Ar-Ge Faaliyetlerinin Geliştirilmesine Yeni Düzenleme (2)

Ar-Ge ve tasarım personeli ile kurumlara vergi istisnaları ve destekler getiriliyor.

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda kabul edilen Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'na göre, tasarım projelerine ilişkin harcamalar ile tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen münhasıran tasarım harcamaları, indirime konu edilebilecek. Bakanlar Kurulunca belirlenecek kriterleri haiz Ar-Ge ve tasarım merkezlerine ilave destek sağlanacak.

Tasarım personelinin görevleri ile ilgili ücretleri de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alınıyor. Ar-Ge ve tasarım personelinin hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile ulusal bayramlar ve genel tatil günlerine isabet eden ücretleri istisna kapsamına alınarak, personelin daha esnek çalışmasına imkan temin ediliyor.

Ar-Ge ve tasarım personelinin merkezde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, merkez dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretleri ile yüksek lisans ve doktorada geçirilen sürelerin gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilmesine yönelik Bakanlar Kuruluna yetki veriliyor. Tasarım personelinin görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının bütçeden karşılanmasına imkan sağlanıyor.

Tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesna tutulacak.

Teknogirişim sermayesi desteğinin girişimcilerin ihtiyaçlarına göre daha etkin bir şekilde verilebilmesine yönelik olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına yetki veriliyor.

Teknoloji alanında orijinal bir fikri olan ancak bunu hayata geçirecek yeteri kadar finansmana sahip olmayan girişimcilerin finansmana erişimi kolaylaştırılıyor. Bu kapsamda, girişimcilere tahsis edilen desteklerin belirli bir bölümü gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek. Rekabet öncesi işbirliklerine proje bedelinin yüzde 50'sine kadar olan kısmı geri ödemesiz desteklenebilecek.

Tasarım faaliyetlerinde bulunanların aldıkları destekler, özel fon hesabı uygulamasından yararlanabilecek. Ar-Ge projesi kapsamında yurt dışından yapılacak alımlar, gümrük vergisi, her türlü fon, damga vergisi ve harçtan müstesna tutulacak.

Ar-Ge ve tasarım imkan ve kapasiteleri kısıtlı olan özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler, sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen Ar-Ge ve tasarım harcamalarının belirli bir kısmını beyanname üzerinden indirim konusu yapabilecek.

Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerine, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, iki yıl süreyle, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak. Bu kapsamda her bir Ar-Ge merkezine sağlanacak destek, ilgili ayda Ar-Ge merkezinde istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde 10'unu geçemeyecek.

Öğretim elemanlarından Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen faaliyetlerde araştırmacı, tasarımcı ya da idari personel olarak hizmetine ihtiyaç duyulanlar, üniversite yönetim kurullarının izniyle tam zamanlı veya yarı zamanlı olarak görevlendirilebilecek.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Tasarım Danışma Konseyinin görüşleri doğrultusunda belirlenen kriterleri haiz tasarım yarışmalarında sergilenen tasarımların tescil giderleri, Bakanlık bütçesine konulacak ödenek imkanları çerçevesinde geri ödemesiz olarak desteklenebilecek.

-Bakanlar Kuruluna yetki

Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren teşviklerinden yararlanacak tasarım destek personeli sayısına sınırlama getiriyor. Buna göre teşviklerden yararlanacak tasarım destek personeli, toplam Ar-Ge personelinin yüzde 10'undan fazla olamayacak.

Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun'daki indirim, destek ve teşviklerden faydalananlar, Gelir Vergisi Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yer alan aynı mahiyetteki desteklerden ayrıca yararlanamayacak.

Bakanlar Kurulunun, Ar-Ge merkezindeki 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısını düşürme yetkisi 30'dan 15'e çekiliyor. Bakanlar Kurulu, bu sayıyı kanuni seviyesine kadar artırmaya veya belirlenen sınırlar dahilinde sektörler itibarıyla farklılaştırmaya; 10 tam zaman eşdeğer tasarım personeli sayısını yarısına kadar indirmeye, kanuni seviyesine kadar artırmaya veya belirlenen sınırlar dahilinde sektörler itibarıyla farklılaştırmaya da yetkili olacak. Böylece stratejik öneme sahip sektörlere ilişkin Ar-Ge ve tasarım merkezi açılmasının teşvik edilmesi amaçlanıyor.

Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine ilişkin yerindelik ve denetim faaliyetleri Bakanlık tarafından yapılacak.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, bilişim sektörünün rekabet gücünü artırmak için gerekli çalışmaları yapmak, kamu bilişim projelerini tedarik edecek firmaları; taşımaları gereken yeterlik veya standartlar doğrultusunda yetkilendirmek, teknik içerikli kriterler uyarınca yetkilendirmeyi iptal etmek veya geçici olarak durdurmak, kamu bilişim projelerine ilişkin sözleşmelerin yürütülmesinde kamu kurumlarının ve yüklenicilerin başta kalite ve güvenlik yeterlik veya standartlar olmak üzere uyacakları usul ve esasları belirlemekle görevli olacak.

Tasarım faaliyetlerinin bilim, teknoloji, Ar-Ge ve yenilikçilik faaliyetleri gibi desteklenebilmesi ve bu konuda politika geliştirilebilmesi için Bakanlık görevli olacak. Bakanlık yürüttüğü proje ve destek programlarını bağlı ve ilgili kuruluşları aracılığıyla yürütebilecek.

Ar-Ge ve yenilikçilik destek programlarının değerlendirme, denetim, izleme ve yürütme süreçleriyle Bakanlık faaliyetleriyle ilgili komite veya komisyon çalışma grubu gibi oluşumlarda yer alan öğretim elemanları ve diğer kişilere ödenecek ücretler 5 katına kadar artırılabilecek.

Düzenleme, yayımını takip eden aybaşında yürürlüğe girecek.

"Nitelikli insanlar dünyada kapışılıyor"

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, büyük şehirlerdeki teknoloji geliştirme bölgelerinde kiraların çok yükseldiğine yönelik şikayetlerin geldiğini belirterek, Ar-Ge, inovasyon ve tasarım yapılmasını istedikleri bu bölgelerin gayrimenkul mantığıyla değerlendirilmesinin doğru olmadığını söyledi. Işık, gerektiğinde buraya müdahale yetkisinin Bakanlıkta olmasının önemli olduğunu ifade ederek, "Kiraların üst limitini gerektiğinde Bakanlık devreye girerek belirlesin ki herkes kafasına göre artırmasın ve bölge amacına uygun çalışsın" dedi.

Ar-Ge'de en önemli unsurun yetişmiş nitelikli eleman olduğuna işaret eden Işık, "Nitelikli insanlar dünyada kapışılıyor. Böyle bir insansanız, yabancı ülkelerden özel davet alıyorsunuz. Amerika'yı Amerika yapan bu alandaki başarısıdır. Türkiye bir sıçrama yapacaksa, çok iyi yetişmiş beyinleri ülkeye kazandırmalı. Hükümet olarak izlediğimiz politika; bir yandan kendi insanımızın niteliğini artırmak ama diğer yandan da dünyanın en iyi beyinlerini ülkemize kazandırmak. Dünyada açık inovasyon tanımı artık sıradanlaştı. Ar-Ge alanında nitelikli insanlara sınırlama getirmek, bu alanda iddialı bir ülke için düşünülemez. Dünyadaki nitelikli insanları ülkeye çekmek için mevzuatımızı kolaylaştırma durumundayız. Türkiye, bu alana yatırım yapmak durumunda. Bırakın engelleyici olmak, daha özendirici destekler sağlamalıyız" diye konuştu.

Türkiye'de çalışmak isteyen nitelikli araştırmacıların olduğuna işaret eden Işık, her isteyen insanın Türkiye'ye gelmesi yerine nitelikli araştırmacı ve bilim adamlarının çalışma izin süreçlerini hızlandırmak ve kolaylaştırmak istediklerini, uzun yıllar beyin göçü veren Türkiye'de durumun artık tersine döndüğünü vurguladı.

(Bitti)

Kaynak: AA / Ekonomi