Düğünde Geline İndirim Kuponu Takılabilir mi?

Sizin de başınıza mutlaka gelmiştir; tam internetten alışveriş yapıyorsunuz, ürünü almak üzeresiniz ve parasını ödeyeceksiniz; ama o da ne; fiyatın yanında "indirim kodunuz varsa buraya girin" yazıyor.

O an bir indirim kodunuz olsa para yerine kullanabilecek ve alışverişte muhtemelen kredi kartınızdan daha az para çektirecektiniz. Tabii ki Murphy kanunu uyarınca "Bir şeye ne zaman ihtiyacınız varsa o şey yanınızda yoktur." Dolayısıyla kredi kartınızı homurdanarak yazıp ödemeyi pahalı pahalı tamamlıyorsunuz. Ürün elinize ulaştığında hala kafanızda bir soru işareti; "acaba o indirim kodunu arasa mıydım?" ve ardından da "arasam nereden bulabilirdim?"

Alışverişte Kullanılan Şifreler

İndirim kodu denen şey aslında bir şifre. Birkaç harf veya rakamdan oluşuyor ve bu şifreyi ödeme sırasında para yerine kullanabiliyorsunuz. Şimdi bir anket yapılsa ve "Yerde 50 Lira bulsanız eğilip alır mısınız?" diye sorulsa çok kişi alırım cevabını verir. Ama "Yerde bir şifre bulsanız alır mısınız?" sorusuna ise çok kişi almam diyecektir.

Aslında bu durum tamamen psikolojiyle ilgili. Çoğu zaman yerdeki 50TL bir para olarak algılanırken, yerdeki şifre (mesela hafta sonu alışverişlerine 50TL indirim veren "Haftasonu50" şeklindeki bir indirim kodu) "para" olarak -hatta bir "değer" olarak- algılanmayabiliyor. Halbuki ikisinin de değeri 50TL.

Geline Düğünde Şifre Takılır mı?

Güzel bir halk deyişimiz "olmaz olmaz demeyin olmaz olmaz" şeklindedir ve hayatta hiçbir şeye şaşırmamak gerektiğini anlatır. Çünkü yaşam sürekli devinim halindedir ve mesela son senelerde hayatlarımız internet devrimiyle artık asla geri gitmeyecek ve geçmişle karşılaştırılamayacak bir hızda değişmektedir. Dolayısıyla bu güzel deyiş, aslında halkımızın kendisini değişen şartlara adapte etmesini çok güzel anlatmaktadır.

Örneğin düğünlerde gelinlere değerli bir hediye vermek adettendir. Bu hediye veriliş şekli Avrupa ve Amerika'da "düğün listeleri" hazırlamak şeklinde olurken, -yani gelin bir mağazaya gidip istediği şeylerin bir listesini yapar ve davetliler bu listeden aldığı hediyeleri düğüne getirirken-, ülkemizde bu hediye düğünde geline para takmak olarak tezahür eder. Tabii ki eğer "para takmak" diyorsak burada "para nedir?" veya "neden para dediğimiz kağıt parçası bir değer taşır?" konuları da gündeme geliyor.

İşte bu noktada indirimkodu.com platformu, "düğünlerde geline indirim kodu takılabilir mi?" şeklindeki tartışmaya "evet, takılabilir ve bu gayet normaldir" şeklinde taraf oluyor.

İndirim Kodu Neden Paradır

İndirimkodu.com indirim kodlarını ve kuponlarını bir araya getirip bunları halkın kullanımına ücretsiz olarak sunan bir internet platformu. Fakat kendilerini anlatırken en başta şunu söylüyorlar: "Bir şeyin bedava olması o şeyin değersiz olduğu anlamına gelmez. Yani indirim kodu çok değerlidir. Hatta indirim kodu paradır. Bu değerli kodları bizim www.indirimkodu.com adresimiz üzerinden bedava (evet tamamen be-da-va) olarak dağıtıyor olmamız bu kodların değerini kesinlikle azaltmaz."

Konunun daha iyi anlaşılabilmesi açısından bir örnek verelim: Mesela "50 Türk Lirası" pamuklu özel kağıda Merkez Bankası Banknot Matbaası tarafından özel mürekkeple basılmış, filigranını ışığa tuttuğunuzda içinde Atatürk gözüken, ön yüzünde Merkez Bankası başkan ve yardımcısının imzaları bulunan ve bizim alıp cebimize koyabileceğimiz bir metadır. Ama "Haftasonu50" gibi bir kupon kodunu, ondan daha az değerli olmamakla birlikte cebimize koyamayacak olmamız, ona değer kaybettirmez. "Haftasonu50" kodunu geçen hafta sonu Mudo'da yapacağınız alışverişlerinizi 50TL ucuzlatmak için kullanabilirdiniz. Yani o, somut değil soyut bir "para" idi.

Soyut Para Nedir?

Cep telefonları bu kadar yaygınlaşmadan önce (çok değil 10-15 sene önce) sokaklarda ankesörlü telefon kabinleri vardı ve bu telefonlar "jeton" dediğimiz soyut paralarla çalışırdı. Jetonların 3 çeşidi vardı: Şehiriçi Jeton, Şehirlerarası Jeton ve Milletlerarası Jeton. Bu jetonlar PTT gişelerinden para ödeyerek alınır; ve telefon ederken ankesöre atılarak kullanılırdı. Bu soyut para çeşidinin amacı tüketimi kolaylaştırmak idi.

Bir başka soyut para çeşidi bugün cips paketlerinden çıkıyor ve eğer paketten "1 Cips Lira" çıkarsa o Cips Lira'yı bir sonraki cips alışverişinizde kullanabiliyorsunuz. Bu soyut para çeşidinin amacı ise ödüllendirmedir.

Son çeşit "soyut para" ise mesela bir moda markasının bir fuarda katılımcılara dağıttığı ve üzerinde "Haftasonu50" yazan bir indirim kuponudur. Bu kupon sadece o markanın online mağazasında geçerlidir ve hafta sonu boyunca 50TL indirimli alışveriş hakkı verir. Bu soyut paranın amacı ise alışveriş yapacak kişileri online mağazaya yönlendirmektir.

Yani soyut paralar kısıtlı bir süre boyunca, kısıtlı bir amaç için, kısıtlı bir bölgede kullanılan ve para yerine geçen "değer"lerdir. Bu parayı tedavüle sokan tarafın (yani PTT'nin, Cips Üreticisi'nin veya Moda Sitesi'nin) belli bir amacı vardır ve bu amaç için o soyut para hayatı kolaylaştırarak veya ödediğimiz parayı azaltıp tasarruf yapmamızı sağlayarak bizi o işaret edilen şeyi yapmaya yönlendirir.

Soyut Paralar İkiye Ayrılıyor

Örneklerde de fark ettiyseniz bu soyut paralar yani jetonlar, markalar, kuponlar, çekler aslında iki çeşit. Birinde o kuponu veya jetonu harcayarak kullanıyorsunuz; diğerinde ise o kuponun üzerindeki kodu bir yere yazarak veya okutarak "değer" elde ediyorsunuz. Bu durumda biz "indirim kuponu" ve indirim kodu" olmak üzere 2 farklı değerden bahsediyoruz. Bunlardan biri (yani "kupon") paraya çok benziyor, elden ele geçerek kullanılıyor. Diğeri ise (yani "kod") sadece bir şifre ve o şifrenin bir yere yazılmasıyla değer elde ediliyor. Ama her nasıl kullanırsanız kullanın bu soyut paralar aslında gerçek paranın Merkez Bankası tarafından basılmamış -yani genel değil yerel- olanları. İşte bu kupon kodlarının hepsi paradır. Kamuoyunda "para" olarak bilinen metalardan tek farkları filigranında Atatürk olmamasıdır.

Sonuç olarak özetlemek gerekirse, düğünde geline göğsünüzü gere gere indirim kuponu takabilirsiniz. İşte günün en güzel haberi bu: Artık düğüne giderken "Eyvah altın fiyatları yine yükselmiş; ayın sonu da geldi paralar suyunu çekti; şimdi geline ne takacağız" diye kara kara düşünme devri sona erdi. Türk milleti geleneksel ince zekasıyla sorunu çözdü. Çünkü artık "indirim kodu" adı verilen paralar, hem gelin ve damadın yeni hayatlarında yapacakları alışverişleri ucuzlatarak ihtiyaçlarını daha ekonomik şekilde satın almasını sağlayacak; hem de düğüne giden davetlilerin belini bükmeyecek bir "kazan kazan" çözümü.

Şimdi söz sizde: "Sizce geline indirim kuponu takılabilir mi?"

Kaynak: Bültenler / Güncel