11. Yargı Paketi TBMM Genel Kurulu'nda Kabul Edildi

(TBMM) - Kamuoyunda "11. Yargı Paketi" olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Covid-19 düzenlemesiyle getirilen üç yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılma veya denetimli serbestliğe ayrılma imkanından yararlanabilmesi sağlanacak. Düzenlemeden ilk etapta yaklaşık 55 bin hükümlünün yararlanması bekleniyor. Teklifte ayrıca 1 Ocak 2016 tarihinden öncesine ait ödenmemiş GSS primleri ile gecikme zammı borcu olan 1 milyon 477 bin yurttaşın 3 milyar 258 milyon lira borcu silinecek.

Kamuoyunda "11. Yargı Paketi" olarak bilinen, Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. 31 Temmuz 2023 tarihinden önce suç işleyen ancak hüküm kesinleşmediği için o dönemde çıkarılan kanundan yararlanamayan yaklaşık 55 bin hükümlüyü ilgilendiren düzenlemenin de yer aldığı teklif, 38 maddeyle Genel Kurul'a sunulmuştu. Ancak Genel Kurul'da verilen önergelerle 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'a ilişkin Anayasa Mahkemesi'nin verdiği iptal kararları dikkate alınarak hazırlanan düzenlemeleri içeren 30, 31 ve 32'nci maddeler tekliften çıkarılırken 5 madde de ihdas edildi.

İhdas edilen üçüncü maddedeki düzenlemeyle onarım bedelinin tescil edilen payın rayiç bedeli ile alıcıya düşen tapu giderleri olacağı ve keşif üzerine tespit edilen bedelin hakim tarafından derhal belirlenen kesin süre içinde nemalandırılmak üzere bankaya nakden yatırılacağı hüküm altına alınmakta. Böylelikle üçüncü kişinin mülkiyet hakkı korunmakta ve onarım hakkı sahibinin bu hakkı daha etkin bir şekilde kullanabilmesine imkan tanınmaktadır.

Toplamda 5 maddede değişiklik yapıldı

Teklifin 11'inci maddesine AK Parti'nin verdiği önergeyle; kamu ihalelerindeki başvuruların hızlı bir şekilde sonuçlandırılması için tahsil edilen bedellerin iadesi için öngörülen sürelerin 30 günden 15 güne indirilmesi kabul edildi.

Teklifin 21'inci maddesine Yeni Yol Partisi ve AK Parti'nin verdiği önergeyle, "Kanunda öngörülen şekil, şart ve usullere uygun olarak düzenlenen toplantı ve gösteri yürüyüşleri esnasında birinci ve ikinci fıkrada belirtilen fiillerin işlenmesi halinde bu fıkralardaki suç oluşmaz" fıkrası eklendi.

"Kovid-19 düzenlemesi" olarak bilinen ve kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin daha erken açık ceza infaz kurumuna veya denetimli serbestliğe ayrılmalarına izin veren 27. madde, "deprem nedeniyle bina veya diğer yapıların yıkılması, çökmesi ya da hasar alması sonucu meydana gelen öldürme suçlarından hüküm giyenler" kapsam dışı bırakılarak kabul edildi.

28'inci maddede ise yine Yeni Yol Partisi ve AK Parti'nin verdiği aynı mahiyetteki önergelerle uzlaşma komisyonunun yapısına yönelik yeniden düzenleme yapılması amacıyla 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu'nun 62'nci maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "ildeki ilgili kamu kurumu ibaresi" ile ikinci cümlesi teklif metninden çıkarıldı.

AK Parti'nin önerisiyle 34'üncü maddede yapılan değişiklikle sahte veya açık hatların suçun işlenmesinde yoğun olarak kullanılmasında uygulanan para cezalarının miktarında değişikliğe gidildi.

Teklifte öne çıkan düzenlemeler

Teklifin 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10'uncu maddeleri avukatlar hakkında yürütülen ceza kovuşturmaları, disiplin soruşturmaları ve cezaları ile meslekten çıkarmaya ilişkin düzenlemeleri içeriyor.

Teklifin 12 ve 13'üncü maddesiyle dolandırıcılık ve nitelikli dolandırıcılık suçlarının yargılamasının asliye ceza mahkemelerinde yapılması sağlanmakta ve yargılamaların farklı mahkemelerde yürütülmesi sebebiyle oluşan görev uyuşmazlıklarının önüne geçilmesi amaçlanmakta.

Teklifte yer alan 14'üncü madde ile kısmi akıl hastaları bakımından mahkum olunan ceza, süresi aynı olmak koşuluyla, kısmen veya tamamen akıl hastalarına özgü güvenlik tedbiri olarak da uygulanabilecek. Böylelikle cezai sorumluluğu kabul edilen kısmi akıl hastaları hakkında hem verilen cezanın infazı hem de akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerinin uygulanması amaçlanıyor. Teklifin 15. maddesiyle de akıl hastalarının tedavi ve koruma amacıyla sağlık kurumunda geçirecekleri sürenin ağırlaştırılmış müebbet hapis ve müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda ise altı aydan az olamayacağı düzenlenmekte. Bu düzenlemeyle asgari bir tedavi süresi öngörülerek akıl hastalarının ve toplumun korunması amaçlanmakta.

Meskun mahalde ateşli silah kullanımında cezalar artıyor

17'nci maddede suçun basit halinin cezası üç aydan bir yıla kadar hapis iken dört aydan iki yıla kadar hapis olarak, fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde de ceza altı aydan üç yıla kadar hapis iken dokuz aydan beş yıla kadar hapis olarak artırılmakta.

Toplumda kurusıkı olarak tabir edilen ses ve gaz fişeği atabilen silahların da suçun kapsamına alınması suretiyle bu silahların kullanılmasının önüne geçilmesi amacıyla teklifte yer alan 18'inci madde kapsamında 5237 Sayılı Kanun'un 170'inci maddesinin birinci fıkrasındaki hapis cezasının alt ve üst sınırı altı aydan üç yıldan bir yıldan beş yıla kadar çıkarılmakta; suçun ses ve gaz fişeği atabilen silahla (kurusıkı) işlenmesi halinde de altı aydan üç yıla kadar hapis öngörülmekte. Suçun düğün, nişan, asker uğurlaması gibi kişilerin toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi halinde cezanın yarı oranında artırılması sağlanmakta.

Örgüt suçlarında çocukların kullanılması cezaları ikiye katlayacak

20'nci madde ile örgüt kurma ve yönetme suçunun cezası dört yıldan sekiz yıldan beş yıldan on yıla kadar artırılmakta. Örgüte üye olma suçunun üst sınırı ise dört yıldan beş yıla çıkarılmakta. Örgütün faaliyeti çerçevesinde çocukların araç olarak kullanılması halinde, örgüt yöneticilerine verilecek cezanın yarısından bir katına kadar artırılması da düzenlemede yer alıyor.

22'nci maddeyle yapılan düzenlemeye göre; nitelikli hırsızlık, nitelikli dolandırıcılık ve banka/kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarında, makul şüphe halinde ilgili mali kurumlarca hesabın 48 saate kadar askıya alınmasına imkan tanınmakta. Askıya alınan hesaba, Cumhuriyet Savcısı'nın yazılı emriyle veya hakim kararıyla askıya alma süresi içinde elkonulabilecek. Yargı makamlarınca istenen bilgi veya belgenin on gün içinde gönderilmemesi ya da eksik gönderilmesi halinde mali kurumlara 50 bin TL'den 300 bin TL'ye kadar idari para cezası verilmesi öngörülmekte.

Teklifin 25'inci maddesi ile de Bölge Adliye Mahkemeleri'nin (BAM) bozma yetkisi genişletilmekte, ilk derece mahkemesinin kararında hükmün gerekçeyi içermemesi ve savunma hakkının sınırlandırılması hallerinde de BAM tarafından bozma kararı verilebilmesi sağlanmakta.

Covid-19 düzenlemesiyle yaklaşık 55 bin hükümlüye tahliye yolu

Kamuoyunda "Covid-19 düzenlemesi" olarak bilinen 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunda yapılacak düzenlemeleri öngören 27. madde ile; 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle hükümlü olanların, Covid-19 düzenlemesiyle getirilen üç yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılma ve/veya denetimli serbestliğe ayrılma imkanından yararlanabilmesi sağlanacak. Düzenlemeden ilk etapta yaklaşık 55 bin hükümlünün yararlanması bekleniyor. Hükümlü kişinin 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla cezaevinde bulunması şartı ise aranmayacak.

Komisyonda yapılan değişiklikle 27. maddede kasten öldürme suçlarını üstsoy veya altsoydan birine; eş, boşandığı eş veya kardeşe; çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da kadına karşı işleyen hükümlüler, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçların hükümlüleri ile çocuk istismarı suçunu işleyenlerin yararlanmamasına karar verilmişti.

3 milyar 258 milyon liralık GSS affı pakette

Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yapılan düzenleme ile zorunlu genel sağlık sigortası prim borçlarını ödeyemeyen sigortalılara yönelik kamuya olan borç yüklerinin hafifletmek amacıyla 1 Ocak 2016 tarihinden öncesine ait ödenmemiş GSS primleri ile gecikme zammı gibi alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilmesi öngörülmektedir. Teklifin 29'uncu maddesinde yer alan düzenleme ile 1 milyon 477 bin yurttaş GSS düzenlemesinden yararlanacak ve 3 milyar 258 milyon lira borç silinecek.

Teklifin 33, 34 ve 35'inci maddelerinde son yıllarda sahte veya açık hatların suçun işlenmesinde yoğun olarak kullanılmasında; mobil hatların yabancı uyruklu kişiler adına tesis edilmesinin, bu hatların verilmesinde biyometrik yöntemlerin kullanılmamasının ve yabancı uyruklu kişilerin sahip olduğu kimlik belgelerinin elektronik kimlik doğrulama kabiliyetini haiz olmamasının etkili olduğu durumların önüne geçilmesi için hazırlanan düzenlemeler yer alıyor.