Fındıkta 'küresel ısınma' tehdidi

DÜNYA fındık üretimi ve pazarının büyük kısmını elinde bulunduran Türkiye'nin fındık ambarı Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, fındık bahçelerine dadanan zararlı böcek türleriyle, mücadeleler sürüyor. Uzmanlar, fındıkta zararlı böceklerin yanı sıra 'külleme' hastalığı artışını, küresel ısınmanın etkisiyle iklim koşullarının değişimine bağlayarak, tarımda 'küresel iklim değişikliği uyum programı' hazırlanması tavsiyesinde bulundu. Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) Yönetim Kurulu Başkanı İlyas Edip Sevinç, fındıkta hastalık ve zararlıların artışını, küresel ısınmanın tetiklediğini belirterek "Aylar, olması gerektiğinden daha sıcak geçtiği için zararlılar bahçelere erken inip yavrulama dönemine geçiyor. Bu durum da rekolte hesaplarında yüzde 60'lara varan kayıpları meydana getirebiliyor" dedi.

Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, 2007 yılından sonra görülmeye başlanan ve birkaç yıldır çoğalan 'vampir kelebek' olarak adlandırılan 'Ricania simulans' adlı zararlı böcek ile bahçelerde yapraklarını yiyip, suyunu emdiği fındık ağaçlarının kökünü kurutan 'kahverengi-yeşil kokarca' zararlılarıyla ilgili başlatılan kimyasal mücadele sürüyor. Yılda yaklaşık 400 bin ton üretilerek, 110'dan fazla ülkeye ihracat edilip, 3 milyar dolara yakın döviz girdisi sağlanan fındıkta, zararlı böcek türlerinin yanı sıra, 'fındık kurdu' ve 'külleme' hastalığı, üreticiyi tedirgin ediyor. Bölgede, son dönemlerde kış aylarının, mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, fındıkta, üreticilerin kabusu olan hastalıklar ve zararlı böcek türlerinin artışını da tetikliyor. Uzmanlar, küresel ısınmanın, iklim parametrelerini etkileyerek, ani iklim değişikliğine yol açtığına dikkat çektiği durumun; verim ve kaliteyi olumsuz etkilediği fındıkta, ekonomik kayıplara yol açtığını belirtiyor. Tarım sektörü ihracatçıları, tarım uygulamalarının zamanında yapılması tavsiyesinde bulunurken, akademisyenler ise tarımda 'küresel iklim değişikliği uyum programı'nın hazırlanması önerisinde bulunuyor.