(TBMM) - İYİ Parti TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Sözcüsü Erhan Usta, "Şimdiki tahminde orijinal OVP'ye göre milli gelir 104 milyar dolar artmış, ihracatınız 5,58 milyar dolar düşmüş, ithalatınız 2 milyar dolar düşmüş, ondan sonra dış ticaret dengeniz bozulmuş; 89 milyar dolardan 93 milyar dolara çıkmış, ondan sonra ihracatın milli gelire oranı 1,6 puan düşmüş. Böyle bir yanılma olmaz" dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında, Ticaret Bakanlığı'nın 2026 yılı bütçesi ve kesin hesabının görüşmeleri için toplandı. Komisyon'da Ticaret Bakanlığı'nın yanı sıra Helal Akreditasyon Kurumu ile Rekabet Kurumu'nun bütçe, kesin hesap ve Sayıştay raporları ele alınacak.

İYİ Parti Komisyon Sözcüsü Erhan Usta, Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın "Yıllık enflasyon son 17 ayda 42,6 puan geriliyor" sözlerine tepki gösterdi. Enflasyonun geldiği noktaya bakılmadığını belirten Usta, "Keşke o zaman enflasyonu 150 yapsaydınız daha fazla bir performans göstermiş olurdunuz. 42,6 puan düşmüş 75,5 üzerinden. Demek ki 100 olmuş olsaydı, 80 puan falan performans olacaktı. Dünyada bizden büyük birkaç tane ülke var, onların da ismini hiçbirimiz bilmiyoruz, Ticaret Bakanı olarak muhtemelen siz bile bilmiyorsunuz. Gerçek anlamda 'ülke' diyebileceğimiz kimsenin enflasyonu bizden yüksek falan değil" dedi.

İhracat rakamlarından bakanlığın çalışmalarını da eleştiren Usta, şöyle konuştu:

"Mal ihracat rekorunu kırdığınızı söylüyorsunuz. 'Son 30 ayın 16'sında geçen yılın aynı ayına göre dış ticaret açığımızı azalttık' diyorsunuz. Ne kadar doğru? Yani bu söyledikleriniz ve yapılan işler ne kadar doğru anlamında meseleye bakıyoruz. Nominal olarak ihracata bakma hastalığı size has bir şey değil, yani bu sizin hükümetinize de has değil, işin enteresan yanı. Sadece ihracata da bakmamak lazım, bunun ithalat ayağı var. Getir malı, yüzde 2'yle montajla, ondan sonra gönder. İstersen dünya payına bak, öyle değil. Bunlar basit analizler. İhracatın payı nominal olarak baktığımızda artıyor, değil mi? Gayet güzel böyle bakınca. İthalatınız ne oluyor Sayın Bakan? Hem de açılıyor arası. İthalatın ivmesi daha yüksek. Buna ne diyorsunuz? Üç yıl öncenin bir kırılma noktası yok, üç yıl önceyle niye mukayese ediyoruz?

20 yıllık dönemde Vietnam ihracatını 16,7 katına, Gürcistan 12,1 katına, Azerbaycan 11,6 katına, Romanya 9,8 katına, Hindistan 8,6 katına, Çin 7,8 katına çıkarmış, Türkiye 4,9 katına çıkarmış. Güzel ama bizden iyileri de var, bizden çok kötüleri de var. Kötü dediğimiz de Japonya, doyan ülkeler yani. Daha ne yapsın ihracatta? Adam yapmış, etmiş. 156 ülkenin ortalaması tam tesadüfi olarak 4,9. Sizi tebrik ederim en azından 156 ülkenin ortalamasının altında kalmamışsınız ama daha fazla bir performanstan lütfen bize bahsetmeyin. Bu 156 ülke 4,9 kat ihracatını artırırken ithalatını 4,6 kat artırarak yapmış bunu ama siz 5,3 kat artırarak yapmışsınız. Son iki yıldaki düşüş bu kalıcı bir düşüş değil, kendinizi aldatmayın. Buna 'kalıcı düşüş' diyenlerin hepsi yanıldı, mahcup oldu, sonra bakanlığı bıraktılar gittiler.

"'Cari açık düzeliyor' demek ne kadar doğru"

Şimdiki tahminde orijinal OVP'ye göre milli gelir 104 milyar dolar artmış, ihracatınız 5,58 milyar dolar düşmüş, ithalatınız 2 milyar dolar düşmüş, ondan sonra dış ticaret dengeniz bozulmuş; 89 milyar dolardan 93 milyar dolara çıkmış, ondan sonra ihracatın milli gelire oranı 1,6 puan düşmüş. Böyle bir yanılma olmaz. Mutlak rakamlardaki yanılmalara yine bir şey demem ama ihracatın milli gelire oranı orijinal program ile şu anda yılın 8'inci, 9'uncu, 10'uncu ayına geldiğimizde elimizde o dataların olduğu zamanki tahmin arasında ihracatın milli gelire oranı 1,6 puan düşmez. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir bakan görevinde kalamaz.

'Cari açık düzeliyor' demek ne kadar doğru? Bir 40 milyar dolar olmuş, 5 milyar dolara düşmüş, artıya gitmiş, eksiye gitmiş, bilmem ne olmuş. Şimdi, bizim arkadaşlar cari açıktaki işlere bakarak 2021'in temmuz, ağustos, eylülünde de bu oldu, dört ay cari fazla verdik diye cari fazla verilecek zannetti. İkaz ettik, ikazımıza aldırılmadı. 2022 yılında en yüksek cari açıklardan bir tanesini verdi Türkiye. Şimdi, 'Ya, cari açığımız düşüyor' diyorsunuz. Hatta siz geçen yıl çok iddialı söylediniz, 'Sorun olmaktan çıktı' dediniz. Cari açığımız toparlanıyor biraz ama kalıcı bir toparlanma değil Sayın Bakan; problem o. Altın ve enerji hariç cari dengemize bakın. Tabii, altın ve enerjiyi dışarıya koyunca fazlalarımız var. Bir örnek olsun diye söylüyorum odaklanmak için. Altın ve enerji hariçte ocak-ağustos rakamına bakın. 2022 yılı mesela, yaklaşık 29 milyar dolar; hem ihracattan hem ithalatından altın ve enerjiyi dışarı attığımızda fazlamız var. Şimdi, 26 milyar dolar. 2022 sizin de söylediğinize göre son dönemin dış ticaret açısından en kötü olduğu dönem. Siz de onu söylüyorsunuz çünkü mukayeseyi oralarla yapıyorsunuz."