CIA Türkiye Masası Eski Şefi Fuller'den Türkiye ve Brezilya'ya Büyük Destek

ABD'nin istihbarat örgütü CİA eski Türkiye Masası Şefi Graham Fuller, Tahran mutabakatını sağlayan Türkiye ve Brezilya'nın, İran'a karşı nükleer stratejiyi belirlemedeki Washington'un önderliğine meydan okuduklarını belirtirken Lula da Silva ve Erdoğan için "İran ile müzakerelerde başarılı olma cüretini gösterdiler" diye yazdı. ABD Dışişleri Bakanı Clinton'un tepkisini "hayret verici bir hakaret" olarak nitelendiren Fuller, Clinton'un "büyük bir gaf" yaptığını da kaydetti.

Graham Fuller, Christian Science Monitor gazetesince yayımlanan ve Tahran mutabakatına ilişkin olarak "Dünya, iki önemli, sorumlu, demokratik ve mantıklı devletin, ABD'nin on yıllarca devam eden İran politikasındaki çılgınlığı frenlemeye yardımcı olmalarını olumlu karşılanmalı mıdır" sorusunu yanıt aradığı, "Brezilya ve Türkiye, hayati frenler ve dengeler oluşturuyor" başlığıyla yorumunda şu değerlendirmesini yaptı:

"Washington, şimdi BM Güvenlik Konseyi'nin İran'a yaptırımları onaylaması konusunda komplikasyonlarla yüz yüze olduğunu sanıyorsa eğer, bu zorluğun yarısı bile değil. Çok daha büyük bir engel, Brezilya ve Türkiye'nin eylemleriyle uluslar arası güç ilişkisinde getirilen ince değişikliktir.

Bu iki orta büyüklükteki güç, Brezilya ve Türkiye, İran'a karşı nükleer stratejiyi belirlemedeki Washington'un önderliğine meydan okuyuverdi. Nükleer yakıt konularında İran'ı bir anlaşmayı kabul etmeyi ikna etmeye yönelik kendi girişimi üstlendiler."

-"GİRİŞİM AMERİKA'NIN UYARILARINA RAĞMEN GERÇEKLEŞTİRİLDİ"-

Fuller, Türkiye ve Brezilya'nın, girişiminin "tamamen bağımsız" olmakla kalmayıp, Amerika'nın her iki devlete yaptığı uyarılarına rağmen gerçekleştirildiğini kaydeden Fuller, "Üstüne tuz biber ekerek, Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz İnacio Lula da Silva ve Türk Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Washington, kamuoyuna açıklamalarında kesinlikle başaramayacakları tahmininde bulurken, İran ile müzakerelerde başarılı olma cüretini gösterdiler" diye yazdı.

CIA eski yetkilisi, İran'ın, mutabakata evet derken bir süper gücün baskısı değil, "İran'da emperyalizm sicili olmayan önemli, eşit iki devletin mantıklı ve saygın talebini kabul ettiği" gibi hissettiğini kaydettiği yorumunda anlaşmanın başarıyla yapılmasının bir bakıma kaçınılmaz olduğunu belirterek İran'ın bu dünyada en çok istediğinin, ABD'nin uluslararası sahada hakimiyetini azaltmak ve Ortadoğu'da koşulları dikte etmek olduğu görüşünü de dile getirdi.

-CLİNTON'UN YAKLAŞIMI "BÜYÜK GAF"-

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un, derhal yaptırım tasarısı konusunda Rusya ve Çin'den destek sağlandığını ilan ederken Türkiye ve Brezilya'nın "kayda değer başarısı"na tepkisini "hayret verici bir hareket" olarak niteleyen Fuller, Brezilya ve Türkiye'nin ABD'nin bölgesel ve küresel çıkarları açısından "çok önemli" olduklarını vurgulayarak Clinton'un bu yaklaşımı, sadece İran açısından değil, küresel strateji açısından da "büyük bir gaf" oluşturduğunu vurguladı.

Fuller, yorumunda ayrıca Rusya ve Çin'in Brezilya ve Türkiye'nin girişimini olumlu karşılamak için her türlü gerekçelerinin bulunduğunu, dış politika stratejilerinin, ABD'nin uluslararası alanda koşulları dikte etme kabiliyetinin yavaşça erozyona uğramasını sağlamayı amaçladığını belirttikten sonra ne Rusya ne de Çin'in, "ABD'nin katı yaklaşımının

BM Güvenlik Konseyi'nde Brezilya ve Türkiye'nin tutumunun karşısında galip gelmesine izin vermeyecekleri"ni de öne sürdü.(ANKA)

(CN/ÖMR)

Haberler