Yılın Özeti

ABD’nin ilk siyah başkanını seçmesi ve küresel ekonomik kriz, 2008 yılına damgasını vurdu. Ancak bu yıl acısıyla tatlısıyla daha birçok olay yaşandı.

YILIN ADAMI

Obama tarih yazdı

Illinois Senatörü Barack Obama, 4 Kasım’da ABD’nin ilk siyah başkanı seçildi. Babası Kenyalı bir siyah, annesi Kansaslı bir beyaz olan Obama, önce Demokrat Parti başkan adayı oldu, ardından yüzde 45.7’de kalan Cumhuriyetçi Parti adayı John McCain’i yüzde 52.9 oy oranıyla mağlup etti.

YILIN KADINI

Carla muradına erdi

İtalya doğumlu bir Fransız vatandaşı olan şarkıcı ve eski model Carla Bruni, 2007 kasımında tanıştığı Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ile 2 Şubat 2008’de evlendi. Bruni, eski Fransa Başbakanı Laurent Fabius ile Mick Jagger ve Eric Clapton gibi şarkıcıların da aralarında olduğu birçok ünlüyle flört etmişti. Daha önce "tek eşlilikten sıkıldığını" açıklayan Bruni, evlilik sonrası duruldu ve "Artık erkekleri yemiyorum" dedi.

YILIN DEVLETİ

Kosova bağımsız

Kosova, 17 Şubat’ta Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etti. Türkiye, Kosova’yı tanıyan ilk ülkelerden oldu. Ancak bu bağımsızlık, şiddetli muhalifi Rusya’nın ABD ile ipleri iyice germesine ve sonunda yaz aylarında ayrılıkçı Güney Osetya yüzünden çıkan Gürcü-Rus savaşına neden oldu.

YILIN METASI

Petrolde rekor yılı

2 Ocak’ta tarihte ilk kez varil başına 100 doların üstüne çıkan ham petrol fiyatları, yaz aylarında 150 doları gördü. Şimdi yeniden 36 dolara kadar düşen petrol, onca ülkenin ve yatırımcının batıp çıkmasına yol açtı.

YILIN TOPAL ÖRDEĞİ

Bush’tan kötü veda

2001 yılının ocak ayında yemin edip göreve başlayan ABD Başkanı George W. Bush, ikinci döneminin de sonuna geldi. Irak işgalinin mimarı Bush’a verilen halk desteği, görevi devretmesine bir aydan kısa bir süre kala yüzde 29.4’a düştü. 1945’ten beri sadece Harry Truman ve Richard Nixon bu kadar dibe vurmuştu.

YILIN SAPIĞI

Ensest skandalı

42 yaşındaki Avusturyalı Elisabeth Fritzl, kendisini 1977’den itibaren 24 yıl boyunca bodrumda hapseden öz babasının tecavüzüne uğradığını öne sürerek polise başvurdu. Kızından yedi çocuk sahibi olan Joseph Fritzl’ın yargılanmasına baharda devam edilecek.

YILIN FİYASKOSU

Gaf kraliçesi Palin

ABD’de Cumhuriyetçi Parti Başkan Adayı John McCain, tecrübesiz Alaska Valisi Sarah Palin’i yardımcı adayı olarak seçip herkesi şaşırttı. 45 yaşındaki güzel vali Palin, seçim öncesi anketlerde partisine önce oy kazandırdı. Ardından üst üste yaptığı gaflar ve Afrika’yı ülke sanacak kadar kıt genel kültürü yüzünden McCain’in umutlarını söndürdü.

YILIN BOŞANMASI

Madonna terk etti

Amerikalı şarkıcı Madonna, 2000 yılı sonunda İskoçya’da evlendiği İngiliz yönetmen Guy Ritchie’den 21 Kasım’da Londra’daki "jet duruşma" ile boşandı. İki erkek ve bir kız çocuğa sahip çiftin boşanma nedeni, Ritchie’nin "akılsızca davranışları."

YILIN SEKS SKANDALI

Fuhuşçu validen istifa

New York Valisi Eliot Spitzer, saati 1000 dolarlık fahişelerin çalıştığı bir eskort servisine altı ay içinde 15 bin dolar ödediği ve 9-8 telekızla birlikte olduğu ortaya çıkınca 17 Mart’ta istifa etti. Bu yıl basının ortaya çıkardığı bir diğer büyük seks skandalı, Formula 1’i yöneten FIA’nın Başkanı Max Mosley’nin, beş fahişeyle birlikte yaptığı sadomazoşist Nazi fantazilerinin uygulandığı seks alemi sırasında görüntülenmesiyle patlak verdi.

YILIN SPOR OLAYI

Pekin’de Olimpiyat

Çin ilk kez Olimpiyatlar’a evsahipliği yaptı. Pekin Olimpiyatları’nın görsel ve lojistik başarısı övüldü, aşırı güvenlik önlemleri eleştirildi. Oyunlara, Amerikalı yüzücü Michael Phelps ile atlet Usain Bolt’un performansları damga vurdu. Bir altın, dört gümüş ve üç bronz madalya kazanan Türkiye ülkeler klasmanında 37’incilikte kaldı. 12 branş ve 68 sporcuyla olimpiyat tarihimizde en çok sayıda branş ve sporcu katılımıyla yer aldık ama Seul-1988’in ardından en az altın madalyaya ulaştık.

YILIN ÜNLÜ ÖLÜMÜ

Ölümsüz Joker Ledger

İki eşcinsel kovboyun hayatının anlatıldığı Brokeback Mountain ile dünya çapında üne kavuşan Avustralyalı aktör Heath Ledger, 22 Ocak’ta evinde ölü bulundu. 28 yaşındaki Ledger’ın yanlışlıkla fazla ilaç aldığı anlaşıldı. Ledger, ölümünün ardından gösterime giren yeni Batman filmi ’The Dark Knight’taki müthiş performansıyla ölümsüzleşti.

YILIN DERSİ

Prof’un son vedası

Amerikalı profesör Randy Pausch, pankreas kanserine yakalandığını ve yakında öleceğini açıkladığı ’son ders’inde insanlardan umutlu, merhametli ve iyimser olmalarını istedi. Mizah duygusunu son nefesine kadar kaybetmeyen 47 yaşındaki Pausch, internette fenomen haline gelen "son ders" videosunu çektikten 10 ay sonra, 25 Temmuz’da öldü.

YILIN DÜŞ KIRIKLIĞI

Hillary başkan olamadı

ABD’nin ilk kadın başkanı olmak isteyen Senatör Hillary Clinton, Demokrat Parti’deki başkanlık yarışında Barack Obama’ya yenildi. Sivil toplum, "Bir kadın şimdi bile başkan olamıyorsa, ne zaman olacak" diye sordu. Hillary, Obama’nın kabinesine Dışişleri Bakanı olarak girmekle yetindi.

YILIN ÇIKIŞI

Yeşillere Türk eşbaşkan

ALMANYA vatandaşı Türk politikacı ve Avrupa Parlamentosu milletvekili Cem Özdemir, 1981’den beri üye olduğu Alman Yeşiller Partisi’nde eşbaşkanlığa seçildi. Geçmişte, Alman parlamentosuna giren ikinci kuşak göçmen kökenli ilk vekil olan Özdemir, böylece bir ilke daha imza attı. Alman basını, Özdemir’i, Barack Obama’ya benzetti.

YILIN DEKOLTESİ

Merkel operada

Almanya Başbakanı Angela Merkel’in nisan ayında Norveç’in başkenti Oslo’da yapılan opera binasının açılış gecesinde giydiği dekolte elbise çok tartışıldı. Modacılar, "Siyasetçi de olsa kadın dişidir" dedi. Alman halkı da, yüzde 65 çoğunlukla, Merkel’in derin dekoltesine destek verdi.

YILIN İFLASI

İzlanda battı

İzlanda, küresel mali krizle birlikte dış borçlarını ödeyemez hale gelince, ekim ayında "milli iflas" ilan etti. 62 milyar dolar dış borcun yüklendiği üç banka, son dönemde piyasada payını iyice artıran yabancı yatırımcıların aniden çekilmesi üzerine battı. Hükümet IMF’yi yardıma çağırdı. GSMH’sının yüzde 75’i buharlaşan halk ayaklandı. İflas eden ülkeye eBay’de bile alıcı bulunamadı.

YILIN BİNBİR SURATI

Alternatif tıpçı Karadziç

Bosna Hersek’teki savaş sırasında 8 bin Müslümanı soykırıma uğratan Bosnalı Sırp lider Radovan Karadziç, 18 Temmuz 2008’de Belgrad’da yakalanıp uluslararası adalete teslim edildi. 1996’dan beri kaçak olan Karadziç’in, bu sürede "Dragan Dabiç" ismini kullandığı, fiziki görünümünü de değiştirerek bir "alternatif tıp gurusu" kimliğine büründüğü anlaşıldı.

YILIN AFETİ

Nergis yıktı geçti

Güneydoğu Asya’daki Myanmar (Burma), 2 Mayıs 2008 gecesi Nergis Kasırgası’na teslim oldu. Saatte 240 km hızla esen rüzgarlarla gelen afet, 24 saatte 138 bin can aldı. 2.4 milyon felaketzede evsiz kalırken, 1962’den beri iktidarda olan cunta dünyanın tepkisini çekti.

Ike ve Gustav kasırgaları da Karayiplerle ABD’nin güneyinde onlarca can aldı. 12 Mayıs 2008’de Çin’in güneydoğusundaki Siçuan eyaletinde meydana gelen 8 büyüklüğündeki deprem ise 88 bin kişinin ölümüne, 375 bininin yaralanmasına, 5 milyonunun evsiz kalmasına yol açtı.

YILIN SAVAŞI

Gürcü-Rus çatışması

Ayrılıkçı Güney Osetya bölgesine 7 Ağustos’ta askeri operasyon düzenleyen Gürcistan, Rusya’dan beklemediği sertlikte bir yanıt aldı. Ertesi gün Güney Osetya’ya giren Rus ordusu, dört günde Tiflis’e dayandı. AB arabuluculuğunda ateşkes anlaşması yapıldı.

YILIN TERÖR EYLEMİ

Mumbai’da dehşet

Hindistan’ın en büyük kenti Mumbai, 26 Kasım’da başlayıp üç gün süren silahlı terör eylemleriyle dehşeti yaşadı. 10 turistik noktaya düzenlenen saldırılarda en az 173 kişi öldü. Biri hariç tamamı ölü ele geçirilen 10 saldırganın Pakistanlı çıkması, iki ülkeyi savaşın eşiğine getirdi.

YILIN REHİNESİ

Betancourt kurtarıldı

Fransız vatandaşlığı da bulunan Kolombiyalı siyasetçi Ingrid Betancourt, kendisini 2002’den beri rehin tutan FARC militanlarının elinden film gibi bir operasyonla 2 Temmuz’da kurtarıldı. Betancourt’un kurtarılışı uluslararası yankı yarattı.

YILIN KARESİ

Pabuçlu veda

Iraklı genç gazeteci Muntazar el Zeydi’nin, Irak’a veda ziyareti düzenleyen ABD Başkanı George Bush’a Bağdat’taki basın toplantısında attığı ayakkabıları tarihe geçti. Bush’un çevik haraketlerle kurtulduğu saldırı sonrası imha edilen ayakkabıları Türk firmaları da sahiplendi, ama sonunda Irak malı oldukları ortaya çıktı.

YILIN MEÇHUL BABASI

Dati kimden hamile

Fransız kabinesine giren göçmen kökenli ilk siyasi olan Fransa Adalet Bakanı Rachida Dati, evlenmeden hamile kaldı. Eylül ayında karnı büyüyünce durumu itiraf etmek zorunda kalan 42 yaşındaki Dati, bebeğin babasını, 2009 başındaki doğumun ardından açıklayacak.

YILIN İKİZLERİ

Brangelina’nın bebekleri

Dünyanın en çok kazanan oyuncu çifti Brad Pitt ve Angelina Jolie, evlat edindikleri üç çocuğun ardından 2006’da Shiloh’nun doğumuyla mutlu olmuşlardı. Çiftin, 12 Haziran 2008’de doğan ikizleri Knox ve Vivienne ise, bütün çocuklarından daha çok ilgi çekti. Çift ikizlerin ilk fotoğraflarını ABD medyasına 14 milyon dolara satıp rekor kırdı.

YILIN DOĞUMU

Erkek, kız doğurdu

Hormon terapisiyle erkek olan Thomas Beatie (34) adlı Amerikalı, temmuz ayında bir kız çocuk dünyaya getirdi. Yasal kayıtlara "hamile kalan ilk erkek" diye geçen Beatie, karısının kısır olduğunu, bu yüzden cinsiyet değiştirme ameliyatı sırasında koruduğu kadınlık organlarını kullanmak istediğini söyledi.

YILIN VANDALI

Kültür mirasını yaktı

Güney Kore’nin en eski ahşap yapısı olan 620 yıllık Namdaemun (Büyük Güney Kapısı), 10 Şubat 2008’de çıkan yangında kül oldu. Başkent Seul’daki anıt kapıyı, o bölgede bulunan arsasını iyi bir fiyata satamayınca sinirlenen 69 yaşındaki Çai Jong-gi’nin kundakladığı anlaşıldı.

YILIN DENEYİ

CERN’de büyük çarpışma

Dünyanın en büyük parçacık laboratuarına sahip olan Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN), Büyük Hadron Çarpıştırıcı’nı 10 Eylül 2008’de ilk kez çalıştırdı. Evrenin ilk anlarına dair eşsiz bilgiler sunacak deney, 19 Eylül’de, dev mıknatıslardan birindeki sorun yüzünden durduruldu. Asrın deneyi 2009’da tamamlanacak.

YILIN TIP DEVRİMİ

Özel sipariş organ

Amerikalı doktorlar, Claudia Castillo hastanın kök hücrelerini kullanarak laboratuarda bronş üretip kasım ayında kadına nakletmeyi başardılar. Böylece vücudun reddetmeyeceği "kişiye özel organ" nakillerinin yolu açıldı.

Harvard Üniversitesi bilimadamlarının 7 Ağustos’ta laboratuar ortamında kök hücre üretmeyi başarmaları ve temmuz ayında dünyanın ilk çifte kol naklinin yapılması da büyük yankı uyandırdı.

Haberler