Hollanda'da Sandıklar Kapandı! Başbakan Rutte Kazandı

Hollanda genel seçimlerini, 33 milletvekili çıkaran Başbakan Mark Ruttenin liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) kazandı, İslam ve yabancı karşıtı aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) ise ikinci oldu. Rutte, Avrupa Birliğini (AB) rahatlatan başarısına rağmen 41 milletvekili kazandığı 2012 seçimlerinin gerisinde kaldı.

Bu sonuçlara göre, en az 4 partili bir koalisyon hükümeti kurulması bekleniyor.

İlk sonuçlara göre 20 sandalyede kalan Wilders ise, geçen seçimlere göre 4 fazla sandalye alsa da anketlerin verdiği sonuçlardan 4-5 sandalye daha az kazandı. 150 koltuklu Hollanda parlamentosu için yapılacak seçimlere, 28 siyasi parti katıldı.

13 MİLYONDAN FAZLA SEÇMEN KATILDI

Avrupa'nın ve Türkiye'nin gözü, 'süper seçim yılı' olarak adlandırılan 2017'nin ilk seçimi için sandık başına giden Hollanda'ya çevrilmişti. Hollandalılar, ırkçı söylemler, İslam karşıtlığı, yabancı düşmanlığı ve Türk bakanlara yönelik skandal tavrın gölgesinde seçime gitti. Yerel saatle 07.30da (TSİ 09.30) başlayan oy verme işlemi 21.00de (TSİ 23.00) sona erdi. Bin 114 aday ve 28 partinin 150 sandalye için yarıştığı seçime katılım oranı, 2012 seçimlerindeki 74,6yı geçerek, yüzde 82 oldu.

Sandık başına giden olan 13 milyondan fazla seçmen, parlamentoda yer alacak isimleri ve hükümeti belirlemek için oy kullanırken resmi sonuçlar 21 Mart'ta açıklanacak.
RUTTE VE WILDERS'TEN İLK SÖZLER

Seçim sonuçlarına ilişkin konuşan Rutte, VVD'nin seçimlerden üçüncü kez en büyük parti olarak çıktığını belirterek, "Brexit ve ABD'de Trump'ın kazanmasından sonra Hollanda yanlış bir popülizme 'hayır' dedi. Artık kampanya bitti. Beraber olup istikrarlı bir hükümet kurmamız lazım." dedi.
Wilders ise yaptığı açıklamada, "Rutte'yi yenmek isterdim ama ne yazık ki olmadı. Açıkçası daha çok oy bekliyordum ve daha çok olabilirdi." ifadesini kullandı.

Milletvekili sayısını artırarak kazanç elde ettiklerini söyleyen Wilders, "Teklif gelirse koalisyon için görüşmelere açığım ve hazırım. Dileğimiz hükümette bulunmak ama gelmezse o zaman önümüzdeki dönem daha sert muhalefet edeceğiz. Rutte benden henüz kurtulmadı." diye konuştu.
SEÇİMİN KAYBEDENİ; İŞÇİ PARTİSİ

Seçim sonuçlarına göre en çok kaybı 2012 seçiminde 38 sandalye elde ederek hükumet ortağı olan Lodewijk Asscher liderliğindeki İşçi Partisi (PvdA) yaşadı. PvdA bu defa 9 milletvekili çıkarabildi. Parlamentoda 4 vekili olan Yeşiller ise 16 sandalye kazandı.

CDA 19, D66 19, GL 16, SP 14, Denk 3 olarak ortaya çıkan sandalye dağılımına göre 16 sandalye ile Sosyalist ve İşçi Partisi'nden daha iyi bir sonuç elde eden Yeşiller, koalisyon görüşmelerinde kritik parti olacak.
TÜRKLERİN KURDUĞU DENK PARTİSİ 3 MİLLETVEKİLİ ELDE ETTİ

PvdAnın entegrasyon politikasına güvenoyu vermedikleri için ihraç edilen Türk kökenli milletvekilleri Tunahan Kuzu ve Selçuk Öztürkün kurduğu DENK Partisi ise 3 sandalye elde etti. Son yıllarda Hollandada Müslüman ve Türk karşıtlığının giderek artması üzerine sesi duyulmayan insanların taleplerini dile getirebilmek için siyasi arenaya giren DENKin katıldığı ilk seçimde milletvekili çıkarması önemli görülüyor.

Kuzu, ilk açıklamasında, "Selçuk Öztürk ile partiyi kurduğumuzda hayalimiz vardı ve biz bunu şimdi gerçekleştirdik. Yabancı kökenliler birlik olarak bu başarıyı elde ettik. Hollandada artan Irkçılık ve İslamofobiye karşı en güzel cevabı oylarınızla verdiniz. Hollanda hepimizin." yorumunu aktardı.
Avrupada hiçbir zaman yabancı kökenlilerden oluşan bir partinin seçimlere katılmadığını ifade eden Kuzu, "Biz bu insanların sesini duyurmak için var olacağız. Bugün hep birlikte tarih yazdık." açıklamasını yaptı.

Diğer partiler Hristiyan Birlik (CU) 5, Hayvanlar Partisi (PvdD) 5, 50Artı (50+) 4, Toplumcu Reform Partisi (SGP) 3 ve Demokrasi Forumu (FvD) ise 2 milletvekili çıkardı.
Öte yandan, değişik partilerden toplamda 7 Türk kökenli aday, milletvekili olarak meclise girmeyi başardı.
KOALİSYON KRİZİ ÇIKABİLİR

Yabancı ve İslam karşıtı Wilders ile koalisyon kurma ihtimalini daha önce reddeden Başbakan Rutte, hükümet kurmak için diğer 3 parti ile koalisyon yapmaya mahkum görünüyor. Ortaya çıkan sonuçlara göre hiç bir parti tek başına hükümet kuramıyor. Hükümetin en az 4 partili bir koalisyon tarafından kurulması öngörülüyor.

WILDERS OYUNU KULLANDI, TWITTER'DAN PAYLAŞTI

Aşırı sağcı PVV'nin lideri Wilders, sabahın erken saatlerinde oyunu kullandı. Twitter'dan da sandık başından görüntüsünü paylaşan Wilders, 'Oyumu kullandım' dedi. Aynı saatlerde Hollanda Başbakanı Mark Rutte de sandığa gidip oyunu kullandı.
ERDOĞAN'A OY ÇIKTI

Öte yandan sosyal medyada paylaşılan bir görüntü günün en çok konuşulan konularından biri oldu. Oy kullanan vatandaş, oy pusulasına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ismini yazarak fotoğrafını çekti.

Benzer bir olay daha önce Fransa'da yapılan cumhurbaşkanlığı ön seçimlerinde de yaşanmıştı.
ANA TEMA: MÜLTECİLER VE AB

Hollanda'da seçim kampanyası döneminde en çok konuşulan konular, mülteciler, göç ve İslam oldu. Önemli oranda oy alması beklenen Wilders, seçim kampanyası boyunca camileri kapatma, Kur'an'ı yasaklatma ve Müslüman ülkelerden gelen göçmenleri geri gönderme vaatlerinde bulundu.

Wilders'in seçim kampanyasında dile getirdiği bir diğer önemli vaadi de İngiltere'nin ayak izlerini takip ederek, Hollanda'yı Avrupa Birliği'nden ayırmak için bir referandum düzenlemek oldu.

Başbakan Rutte ise kampanyası süresince 'Hollanda değerlerini' öne çıkarttı. Rutte, seçime kısa bir süre kala Türkiye ile yaşanan diplomatik krizi de Wilders'den oy çalmak için bir fırsat olarak kullandı.
SOL DÜŞÜŞTE

Hollanda'da seçim kampanyası dönemine göçmen karşıtı ve milliyetçi söylemlerin damga vurduğu gözlenirken, sol partilerdeki kan kaybı da dikkat dikkat çekiyor.
2012'de yapılan seçimlerde aldığı yüzde 25 oyla hükümet ortağı olarak çıkan İşçi Partisi'nin bu seçimlerde yüzde 10'un altında kalması bekleniyor. Hükümet ortağıyken kabul ettiği politikalar nedeniyle seçmeniyle arası açılan İşçi Partisi'nin kaybettiği oyları ise 31 yaşındaki genç lideri Jesse Klaver ile dikkat çeken Yeşil Sol Parti'nin toplaması bekleniyor. Yeşil Sol Parti, koalisyon görüşmelerinin sürpriz aktörlerinden biri olabileceği konuşuluyor.

Rutte'nin seçimlerden lider çıkması halinde koalisyon kurması beklenen sosyal liberal D66 göçmenlerin ülkeye uyumunun arttırılmasını, Hristiyan Demokratlar ise mültecilere sadece geçici sığınma statüsü verilmesini savunuyor.
MARK RUTTE KİMDİR?

Mark Rutte, 14 Şubat 1967'de Hollanda'nın güneyinde yer alan Lahey şehrinde dünyaya geldi. Eğitim hayatını Leiden Üniversitesi'nde tamamladıktan sonra 1988'de Liberal Gençlik Örgütü'nün yönetim kurulu üyesi oldu ve 1991 yılında kadar görevini sürdürdü.

1993 yılında partinin yönetim kurulu üyesi olan Mark Rutte, 2004'te Hollanda'da Çalışma ve Sosyal İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı olarak görev yapmaya başladı.

2006 yılında VVD'nin lideri olarak göreve başlayan Mark Rutte, 2010 yılına kadar mecliste grup başkanlığı yaptı. 14 Ekim 2010 tarihinde Hollanda başbakanı oldu.

GEERT WİLDERS KİMDİR?

Geert Wilders, 6 Eylül 1963 tarihinde Hollanda'nın Venlo şehrinde dünyaya geldi. Hollanda parlamentosuna ilk olarak VVD partisinden giriş yaptı ve ırkçılığa yakın derecedeki sağcı görüşleri nedeniyle parti içinde tartışmalar ortaya çıktı. Bu nedenle partiden çıkıp kendi partisi olan PVV'yi kurdu.

2006 Hollanda seçimlerinde partisinin başkanı olarak parlamentodaki yerini korudu ve 9 sandalye ile büyük bir başarı elde etti. VVD partisi ile yollarının ayrılmasına yönelik gösterilen sebeplerde Türkiye düşmanlığı da bulunmaktadır. Türkiye'yi hiçbir şekilde Avrupa Birliği'nde istememesi ve parti programını daha sağcı bir görüşe kaydırmak istemesi nedeniyle birçok kez görüş ayrılığına düştü.