Borik Asit Üretiminde Çıta Yükseliyor

Abdülkadir Ekmekçioğlu - Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Kütahya'nın Emet ilçesinde faaliyet gösteren Borik Asit Fabrikasının yıllık üretim kapasitesini 200 bin tondan 500 bin tona çıkarmak amacıyla iki olan ünite sayısını üçe çıkarmak için çalışma başlattı.

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, "stratejik maden" diye nitelenen borun dünyadaki rezervinin yaklaşık yüzde 70'i Türkiye'de, bunun yüzde 70'i ise Emet ve Hisarcık ilçelerinde yer alıyor.

1956 yılında Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğünde görevli Alman Jeolog Dr. Gawlik, Emet ilçe merkezinin 4 kilometre kuzeyindeki Espey mevkisi ve 12 kilometre güneyindeki Hisarcık'ta yaptığı çalışmalar sonucu bor madeni rezervi bulunduğunu belirledi.

MTA Genel Müdürlüğü, Emet'teki bor sahalarını 1958'de Etibank'a tahsis etti ve Espey'deki sahaların bir bölümü özel şirketlerce, kalanı Etibank tarafından bir süre işletildi. 1979'da Espey yakınında bulunan Killik mevkisinde bulunan sahalar kamulaştırılarak, Emet Bor İşletmesine devredildi. Bölgedeki tüm maden ocakları 1990'da açık işletmeye dönüştürüldü ve Emet Bor İşletmesince bor üretimine devam edildi.

Borun ülke ekonomisine katkısının sadece cevheri çıkarmaktan ibaret olmadığına inanan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Balıkesir'in Bandırma ilçesindeki borik asit üretim tesisinin ekonomik ömrü sona erince Emet'te fabrika açmaya karar verdi.

Emet'te 1998'de inşaatına başlanan borik asit fabrikası, 2002'de tamamlandı. Açılışı 2003'ün şubat ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan fabrika için yaklaşık 120 milyon dolar harcandı. Halen 160 kişinin çalıştığı bu fabrika, her yıl 100 bin ton olan kapasitesinin üzerinde üretim yaptı.

-İkinci ünite 5 ay önce hizmete girdi-

Yurt içi ve yurt dışından gelen yoğun borik asit talebi karşılanamayınca fabrikanın genişletilmesi için ikinci ünitenin inşasına 2009'da başlandı.

Yaklaşık 58 milyon dolar harcanan ikinci ünite bu yılın ilk çeyreğinde tamamlandı ve deneme üretimi yapıldı. 150 işçi alınarak, eğitim verildi. Ünite, 10 Mayıs'ta Kütahya il merkezinde düzenlenen törenle video konferans yöntemiyle Başbakan Erdoğan tarafından hizmete açıldı.

Git gide artan borik asit taleplerinde ikinci ünitenin de yeterli gelmemesi üzerine üçüncü ünitenin inşası için proje çalışması yürütülüyor.

Devreye girdiğinde yıllık borik asit üretim kapasitesinin 500 bin tona yükselmesini sağlayacak üçüncü ünitenin yanı sıra planlanan diğer yatırımların ele alınacağı Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) için halkın katılımıyla toplantı yapılacak. Toplantı, Emet Belediyesi Düğün Salonunda 13 Ekim'de gerçekleştirilecek.

Üçüncü ünitenin yanı sıra yıllık 550 bin ton kapasiteli kükürtten sülfrik asit üretilecek tesisin 2014'te, yıllık 50 bin ton üretime sahip olması beklenen çok amaçlı borik asit üretimi tesisinin ise 2013'te faaliyete geçirilmesi hedefleniyor.

-Bor madeninin kullanıldığı alanlar-

Bor mineralleri ve bileşikleri doğrudan kullanılamıyor, ancak sanayinin birçok dalında katkı maddesi olarak değerlendiriliyor.

Cam elyaf, optik ve teknik cam endüstrisi, sır ve emaye üretimi, boya ve diğer bazı kimyasalların yapımı, seramik, gübre, fotoğrafçılık, ilaç, deri, demir-çelik, kozmetik, sabun ve deterjan sanayisi, enerji sektörü ve nükleer uygulamalarda kullanılan bordan son yıllarda uzay araçlarının üzerlerinin kaplanması, ısı yalıtımı, pil, yanmaz kumaş, çelik yelek, askeri tank zırhları imalatında ve araç yakıtı olarak yararlanılıyor.

ABD'deki petrol kaynaklarının azalmasından sonra araç yakıtı olarak kullanılabileceğinin belirlenmesi borun stratejik önemini artırırken, bazı bilim insanları gelecekte borun petrolün yerini alabileceğini öngörüyor.

Türkiye'nin önemli ihraç kalemlerinden biri olan bor, ABD, Japonya, Çin, Rusya, Avrupa Birliği (AB) ve Afrika ülkelerine gönderiliyor.

- KÜTAHYA

Yerel Haberler