Emo:elektrikte Karaborsa Yaratıldı

Petrol fiyatlarındaki hızlı artışın sürmesi, doğal gaz ve elektriğe yüklü zam kaygısını gündeme getirirken, Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), enerji sektöründeki yapısal soruna işaret ederek bundan Hükümeti sorumlu tuttu. EMO, elektrikte özel santrallerin fiyatlarının serbest bırakıldığı, tüketicilere uygulanan tarifenin ise "otomatik zamma" bağlandığını belirterek, sektördeki mevcut yapıyı "karaborsa" olarak nitelendirdi.

EMO'dan yapılan açıklamada, AKP Hükümetinin seçimler öncesinde elektriğe zam yapmadığını söyleyerek oy topladığı anımsatılarak, bu yılın başında yaptığı yüzde 20 zammın ardından zamları otomatiğe bağlama kararı aldığı, ancak bu kararını kamuoyundan sakladığı ifade edildi. Yüksek Planlama Kurulu'nun (YPK) 14 Şubat 2008 tarihli kararının, ancak dün Hazine'nin İnternet sitesi üstünden "kararın eki karar" şeklinde erişime açıldığı belirtilen açıklamada, şöyle denildi:

"IMF'ye verilen söz doğrultusunda elektrikte otomatik fiyatlandırmaya geçiş, ülkenin bugün bulunduğu koşullarda açık bir şekilde otomatik zamlara geçiştir. AKP Hükümeti döneminde kamuya enerji alanında yatırım yaptırılmazken, serbest piyasa mantığı içinde açıklanamayacak olan şirketlerin kar garantili elektrik üretme dayatmasına teslim olunmuştur. Otomatik fiyatlandırma kararıyla, yatırım yapmayarak elektrik fiyatlarının fahiş düzeylere çıkmasına neden olan şirketler lehine ikinci bir adım atılmaktadır."

-"DENGELEME UZLAŞTIRMA SİSTEMİ KARABORSA"

EMO açıklamasında, bu yöndeki ilk adımın Dengeleme ve Uzlaştırma sistemi ile atıldığı anımsatılırken, bu sistem "karaborsa" olarak nitelendirildi. Açıklamada, "Bu karaborsada 2007 yılında kilovat saat başına ortalama fiyat 19 Ykr'yi aşmıştır. Serbest piyasa uygulamalarıyla yaratılan çarpık yapı sonucu oluşan fahiş fiyatlardan hayli memnun olan özel şirketlere, kamu üzerinden kaynak aktarımı dağıtım şirketleri üzerinden yürütülmektedir" denildi.

-YAZ AYLARINDA TALEP ARTACAK FİYAT YÜKSELECEK

Özellikle yaz aylarına girerken otomatik fiyatlandırmaya geçilmesine dikkat çekilen açıklamada, "Yaz aylarındaki talep artışıyla birlikte elektrik arzındaki sıkıntının daha da artacağı bugün her kesim tarafından kabul edilen bir gerçektir. Bu durum ülkedeki elektrik alanındaki yatırım açığı nedeniyle, DUY sistemi üzerinden tüketiciler aleyhine fiyatların daha da yukarı çıkmasına neden olacaktır" görüşü savunuldu.

YPK kararı uyarınca yalnızca son kullanıcıya yönelik fatura düzenleyen dağıtım şirketleri değil, BOTAŞ, TKİ gibi elektrik üretimine hammadde sağlayan kuruluşların da fiyat artışlarının otomatiğe bağlanmasının söz konusu olduğu belirtilerek, "Dolayısıyla petrol fiyatlarındaki artışların Enerji Bakanı'nın açıklamasına göre 6 ay sonra doğal gaz fiyatlarına yansıması durumuna son verilerek, "BOTAŞ'ın aylık olarak yeni zamlar yapması söz konusu olacaktır. Bu zamlarla birlikte zaten yüksek düzeyde seyreden elektrik üretim fiyatları daha da yükselecektir. Elektrik üretimindeki doğalgazın payı dikkate alındığında bu durumun tüketiciler açısından yaratacağı sonuç açıktır" denildi.

-SEKTÖR BAŞIBOŞ VE KURALSIZ BIRAKILIYOR

EMO açıklamasında, Hükümetin enerji sektöründe esas aldığı modelin serbest piyasaya da düzenlenmiş piyasa anlayışına da uymadığı belirtilerek, şöyle denildi:

"Öyle görünüyor ki, hükümetin düzenlemeden anladığı, başıboş ve kuralsız bırakılmış bir enerji piyasası yaratılması ve bu piyasa üzerinden yaratılan beklentilerin kamu kaynaklarıyla halkın sırtından karşılanmasıdır. Enerji alanında bir an evvel kamunun inisiyatifi aldığı ve yatırımları planlı bir şekilde gerçekleştirmeye başladığı bir döneme geçilmesi gerekmektedir. Acilen DUY denilen karaborsadan vazgeçilmeli, enerji alanında yaratılan tahribata son verecek çalışmalar kamu yararı perspektifi ile yeni baştan ele alınmalıdır. AKP Hükümeti, zamları otomatiğe bağlayarak, sorumluluktan kurtulamaz. Enerjinin kaliteli, sürekli ve ucuz bir şekilde sunulmasını sağlamak, neo-liberal uygulamalarla sermayenin değil, halkın yüzünü güldürecek uygulamalara yüzünü dönmekle mümkün olacaktır. Bunu sağlamak halkın oylarıyla iktidara gelen hükümetin öncelikli görevidir."(ANKA)

(ES/NB/ZG)

Haberler