Ahıskalı Türkleri Sürgününün 70. Yılı

Ahıskalı Türklerin bugünkü Gürcistan'ın güneyinden 1944'te Orta Asya'ya sürgün edilişinin 70. yıl dönümü Kazakistan'da anıldı.

Kazakistan Halklar Asamblesi bünyesindeki Ahıska Türkleri Etno-Kültür Merkezi, ülkenin güneyindeki Jambul bölgesine bağlı Çu kentinde "Türklerin bu topraklarda yaşayışının 70. yıl dönümü" adı altında etkinlikler düzenledi.

Etkinlikler çerçevesinde bu topraklarda 351 yıl önce dünyaya gelen ve Özbekistan'da toprağa verilen Kazak halk kahramanı Tole Bi Alibek'in heykeline Kazak askerleri çelenk koydu. Daha sonra, Sovyetler Birliği'nin Stalin dönemindeki politikalarının Kazak kurbanları için yapılan anıtın önünde resmi tören düzenlendi.

Törene Türkiye'nin Almatı Başkonsolosu, yerel yöneticiler, Ahıska Türkleri Etno-Kültür Merkezi yetkilileri, Kırgızistan Ahıska Türkleri Derneği temsilcileri ile Türk ve Kazak vatandaşları katıldı. Daha sonra Şehir Kültür Merkezi'nde devam eden programda konuklar davul ve zurna ile karşılandı. Katılımcılara Ahıska Türklerinin geleneksel yemekleri ikram edildi ve buradaki Türklerin sosyal yaşantısını içeren film gösterimi yapıldı.

Etkinlikte konuşan Türkiye'nin Almatı Başkonsolosu Suphi Atan, burada yaşayan Türkler ile dünyanın diğer bölgelerinde yaşayan Türkler arasında fark olmadığını söyledi. Atan, "Anadolu Türkleri kimse Anadolu Türklüğü neyse Ahıskalı Türkler ve Ahıska Türklüğü odur" dedi. Atan, "Bugün sizinle konuşurken, sizleri dinlerken görülüyor ki Erzurum'un bir köyünde veya Ardahan'ın, Erzincan'ın ve Sivas'ın köyündeki insanlar arasındaki konuşmaların hiçbir farkı yoktur" dedi.

Geçmişte yaşanan acıların hiçbir zaman unutulmaması gerektiğini vurgulayan Atan, Ahıskalı Türklerin baskıcı totaliter rejime rağmen aslını, dilini, gelenek ve göreneklerini, kültürünü ve dinini kaybetmediğini söyledi. Ahıskalı Türklerin hiçbir zaman asimile olmadıklarını belirten Atan, "Sizi ne kadar takdir etsek, sizi ne kadar övsek azdır" ifadesini kullandı.

Ahıska Türklerinin sürgünden sonra Kazakistan topraklarına düşmesini "bir şans" olarak değerlendiren Atan, Kazakistan'da yaşayan milletler arasındaki uyum ve hoşgörünün dünya ülkelerine örnek teşkil ettiğini kaydetti.

Çu Kaymakamı Bahıtjan Nurkenov da 70 yıl önce on binlerce Türkün Orta Asya'ya sürgün edildiğini hatırlatarak, "Çu kentindeki okullarda bugün Türkçe eğitimi veriyoruz. Bugün ana dili Türkçe olan ve Türkçe eğitim alan çocuk sayısı bin 400'dür. Bölgede barış birlik ve beraberliğe katkıda bulunan Türklere çok teşekkür ediyorum" diye konuştu.

Merkezi Ankara'da bulunan Dünya Ahıska Türkleri Birliği Başkanı ve Kazakistan Ahıska Türkleri Etno-Kültür Merkezi Başkanı Ziyatdin Kasanov da Ahıskalı Türkler için Kazakistan'da 70 yıl önce "yeni bir dönem ve tarih" başladığına dikkat çekerek, Kazakistan halkına teşekkür etti. Kasanov, Kazakistan'da 47 okulda İstanbul Türkçesini öğrettiklerini, çocukları Rus okullarından Kazak okullarına kaydırmaya devam ettiklerini belirterek, "Her yerde ve her zaman Türkiye'nin desteğini gördük. Bunun için Türkiye devletine, hükümetine ve halkına teşekkür ederim" dedi.

Konuşmaların ardından şiirler okundu, şarkılar söylendi ve geleneksel danslar sergilendi. Etkinlikler çerçevesinde yapılan güreş ve bilek güreşi müsabakalarını kazanan gençlere ödüller verildi.

Dönemin Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin tarafından 1944 yılında imzalanan Devlet Savunma Komitesi Kararına göre, Ahıska'daki 86 bin Türk ve Müslümandan 40 bini Kazakistan'a, 30 bini Kırgızistan'a, 16 bini ise Özbekistan'a göç ettirildi. Ancak bu verilere o dönemde askerde bulunan ya da tam olarak tespit edilemeyen kişilerin sayısının dahil olmaması asıl sayının daha yüksek olabileceğini gösteriyor. Bağımsız kaynaklar, sürgün esnasından 20 bine yakın Ahıska Türkünün çeşitli sebeplerle hayatını kaybettiğini belirtiyor. Günümüzde 300 binden fazla olduğu belirtilen Ahıska Türkleri yoğun olarak Kazakistan, Rusya, Azerbaycan, Türkiye, Kırgızistan, Özbekistan ve Ukrayna'da yaşıyor. - Bişkek

Kaynak: AA / Güncel