Ekonomiye "Kurban" Dopingi

LEYLA ATAMAN KOYUNCUOĞLU - Kurban Bayramı, hayvan üreticileri başta olmak üzere turizmden gıdaya, tekstilden ulaşıma kadar birçok sektörün yüzünü gülderecek.

Kurban Bayramı dolayısıyla yüzü gülecek ilk sektör hayvancılık... Açılmaya başlayan kurbanlık pazarlarında küçükbaş hayvanların satış fiyatı 400-800 lira, büyükbaş hayvanların satış fiyatı da 2 bin lira ile10 bin lira arasında değişiyor.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık verileri doğrultusunda yapılan tahminlere göre, bu yıl 2,5 milyon civarında küçükbaş, 750-800 bin civarında da büyükbaş hayvan kurban edilecek. Buna göre Türk halkı sadece kurban için yaklaşık 4 milyar lira para harcayacak.

100 milyon liralık deri toplanacak

Kurban Bayramı'nda bu yıl Türk Hava Kurumu (THK) dışında dernek, vakıf, cami gibi kuruluşlar da deri toplayabilecek.

Usulüne uygun olarak kesilen ve tuzlanan bir koyunun derisi 5-6 liradan, yaklaşık 50-60 kilogram gelen bir sığırın derisinin kilogramı da 2,5-3 liradan satılıyor. Kurban derilerinin bir bölümü kesim hataları nedeniyle ekonomik olarak değerlendirilemiyor, bu miktarın da kesilen hayvanların yüzde 20'si olduğu tahmin ediliyor. Bu yıl Kurban Bayramı'nda deriden elde edilecek gelirin 100 milyon lirayı aşması bekleniyor.

Adrese teslim kurban

Özellikle İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde kurban satın alma, kesme, taşıma işlerinin zahmetli olması büyük marketlerin adrese teslim kurban satışı yapmasına neden oldu.

Kredi kartına taksitle kurban satışı da yapan bu marketlerde vatandaşlar, internet üzerinden kurbanlık siparişini verebiliyor. Din görevlisi, veteriner hekim ve noter huzurunda kesilen kurbanlar, parçalanmış bir şekilde özel koli içerisinde istenen adrese teslim ediliyor.

Kurban Bayramı'nda kurban kesmek yerine hayır kurumlarına bağış yapanlar da olacak. Buna göre Türk Kızılayı 2013 yılı kurban vekalet bedelini yurt içi için 575, yurt dışı için 300 lira, TSK Mehmetçik Vakfı 545 lira, 265 dolar veya 200 avro, Deniz Feneri Derneği de yurt içi için 560, yurt dışı içinse 240 lira belirledi.

Bu hayır kurumlarından bazıları doğrudan kesilen hayvanları ihtiyaç sahiplerine dağıtırken, bazıları et üretim tesisleriyle yaptıkları anlaşmalar çerçevesinde kurbanı verip yıl boyu et ihtiyaçlarını karşılayacak.

Kesiciler de kazanacak

Kurban bayramlarının ardından et satışlarının düşmesi nedeniyle zor günler geçiren kasaplar, bayramda bilek gücünü kullanarak kazanç sağlayacak. Kurban kesim ücretleri hayvanların büyüklüğüne göre 50 ile 200 lira arasında değişiyor.

Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, etlerin mutlaka kasap dükkanlarında işlenmesi gerektiğini belirterek, "İşi ehline bırakın. Yanlış parçalamadan dolayı kurbanın birçok değerli parçası kullanılamaz hale geliyor. Kurban Bayramı'nda yaklaşık 200 bin ton et üretiliyor. Yüzde 10'u kullanılamazsa ciddi bir ekonomik kayıp ortaya çıkıyor" dedi.

250 bin kişi kıyıya inecek

Kurban Bayramı'nın 9 gün gibi uzun bir tatil olması ve kış öncesi son güneşli günlere denk gelmesi turizm sektöründe de büyük bir hareketlilik yaratacak. Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık, şu ana kadar rezervasyonların gayet iyi olduğunu söyledi.

Ilıman iklim sebebiyle insanların ağırlıklı olarak kıyı bölgelerini tercih ettiğini belirten Ayık, "Eylül ayını çok iyi doluluk oranıyla bitirdik, ekimde de bu trendin devam etmesini bekliyoruz. Bayramda otellerdeki doluluk oranlarımızın yüzde 100'e çıkmasını bekliyoruz" diye konuştu.

Türkiye'de kıyıların toplam yatak kapasitesinin 1 milyon civarında bulunduğunu, bunun yüzde 25'ini yerli turist doldurduğu zaman 250 bin gibi bir rakam ortaya çıktığını kaydeden Ayık, kaplıca ve yurt dışını tercih edenlerle bu rakamın çok daha yükseklere çıkacağını dile getirdi.

Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Ali Kızıldağ ise 9 günlük bayram tatilinin herkesi mutlu ettiğini, otellerin de 4-5 günlük paketler halinde satış yaptığını söyledi.

Tatil süresinin uzunluğu nedeniyle beklentilerinin büyük olduğunu ifade eden Kızıldağ, "Bayramda bütün oteller yüzde 100 dolu olur. Şu anda bile doluluk oranı yüzde 80'i aşmış durumda. Avrupa'dan ve iç pazardan satışlar devam ediyor" diye konuştu.

GAP turları tamamen doldu

Tempo Turizm ve Seyahat Acentası Genel Müdür Yardımcısı İhsan Alboğa da ekim ayının Avrupa'dan Uzakdoğu'ya ve Amerika'ya kadar tüm coğrafyalar için en güzel mevsim olduğunu belirterek, "Kurban Bayramı tatiline bir ay kala yurt dışı turlarımız yüzde 100 doluluk oranıyla satışa kapandı. Yurt içinde ise mevcut kontenjanımızın yüzde 80'ini sattık" dedi.

Paket turların fiyatının yurt dışı için kişi başı bin 40 ile 2 bin 390 avro, yurt içi turların ise kişi başı 525 ile 975 lira arasında değiştiğini bildiren Alboğa, Ortadoğu bölgesinde yaşanan olumsuz gelişmeler nedeniyle bu ülkelere gidemeyenlerin ağırlıklı olarak Avrupa'ya yöneldiğini kaydetti. Alboğa, şunları söyledi:

"Normalde en çok tercih edilen destinasyonlar İtalya, İspanya ve Orta Avrupa iken uzun tatil süresini uzaklarda değerlendirmek isteyenlerin rotası Hindistan ve Çin oldu. Daha önce vizesiz olan Balkanlar gezisi, Hırvatistan'ın vize uygulamasına geçmesiyle son dakikacıların gözdesi olmaktan çıktı. Yurt içinde en çok tercih edilen paket turlarımız kıyı bölgeleri ile Güneydoğu Anadolu'da GAP turu. Daha önce güvenlik nedeniyle bölgeye gitmekten çekinen ve çok istemesine rağmen bu bölgede kültür gezisi yapamayanların barış sürecinin yarattığı olumlu havadan etkilendiklerini gözlemledik. Bayram tatiline 1 ay kala satışa kapanan GAP turumuz için birçok müşterimiz de yedek kayıtta bekliyor. Bölgeye gösterilen ilgi ve merak hepimizi çok mutlu etti."

Otobüse 600 milyon lira harcanacak

Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOFED) Başkanı Mehmet Erdoğan, otobüslerde özellikle uzun hatlarda bu hafta sonundan itibaren hareketlilik başlayacağını anlatarak, "5 Ekim'den 20 Ekim'e kadar otobüslerin yaklaşık 20 bin sefer yapacağını ve 15 milyon seyahat gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz" dedi.

Ortalama 40 liradan hesaplandığında 15 milyon seyahatin 600 milyon liralık bir ekonomi oluşturduğunu ifade eden Erdoğan, 10,11,12,13 ve 14 Ekim tarihleri ile 18,19 ve 20 Ekim tarihlerinde otobüslerde yer kalmadığını bildirdi.

İstanbul'dan Anadolu'nun tüm şehirlerine bayram için göçün başlayacağını vurgulayan Erdoğan, bu yıl önceki yıllardan farklı olarak özellikle Hatay ve Gaziantep bölgesine yoğunluk bulunduğuna dikkati çekti.

Erdoğan, "Bunun da İstanbul'a gelen Suriyeliler nedeniyle olduğunu düşünüyoruz. İstanbul'daki Suriyelilerin o bölgedeki kamplarda bulunan yakınlarını ziyaret etmek istemeleri nedeniyle Hatay ve Gaziantep'e biraz daha fazla talep var" diye konuştu.

Uçak ve diğer taşıma araçlarıyla seyahat düşünüldüğünde bayramda seyahat için 1 milyar liranın üzerinde harcama yapılacağı tahmin ediliyor.

Kredi kartına hücum

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, geçen yıl 29 Ekim'i de içine alan 6 günlük Kurban Bayramı tatilinde 24-29 Ekim 2012 tarihlerinde yaklaşık 3,7 milyar liralık kredi kartı cirosu gerçekleştirildi.

En çok alışveriş marketlerden kurban alımı için gerçekleştirilirken, bu alışverişi akaryakıt, giyim, havayolu ve seyahat takip etti. Geçen yılki Kurban Bayramı'nda arefe günü 1,2 milyar liralık alışveriş ile geçen yılın en çok işlem yapılan günü olarak kayıtlara geçti.

Bu yıl Kurban Bayramı'nın 9 gün olması nedeniyle bayramda yapılan kredi kartı harcamasının 4 milyar lirayı aşacağı tahmin ediliyor. - Antalya

Kaynak: AA / Ekonomi