devam ederken, Hasankeyf Belediye Başkanı Abdulvahap Kusen, Hasankeyf kale yapısı yumuşak olduğu için zamanla su ile teması halinde aşınma söz konusudur. Kale etrafının mağaralarla dolu olması nedeniyle mağaralar dolgu ile doldurulacak dedi. Hasankeyf Kaymakamı Faruk Bülent Baygüven ise, proje kapsamında yaklaşık 210 mağaranın dolgu ile kapatılacağını söyledi.

KALENİN GÜÇLENMESİ İÇİN VADİ VE MAĞARALARA DOLGU

Ilısu barajı ile sular altında kalacak tarihi Hasankeyf'in Roma dönemine ait kalesinin korunması için vadi ve mağaralar dolgu yapılacak. Hasankeyf kalesinin Roma döneminin en görkemli kalesi olduğunu belirten Hasankeyf Belediye Başkanı Avdulvahap Kusen, Ilısu barajıyla Hasankeyf ilçesi su altında kalmış oluyor. Hasankeyf'i üç bölümden değerlendirmek gerekir. Aşağı şehir, köprünün diğer tarafı Karşıyaka ve esas Hasankeyf'in bulunduğu yer ise kale bölgesi diye ifade ediliyor. Baraj dolduktan sonra karşıya esas dediğimiz Hasankeyf'in tamamı su altında kalacak. Mağaralarının esas dolgusu konusu ise, yukarı şehir kale bölgesindeki Hasankeyf kalesi Roma döneminin en görkemli kalesidir. Yaklaşık 150 metre yükselti üzerinde etrafı tamamen derin vadilerle çevrili bir ada şeklindedir. İşte göl havzası yükseldiği zaman kalenin etrafı suyla çevrileceği için, tabi Hasankeyf'te 6 bin mağara bulunuyor. Kanyon ve vadilerde çok sayıda mağara var, oralara su basmış olacak. Hasankeyf'in kale yapısı biraz yumuşak, zamanla su ile temas edilmesi halinde aşınma söz konusudur. İzole edilecek kale etrafının mağaralarla dolu olması kale küçük deliklerle dolu olduğu için suyla temas olması durumda tahrip oluyor. Kalenin kayaları suyla temas etmemsi için izole etme projesidir. Kalede üç bin mağa, saraylar, cami ve kiliseler var. Amaç Hasankeyf kalesinin su altında kalmayan kısmını kalenin kaya yapısına zarar verilmemesi için etrafını izole etmesi çalışmasıdırdiye konuştu.

KALE HASANKEYF İÇİN ÖNEMLİ BİR DEĞER

Hasankeyf Kaymakamı Farukr Bülent baygüven ise, Hasankeyf kalesinin turizme kazandırılması için vadi ve yaklaşık 210 mağaraya dolgu yapılacağını belirterek, Ayrıca eski Hasankeyf'te eski bir değer olan geçmişte yaşanan kayaların yıkılması nedeniyle tam turizme açık olmaması gelen vatandaşların çok gezmek istediği kaleyi turizme açmak adına daha teleferik projesiyle belki tekne ile karşıya geçip rahatça gezebilmeleri, yürüyüş yapabilmeleri için turizme açılacak. Kale Hasankeyf açısından önemli bir değer, yakın zamanda bitmiş olacak. Kale ve o bölgenin reklasyonu dolgu yenilenme projesi olacak. Bazı düşme riski olan kayaların düşürülmesi, bazı mağaraların doldurulması çökmeye ve her hangi zararlara karşı önlemelik çalışmalardır. Kaledeki tarihi eserlerin güçlendirilmesi, korunmasına çalışmalar, gelen turistlerin gezmeleri vakit geçirmek için çalışmalar yapılacakdedi.

GÜNEŞTE 49, MAĞARADA 25 DERECE

Batman'ın tarihi Hasankeyf ilçesinde dolgu yapılacak mağaralarından birini işleten Ömer Güzel, sular altında kalacak olan mağaranın önemini anlatmak için termometre ile güneşte ve mağara içinde hava sıcıklığı ölçümü yaptı. Termometre ile hava sıcaklığı ölçen İşletmeci Güzel, Mağaranın bizim için çok önemi var. Hasankeyf'te 6 bin mağara var, mağaralardan birisi de yaşadığım evin altındadır. Bunu daha önce killer olarak kullanıyorduk. Çünkü, buranın serinliği neredeyse bir klimalı bir odanın serinliğindedir. Mağaranın özelikleri yazın serin kışın sıcak, şuanda güneşte 49, mağarada ise 25 derecdedir. Eskiden yaşam bu mağaralardaydı. Önümüzdeki günlerde kale bölgesindeki mağara dolgu yapılacağını söylüyorlar. Benimde benim bir mağaram var tapuluydu ancak devlet istimlak etti. Burayı da dolgu yapacaklar bende buradan göç etmek zorunda kalacağım. Göç edince böyle bir yerin sular altında kalması beni üzüyor. Burada doğduk, yaşadık ve büyüdük ailemizin geçmişi geçtiği bir yerdir. Burayı terk etmek gerçekten beni çok üzüyordiyşe konuştu.

Hasankeyfli Çoban lakaplı Ali Ayhan da, yakında suların tutulmasıyla kalenin yıkılmaması için etrafını güçlendirmek için büyük bir dolgu yapılacağını ifade ederek, Vadinin dolgu yapılacağı bilgileri aldık, ancak umarım iyi bir çalışma ve Hasankeyf'in dokusuna benzer olmasını diliyorum. Bir Hasankeyfli olarak bu doğal mağaralarda çayımı kahvemi içerek duygusunu yaşıyorum. Burada vadiler dolgu yapılacak, suyun kayaya temas etmemesi için büyük bir çalışma yapılacakdedi.