Çin, Güney Çin Denizi'nde Filipinler ile İhtilaflı Sığlığı Bariyerle Kapattı

Çin'in, Güney Çin Denizi'nde Filipinler ile egemenlik ihtilafı yaşadığı Scarborough Sığı'nın girişini yüzen bariyerle kapattığı ileri sürüldü.

Stanford Üniversitesi bünyesinde denizlerde gri alan faaliyetlerini analiz eden "SeaLight" adlı kuruluşun direktörlüğü yürüten Ray Powell, ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundaki hesabında, Satellogic şirketi tarafından 8 Ekim'de çekilen bir uydu fotoğrafını yayınladı.

Powell, fotoğrafta sığlığın ağız bölümünde yer alan yay şeklindeki çizgiye işaret ederek, bunun Çin tarafından yerleştirilmiş bir yüzen bariyer olduğunu ileri sürdü.

Lahey'deki Daimi Tahkim Mahkemesinin, 2016'da verdiği kararda, Çin'in, Filipinli balıkçıların Scarborough Sığı'nda avlanmalarını engellemesinin yasa dışı olduğunu belirlediğini vurgulayan Powell, bunun da benzer bir girişim olduğunu savundu.

Merkezi Pekin'de bulunan ve Çin yönetimiyle bağlantılı Güney Çin Denizi Araştırma Girişimi (SCSPI) adlı düşünce kuruluşu, Powell'ın paylaşımına tepki gösteren bir açıklama yaptı. Açıklamada, söz konusu tedbirin Filipinler'in yakın dönemdeki provokatif davranışa karşı alındığı savunularak, "Çin, Scarborough Sığı'nı egemenliğinde görmektedir ve istediğini yapma hakkına sahiptir. Aslında Çin hala itidalini korumaktadır, gelecekte ne olacağı büyük ölçüde Filipinler'in eylemlerine bağlı olacaktır." ifadelerine yer verildi.

Scarborough Sığı

Üçgen biçimli, ortasında lagün bulunan deniz bendi olan Scarborough Sığı, Güney Çin Denizi'nin doğusunda Filipinler'in kuzeyindeki Luzon Adası'na 120 deniz mili (222 kilometre) mesafede bulunuyor.

Filipinler'in "Panatag", Çinlilerin "Huangyan" adını verdiği sığlık, halen iki ülkenin çatışan egemenlik iddialarını seyrüsefer faaliyetleriyle sergilediği bir bölge olma özelliği taşıyor.

Filipinler Sahil Güvenliği, 25 Eylül 2023'te Çin'in kontrolündeki deniz bendinin güneydoğu girişine döşenen 300 metre uzunluğundaki yüzen bariyerin kaldırıldığını duyurmuş, bölgede Çin'in herhangi bir engellemesini kabul etmeyecekleri mesajını vermişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı, yüzer bariyerin kaldırılmasını, Filipinler'in "kendini eğlendirdiği bir fars" olarak nitelendirmiş, yaklaşık iki hafta sonra 10 Ekim 2023'te, Filipinler Donanmasına ait savaş gemisinin, Scarborough Sığı çevresindeki sulardan uzaklaştırdığını açıklayarak, Çin'in bölgedeki kontrolünün sürdüğünü vurgulamıştı.

Filipinler Sahil Güvenliği 26 Şubat 2024'te de Çin'in yeniden sığlığa bir yüzen bariyer yerleştirdiğini ve bu bariyerin kaldırıldığını duyurmuştu.

Güney Çin Denizi anlaşmazlığı

Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.

Çin, ilk kez 1947'de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi'nin yüzde 80'i üzerinde egemenlik iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bölgede Filipinler'in yanı sıra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor.

Lahey'deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016'da Filipinler'in başvurusuyla verdiği kararda, Çin'in, Güney Çin Denizi'nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.