Yapımı 2019'da Duran Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı'nın Son Etabı da 30 Ağustos Zafer Bayramı'nda Hizmete Girecek

Haber: OKTAY YILDIRIM Kamera: ADEM KARABAYIR

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), temeli 2016'da atılan ancak 2019'da yapımı büyük oranda duran Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı'nın Eminönü-Cibali arasındaki ikinci ve son etabını da tamamladı. Hattı, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 30 Ağustos Zafer Bayramı'nda hizmete açacak. İBB Genel Sekreter Yardımcısı Pelin Alpkökin, tasarım ve finansal sorunlarını çözerek yapımını tamamladıkları 10 kilometrelik Eminönü Alibeyköy Tramvay Hattı'nın 5 kilometresinin Haliç'in zeminine çakılan 2 bin 500 kazığın üzerinden geçtiğini, bunun da maliyeti artırdığını söyledi. Alpkökin, günde 100 bin yolcu taşınacak olan hattın yaklaşık 185 milyon euroya mal olduğunu açıkladı.

İBB, temeli 2016'da atılan ve 2019'da yapımı büyük oranda duran Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı'nı tamamladı. Alibeyköy-Cibali arasındaki ilk etabı 1 Ocak 2021'de hizmete giren hattın Eminönü-Cibali arasındaki ikinci ve son etabı da İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından 30 Ağustos Zafer Bayramı'nda hizmete açılacak. Halen çevre düzenlemesi yapılan hat ile ilgili açılış öncesi bilgi veren İBB Genel Sekreter Yardımcısı Pelin Alpkökin, şunları söyledi:

"GÖRSELLİĞİ AÇISINDAN ÇOK BÜYÜK BİR PROJE OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ: Burası 30 Ağustos'ta saat 14.00'te Başkanımız Ekrem İmamoğlu'nun açacağı Eminönü - Alibeyköy tramvay hattımızın Cibali-Eminönü arası son durağı ve ikinci etabının açılışıyla, Eminönü-Alibeyköy hattımız bir bütün olarak işletmeye alınmış oluyor. İstanbul'un en önemli meydanlarından bir tanesi Eminön'ündeyiz. Burada T1 hattımıza da entegrasyonumuz var. Şehir hatlarımıza entegrasyonumuz var. Eminönü'nü anlatmanın zaten hiçbir gereği yok. Otobüs hatlarımızla entegrasyonumuz var, metroyla entegrasyonumuz var. Dolayısıyla Alibeyköy'den tüm Haliç kıyısı boyunca Balat'tan Eminönü'ne kadar gelecek olan hattımızın açılıştan sonra bölgede hem ulaşım açısından hem de bu tarihi alanda görselliği açısından çok büyük bir proje olduğunu düşünüyoruz.

3 DAKİKADA BİR TREN KALKACAK, GÜNDE 100 BİN YOLCU TAŞIYABİLİRİZ: Açılıştan sonra yolcu talebine göre sabah ve akşam ilk saatlerde 3 dakikada bir tren kaldırabilecek kapasitedeyiz. Yani günde 100 binin üzerinde yolcu taşıyabiliriz. Sabah saatlerde de pik saatlerde 25 bin kitle yolcu taşıyabiliriz, dolayısıyla kapasitesi yüksek önemli bir hattımız. 2016 ihalesi yapılan hattaki çalışmalar 2019 başlarında finansal yetersizlik nedeniyle durmuş. Ayrıca birtakım da ciddi tasarım ve teknik problemleri vardı, bunlar da durmuştu. Aynı ihalenin içerisinde 30' tane de tramvay alanı işi var, onların da sadece bir tanesi kısmı imal edilmiş, geri kalanı imal edilememiş. Yine onlar da finansal yoksunluk yüzünden durmuş. Finansal sürdürülebilirliğini sağlamak ve işi hayata geçirmek için iki koldan çalışmaya başladık. İlk olarak Sayın Başkanımızın talimatıyla, inşaat yüzünden Haliç'in İstanbulluların hayatından uzaklaştırılmış olması nedeniyle 2019 yılında, öncelikle burayı bir an önce hayata geçirmek için öz kaynaklarımızla bu projemizi yeniden başlattık. Diğer taraftan da uluslararası kredi kullanılabilmesi için gerekli olan izinleri ve bankalarla görüşmelerimizi yaptık, dolayısıyla ikisi bir koldan gitti. Hem uluslararası arenada kredimizi sağladık hem de işimizi devam ettirdik. Böylece öncelikle bu projemizi ilk etabını açtık.

185 MİLYON EUROYA MAL ETTİK: Ciddi de bir yolcu talebi var şimdi ama asıl önemli olan ikinci etabını açıyoruz. Bu hattımızı lütfen bir cadde tramvayı olarak düşünmeyin. Hattımız 10 kilometre ama 5 kilometresi Haliç'in zemininin altındaki kayaya çökellerin altındaki kayaya soket dediğimiz tam 2 bin 500 tane kazığımızın üzerinde. Toplamda yaklaşık 185 milyon euroya mal ettik. Dolayısıyla hattın yarısı aslında karada giden köprü ve viyadük gibi düşünebilirsiniz. O yüzden de maliyeti yüksek. Hattın bazı tasarımsal problemleri vardı, bunları tamamen çözdük. Yine önceki etapta bir nokta 3 kilometrelik kısmı kırıp bunları da kazıklar üzerine aldık. Bu bulunduğunuz bölge Eminönü, kayaya en uzun mesafede rastladığımız yer. Dolayısıyla yaklaşık 80 metreye yakın kazıkların çakıldığı yer aslında burası. Toplamda şöyle bir rakam vereyim bu hat altında yaklaşık 2 bin 500 kazıkla beraber çok ciddi bir iş yapıldı, kayalara kadar soketlendi ancak hattımızın az önce geçtiğiniz Cibali'den sonra bir box yapısı var. Bu box yapısı da aslında yüzeye yakın bir tünel gibi düşünebilirsiniz. Bu tünelimiz de baret kazık dediğimiz çok ciddi kuvvetli sistemlerle kayalara kadar soketlendi.

BELEDİYENİN TÜM BİRİMLERİYLE ÇOK CİDDİ BİR YÖNETİM YAPTIK: Tabii bu bölge aslında 9 kilometreye göre çok daha yapım ve yönetim açısından zor bir bölgeydi. Çünkü İSKİ altyapısı vardı Fen işlerimizin, Unkapanı Köprülü Kavşağı yapımı vardı. 2012'de yıkım kararı alınıp bir türlü deprem açısından yıkılıp yeniden yapılamayan Unkapanı Köprülü Kavşağı'nı da ve içindeki trenimizin geçtiği boxsu da yine bizim belediyemizin diğer bir birimi olan Fen İşleri Daire Başkanlığımız yaptı. Ancak bunun da hiçbir projesi yoktu. Dolayısıyla bu kısımda işleri hızlandırmak adına ciddi proje ve tasarım işleri yapıldı. Yani aslında 2016'da ihalesi yapılmış ama 2019'dan bu yana, sanki ihalesi yeniden yapılıyormuş gibi hem finans hem de tasarım işlerinin beraber götürdüğümüz, araç imalat işlerini beraber götürdüğümüz bir iş oldu. Burada çok ciddi bir kilometre boyunca belediyenin tüm birimleriyle çok ciddi bir yönetim yaptık. İETT peronlarını değiştirdik, İSPARK'ı kaldırdık. Burada park bahçelerle beraber yeşil alan ve meydan düzenlemesi yaptık. Yol bakım düzenlemeleri yaptık. Kaldırım düzenlemeleri yaptık. En önemlisi dediğim gibi su baskını ve depreme karşı son derece zayıf olan Unkapanı Köprülü Kavşağı'nı iyileştirdik. Toplamda maliyet yaklaşık 185 milyon euroya çıktı. Ama biz burayı, İstanbul'un en önemli, en güzel akslarından bir tanesi olan Haliç'i yeniden bir güzelleştirme, yeniden burayı iyileştirme ve aynı zamanda tramvayı açma projesi olarak bir bütün olarak görüyoruz. Eminönü'nden Alibeyköy'e kadar. 30 Ağustos'ta saat 14.00'de açılışımız olacak.

10 KİLOMETRE VE 14 İSTASYONUMUZDAN OLUŞUYOR HATTIMIZ: Alibeyköy'den Eminönü'ne 35 dakikada gelinecek. Burada otobüs hatlarımız ve şehir hatlarımızda yeniden toplu ulaşım düzenlemeleri olacak. 10 kilometre ve 14 istasyonumuzdan oluşuyor hattımız. Bir de Alibeyköy'de büyük bir yerleşkemiz var. Hem ağır hem de normal bakımlar için kullandığımız tramvay araçlarımızın deposu da bu proje kapsamında yapılmış bir iştir. Hattımızın aslında orijinalde Eyüp'ten Bayrampaşa'ya kadar uzanan bir kısmı daha var. O makas için de de gerekli üretimler ve tasarımlar yapıldı. Bankalarla görüşmeleri tamam, Ankara'dan onayımızı bekliyoruz. Onayımızı aldıktan sonra da buranın hızlıca ihale çalışmasına başlayabiliriz. Dolayısıyla Bayrampaşa'dan Eminönü'ne gelebilecek hat olacak burası. Eminönü'nden Alibeyköy'e gidecek, orada çatallanacak önemli bir hat ve bu ülkede Bayrampaşa gibi yoğun bir toplu ulaşım talebi olan bölgeye de yine tramvayımızı götürmüş olacağız.

BÖLGEYİ YENİDEN CANLANDIRMAK İÇİN TRAMVAYLAR ÇOK ÖNEMLİ BİR ROL OYNUYOR: Ayrıca şunu da söylemek isterim. Tabii ki kayıtlı nüfusu 16, kayıt dışıyla birlikte 20 milyon olan İstanbul'da metrolar çok önemli. Ancak bazı caddeler var ki onları da aynı burada olduğu gibi hem caddelerin yeniden ruhunu kazandırmak, o bölgeyi yeniden canlandırmak için tramvaylar çok önemli bir rol oynuyor. Bu açıdan biz Ray Sistem Daire Başkanlığı olarak tramvaylara da çok önem veriyoruz. Örneğin Üsküdar-Harem gibi, örneğin Anadolu Yakası'nda Cevizli- Kadıköy gibi cadde tramvayları yine Esenler'de cadde tramvaylarımız var. Çünkü ben bu bölgede yapım sırasında da bulunduğum için bir tramvayın ve çevresiyle beraber düzenlen o bölgeye ne kadar değer kattığını çok net gördük. Dolayısıyla benzer çalışmaları İstanbul'un farklı yerlerinde de tasarlayıp gerekli izinlerimizi alıp kredilerimizi alıp yapmak için büyük hevesle çalışıyoruz.

TARİHİ YARIM ADAMIZA KATANER DİREKLERİ YAKIŞMIYOR: Tarihi Yarımada'dan geçen T1 Kabataş tramvayımız, katanerden, yani direkler ve havadan geçen kablolardan enerji alıyor. Bu görüntü de Tarihi Yarımada'ya yakışmıyor. Yeni bir çalışmayla, Tarihi Yarımada'da T1 araçlarımızın farklı enerjilendirme yöntemlerinden yararlanmasını sağlayarak, katanerlerden arındırarak o bölgedeki güzelliği yeniden kazandırmak istiyoruz. Bunun için de proje ve finans görüşmelerimiz devam ediyor. Bu da önümüzdeki yıl gene gündemimizde olacak çok önemli bir işimiz. Çünkü artık İstanbul'un Tarihi Yarımadası'na katener direkleri yakışmıyor."

HATTA, YÜZDE 55 ORANINDA MİLLİ OLAN 30 TRAMVAY VAGONU SEFER YAPACAK

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Pelin Alpkökin'in verdiği bilgilere göre, 185 milyon euro bütçe ile tamamlanan hat, saatte tek yönde 25 bin, gün boyunca ise 114 bin yolcu taşıma kapasitesine sahip. Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı'nda tasarımı ve üretimi Türkiye'de yapılan yüzde 55 oranında milli olan 30 tramvay vagonu sefer yapacak. Son teknolojiyle yapılan "yeni nesil" tramvay hattında APS sistemi kullanıldı. Türkiye'de ilk defa kullanılan bu teknolojiyle tramvay hattının enerji ihtiyacı zemine kurulan bir sistemle sağlanıyor ve tramvay hatlarından yükselen elektrik tellerinin yarattığı görüntü kirliliğine son veriliyor. I·ki ray arasına yerles¸tirilen u¨c¸u¨ncu¨ bir raydan enerjilenen tramvay aracı, tamamen elektronik bir sistem u¨zerinden kontrol edilerek ilerliyor.

Temeli 2016'da atılan proje 2019'da kredinin bitmesi üzerine yüzde 58 oranında durdu. Projenin devam edebilmesi için öz kaynak yaratıldı. Çalışma yapım hatalarının tespitiyle yeniden başladı. Balat-Ayvansaray arasındaki 1,3 km'lik kısımda oluşan çökme ve kayma problemleri için aksiyon alındı. Halic¸'e o¨zgu¨ kritik zemin kos¸ullarının go¨z o¨nu¨ne alınmadıgˆı, zemin etu¨du¨ ve saha incelemesinin yeterli du¨zeyde yapılmadıgˆı belirlendi. Bu kısım yeniden kırıldı, 25 ile 60 metre arasında degˆis¸en toplam 375 adet kayaya oturan kazıklı sistem inşa edildi. Toplam 2003 adet kazık sisteminin üzerinde inşaa edilen Cibali-Alibeyköy Cep Otogarı arasındaki hat tamamlanarak 1 Ocak 2021'de yapılan açılışla hizmete alındı.