Hazar'a Kıyısı Olan Ülkeler Bakü'de Toplandı

Hazar'ın hukuki statüsünün belirlenmesi için kurulan çalışma grubunun 39. toplantısı Bakü'de başladı.

Toplantıya Azerbaycan Dışişleri Bakan Yardımcısı Halef Halefov, Rusya Devlet Başkanı'nın sınırların belirlenmesinden sorumlu özel temsilcisi İgor Bratçikov, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı İbrahim Rehimpur, Türkmenistan Hazar Devlet Komitesi Başkanı Murat Atacanov ve Kazakistan Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Zülfiye Amanjolova katıldı.

Hazar'ın statüsü ile ilgili yapılacak nihai sözleşme projesi üzerinde müzakerelerin sürdürüldüğü toplantıda bu yıl Astana'da yapılması planlanan devlet başkanları zirve toplantısının gündem ve tarihinin belirleneceği kaydedildi.

Halef Halefov, Azerbaycan'ın Hazar'ın hukuki statüsünün tüm kıyıdaş ülkelerin haklarının korunarak, karşılıklı işbirliği ve müzakere yolu ile belirlenmesinden yana olduğunu söyledi. Geçen yıl Astrahan'da yapılan devlet başkanları zirvesine değinen Halefov, son toplantının Hazar'ın statüsünün belirlenmesi açısından önem taşıdığını, burada bir dizi anlaşmaların sağlandığını kaydetti.

Halefov, Astrahan toplantısında devlet başkanları tarafından kabul edilen bildirinin nihai sözleşmede dikkate alınacağını ümit ettiğini belirterek, bölgenin istikrarı, güvenlik ve Hazar'da ticari ilişkiler için karşılıklı güvenin önemine dikkat çekti.

Halefov, "Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu ve Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı projeleri Hazar'ı Karadeniz ve Akdeniz'e birleştiren projelerdir. Bu projeler, ülkelerimizin ekonomik gelişimi ve refah düzeyinin yükselmesine katkı yapacak" dedi.

Toplantı daha sonra basına kapalı olarak devam ederken, toplantı sonuçlarıyla ilgili yarın kamuoyuna bilgi verileceği belirtildi.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Hazar'a kıyıdaş ülkeler Rusya, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan ve İran, Hazar'ın statüsünün belirlenmesi için müzakerelere başladı. Devlet başkanları, konuyla ilgili ilki 2002'de Aşkabat'ta, ikincisi beş yıl sonra Tahran'da, üçüncüsü 2010'da Bakü'de, dördüncüsü ise geçen yıl Astrahan'da toplam dört zirve toplantısı yaptı.

Liderlerin son toplantısında hidrometeoroloji alanında işbirliği, olağanüstü hallerde karşılıklı haberleşme ve yardımlaşma, Hazar'ın biyolojik kaynaklarının korunması ve rasyonel kullanılmasını öngören anlaşmalar ile zirve sonuçlarına dair bildiri imzalanmıştı.

Taraflar, Hazar'da askeri gücün dengeli olması ve burada beş ülkenin dışında bir ülkenin askeri gücün bulundurulmamasının gerekliliği konusunda anlaşmaya varırken, Hazar bölgesinin güvenliği için işbirliğini devam ettirmek konusunda uzlaşı sağlanmıştı.

Astrahan toplantısında sahilden 15 deniz mili mesafeye kadar olan bölgeler her ülkenin kendi arazisi olarak kabul edilirken, bu mesafeye 10 deniz mili eklenerek (toplam 25 mil) her ülkenin balıkçılık alanı belirlenmişti. Bu sınırların ortasında kalan deniz ise ortak alan kabul edilmiş, Hazar'ın dibinin bölünmesi ve nihai anlaşma konusu bir sonraki zirve toplantısına bırakılmıştı.

Kaynak: AA / Güncel