Kuraklık Güneydoğu'yu Vurdu Çare Gap'ta

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin diğer bölgelere oranla bu sezon kuraklıktan daha çok etkilendiği, bunun tarımsal ürünlerde ciddi kayıplara yol açtığı belirtilerek, GAP'ın bir an önce tamamlanması istendi.

Diyarbakır Ticaret Borsası Başkanı Fahrettin Akyıl, yaptığı açıklamada, kuraklığın bu yıl bölge tarımını ciddi şekilde etkilediğini vurgulayarak, "Güneydoğu'da kuraklık oluyordu ama bu sene çok kötü vurdu. Hububat yok, ot yok. Buğday, arpa, mercimek bitti. Bölgede ayrıca meraların yeşermemesi sebebiyle hayvancılık da sıkıntıda. Bölgede kuraklık meralarda otlama imkanını ortadan kaldırdığı için çiftçilerimiz hayvanlarını satmaya başladılar. Hayvancılık sektörü de bitti. Bir zarar tespiti yapılmalı. GAP Projesi hayata geçmiş olsaydı kuraklıktan bu kadar etkilenmeyecektik. GAP'a sahip çıkmamız lazım, projenin bir anca önce bitirilmesi gerekiyor" dedi.

Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkanı Abdülkadir Binici de, geçen yıl kuraklıktan çok fazla etkilenmeyen Güneydoğu'nun bu yıl diğer bölgelere oranla en sıkıntıda olan bölge olduğunu söyledi. Mardin, Şanlıurfa, Diyarbakır ve Adıyaman'da kuru tarımda tam anlamıyla kuraklık yaşandığını kaydeden Binici, "Bu bölgelerde yüzde 100 kuraklık söz konusu. Kuru tarım yapılan bölgelerin tamamı bitti. Yüzde 80-85'i bölgemizde üretilen mercimeğin yüzde 80'i yok olmuş durumda. Aynı şekilde arpada da sıkıntı var. GAP Projesi'nin merkezi Şanlıurfa'da sulanabilen arazilerde buğday iyi. Pamuktan dönüş oldu. Bu alanların yüzde 80'i buğday ekili" diye konuştu.

Atatürk Barajı'ndan 26 kilometrelik iki tünelle suyun yönünün değiştirildiğini ve Harran Ovası'na su verildiğini belirten Binici, şunları söyledi:

"Ceylanpınar, Viranşehir ve Mardin Ovaları sulanmıyor. Ceylanpınar'da 500 bin dekar alan kaldırıldı, tamamen yok oldu. Sulu tarım yapılan bölgelerde, yer altı sularından, kuyulardan sulama yapılan bölgelerde sıkıntı fazla değil. Tabii suyu da tasarruflu kullanmamız lazım. Çünkü su kaynaklarımız da tükeniyor. Damlama sulama sistemine geçilmesi gerekiyor. GAP Projesi'nin bitirilmesi gerekiyor. 5 yıldır bu projeye çivi çakılmadı. Hükümetin 5 yıllık eylem planında GAP Projesi'nin bitirileceğinin belirtilmesi ve kaynak arayışı bizim için bir umut. Keşke bu proje 5 yıl önce bitirilmiş olsaydı da bu sıkıntı yaşanmasaydı. Bu bölge hububat üretiminde büyük bir potansiyele sahip. Avrupa'yı, dünyayı besleyebilecek bir bölge. Ülkenin hububat ihtiyacı var. İthal ediyoruz. Dünyada hububat üretiminde sıkıntı var. Üretimi artırmanın yollarını aramamız lazım." Gaziantep Ticaret Borsası Başkanı Ömer Çelik ise, Türkiye'de üretilen kırmızı mercimeğin tamamına yakın önemli bir bölümünün üretildiği Güneydoğu Anadolu'da sıkıntının hat safhada olduğunu belirterek, "Mercimek ve buğday hiç yok. Tamamına yakın bir bölümü söküldü. Bölgede hayvancılık da öldü" dedi.

Türkiye genelinde yılda 500-600 bin ton kırmızı mercimek üretildiğini, üretimin yüzde 80-90'lık bölümünün Güneydoğu'da gerçekleştirildiğini belirten Çelik, "Bu sene 200 bin ton alınırsa başarı. Çiftçiler borçlanmış, gübresini, mazotunu borca almış. Ödemede güçlük söz konusu. Bunu hükümetin düşünmesi, ciddi tedbirler alması lazım. Sulama yatırımları artırılmalı, ürün yelpazesinin genişlemesi, alternatif ürünlerin üretilmesi gerekiyor. Bölgede ne yapabiliriz, ne üretebiliriz bunun hesabı yapılmalı" şeklinde konuştu.

Adana Ticaret Borsası Başkanı Fethi Coşkuntuncel de yaptığı açıklamada, küresel ısınmayla gelen kuraklık karşısında Çukurova'nın diğer bölgelere oranla daha şanslı olduğunu vurguladı. Coşkuntuncel, "Çukurova, yılda en az birkaç ürünün alınabildiği, katma değeri yüksek ürünlerin üretildiği, geniş ürün desenine sahip bir bölge. Ancak Çukurova'da dahi üreticiler maliyet artışı nedeniyle zor durumda. Buna bir de kuraklıkla gelen rekolte kaybı eklenince sorunlar daha da büyüyor. Ancak diğer bölgelerle kıyaslanınca yine de çok büyük bir sorunumuz yok. Bu anlamda, kıtlığı önleyecek, kuraklığa çare olacak tek bölge Çukurova'dır. Bölgemizin tarımda pilot olması ve üreticinin daha çok desteklenmesi gerekiyor. Konuyu Tarım Bakanımıza da ilettik" ifadelerini kullandı.

Mersin Ticaret Borsası Başkanı Abdullah Özdemir ise, kuraklıkla mücadele için baraj ve gölet yapımına ağırlık verilmesi gerektiğini söyledi. Mevcut durumda büyük bir sorun yaşanmamasına rağmen sorunun kapıda olduğunu ifade eden Özdemir, "Mersin'de anormal bir sorun yok. Ekili alanların çoğu sera. Olumsuz bir şey yok. Ancak, bu durum ilerde sorunun olmayacağı anlamına gelmemeli. Sulama sorunu için barajların yapılması gerekiyor. Silifke Ovası için bir baraj çalışması var. Kayraktepe Barajı tamamlandığı zaman bölgede sulama ihtiyacına ciddi katkı sağlayacak. Diğer taraftan hükümetin havza projelerini hayata geçirmesi lazım. Hangi bölgede ne ekilecek onun tespiti iyi yapılmalı ve teşvik edilmeli" diye konuştu.

(FK-AB-ÖZ-E)

Haberler