Çifte Kaval Anadolu Çalgısıymış

Deniz Açık - Anadolu Üniversitesinde (AÜ) yapılan "Eski Anadolu'da Müzik Aletleri" adlı bilimsel araştırma projesi ile Yunan kültürüne ait olduğu sanılan, Batı ülkelerinde "aulos" olarak bilinen çalgının, Frig kültürüne ait Orta Anadolu çalgısı "çifte kaval" olduğu tespit edildi.

AÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taciser Sivas, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kaynaklarda Friglerin müzik aletleri konusunda üstün başarı gösterdiğinin ifade edildiği belirterek, birçok müzik aletinin Frigler tarafından icat edildiğinin bilindiğini belirtti.

Sakarya Nehri ile Porsuk Çayı'nın birleştiği noktada bulunan Friglerin başkenti Gordion'da yapılan kazılarda aynı alanda iki kemik kaval bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Sivas, şöyle konuştu:

"Boğazköy'de bulunun Ana Tanrıça Kibele'nin müzisyenleriyle birlikte bulunduğu grubunda da müzik aletleri karşımıza çıkıyor. Çifte flüt olarak adlandırılan ve Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde bulunan heykel grubunda Kibele, çifti kaval ve lir çalan iki müzisyen arasında betimlenmiştir. Bu betimlemeler de çifte kavalın antik kaynaklardaki anlatımlarının somut örneklerindendir. Frigler, Anadolu uygarlıkları içinde önemli bir uygarlıktır. Eşek kulaklı Midas öyküsünde de Friglerin müzik aletleri üzerindeki başarısı anlatılmaktadır. AÜ Devlet Konservatuvarı Müdürü Prof. Dr. Ahmet Bülent Alaner ile Friglerin müzik kültürü ve çifte kaval üzerine AÜ olarak bir bilimsel araştırma projesi hazırladık. Proje istediğimiz sonuçları ortaya çıkarttı ve görüşlerimizi destekledi."

-"Çifte kaval bir orta Anadolu çalgısıdır"-

Prof. Dr. Alaner de 2011 yılında "Eski Anadolu'daki Müzik Enstrümanları" konulu projeyi yaşama geçirdikleri ifade etti.

Devam eden proje kapsamında önemli bulgular elde ettiklerini anlatan Prof. Dr. Alaner, şunları kaydetti:

"Çifte kavalın Anadolu'ya Eskişehir'e ve Frigya'ya ait bir enstrüman olduğunu ortaya koyduk. Çifte kaval, yan yana bağırsak iplerle bağlanmış iki kavaldan oluşan ve ikisinin aynı anda çalınmasıyla ortaya çıkan bir Anadolu çalgısıdır. Çifti kaval, 50 yıl öncesine kadar Orta Anadolu'da kullanılıyordu. Bugün çifte kaval Yunan kültüründen 'aulos' diye adlandırılıyor. Ancak çifte kaval bir Orta Anadolu çalgısıdır."

-"Çifte kavalı Anadolulu olduğu üzerinden çalışmalara yapılmalıdır"-

Prof. Dr. Alaner, Gordion'da yapılan kazılarda çıkan ve kayıtlara "düdük" diye geçen çalgının çifte kaval olduğunun saptandığını belirterek, "Bu çalgıyı yeniden inşa ettik ve çaldık. 'Frigyen modu' denilen Frigya makamının var olduğunu gördük. Bu makamın bugün Eskişehir'deki, Kütahya'daki ve Bilecik'teki halk türkülerinde yaşadığını gözlemliyoruz. Batı ülkeleri, 'aulos' ismini verdiği çifte kavala 'double pipe' demelidir. Bu değiştirilmelidir. Müzik bilimcilere yönelik çifte kavalın Anadolulu olduğu üzerinden çalışmalar yapılmalıdır" diye konuştu.

- ESKİŞEHİR

Kaynak: AA / Yerel