Yurt Dışında Yaşayan Vatandaşların Oy Kullanmalarına İlişkin Düzenleme

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, diğer partilerin yürekten arzu etmeleri halinde yurt dışında yaşayan vatandaşlara seçilme hakkı getiren bir Anayasa değişikliği yapabileceklerini belirterek, "Siyasi partiler istiyorlarsa pekala Almanya'dan 3 kontenjan, Fransa'dan 2 tane, Hollanda'dan 3 tane, ne ise getirip bu 550'nin içine yerleştirebilirler" dedi.

Yurt dışında yaşayan vatandaşların gümrük kapılarının yanı sıra internet ve mektup yoluyla oy kullanabilmelerine imkan veren 'Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı', TBMM Genel Kurulu'nda görüşülüyor. Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerde hükümet adına söz alan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Çiçek, bugün Türkiye'nin elde ettiği ekonomik kalkınmada, her türlü başarıda büyük katkıları, büyük fedakarlıkları bulunan bu insanlara karşı seçme ve seçilme hakkı açısından önem arz eden bu yasayı gerçekleştirmenin kendileri için bir borç olduğunu vurguladı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'ne göre şu anda 155 ülkede 3 milyon 784 bin Türk vatandaşının bulunduğuna işaret eden Çiçek, "Belki başlangıçta bu insanlar belli bir süre çalışıp bulundukları ülkelerden Türkiye'ye döneceklerdi. Ancak hayat şartlarından dolayı özellikle Avrupa'da yaşayan bu vatandaşlarımızın önemli bir kısmı orada kalmışlardır. Türkiye ile bağlarını da sürdürmek istemektedirler. Bunun için de en temel hak olan seçme ve seçilme hakkının kendilerine verilmesi gerekmektedir" diye konuştu.

Yurt dışında yaşayan 2 milyondan fazla vatandaşın, bulundukları yerden seçme hakkını kullanma imkanına kavuşacaklarını kaydeden Çiçek, günümüzde insanların demokratik süreçlere katılmak istediklerini ifade etti. Olabildiği kadar gerçekçi bir yasa hazırlanmaya çalışıldığını ifade eden Çiçek, "Düzenlenmesi zor bir alanla ilgili bir düzenlemedir. 155 ülkenin her birinin sistemleri, mevzuatları, konuya yaklaşımları farklıdır. Hepsini bir araya getirip vatandaşlarımızın bu hakkı kullanmasını mümkün kılmak için olabildiğince gerçekçi bir düzenleme yapılmaya çalışılmıştır. Bunun sonucunda yetkiler önemli ölçüde Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) verilmiştir. Öngöremediğimiz ya da bugün mevcut olmayıp 3-5 sene sonra karşımıza çıkabilecek güçlükleri aşabilmek noktasında her defasında yasal düzenleme yapmak yerine bu konularda karar verme esnekliğini getirmek ve bunu da YSK'ya vermek suretiyle önümüzdeki dönemde bir önemli tecrübeyi gerçekleştirmiş olacağız" şeklinde konuştu.

Son seçimlerde gümrüklerde oy kullanan vatandaşların sayısının 225 bin civarında olduğuna işaret eden Çiçek, oy kullanma hakkına sahip 10 vatandaştan birinin ancak gümrüklere kadar gelip oy kullandıklarını ifade etti. Önümüzdeki genel seçimlerde, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ve eğer başvurulacaksa referandumlarda bu vatandaşların Türkiye'de olup bitenlerle ilgili kanaatlerini ortaya koyabileceklerini kaydeden Çiçek, düzenlemenin aynı zamanda iktidarlara, yurt dışında yaşayan vatandaşların sorunlarıyla daha yakından ilgilenme mecburiyetini ve siyasi baskısını da getirmiş olacağını söyledi.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin sonunda milletvekillerinin sorularını da cevaplayan Çiçek, bu tasarının tüm seçim sistemini ele alarak düzenleme yapan bir tasarı olmadığını ifade etti. Sadece yurt dışındaki vatandaşlarla ilgili sınırlı bir düzenlemeyi getirdiklerini belirten Çiçek, her ülkenin oy kullanma işine getirdiği yaklaşımın farklı olduğunu, bir ön çalışma yapıldığını ve bu çalışmada karşılaşılan zorluklar dikkate alınarak büyük ölçüde yetkinin YSK'ya verildiğini anlattı. Düzenlemenin seçilme hakkını kapsamadığına da dikkat çeken Çiçek, şunları söyledi:

"Biz burada seçme hakkını getirdik. Seçilme hakkıyla ilgili ümit ederim bir Anayasa değişikliğini birlikte yapabiliriz ama, diğer partiler hakikaten yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın temsilini yürekten, candan arzu ediyorlarsa. Bir kanuni, Anayasal mazerete sığınmaksızın, istiyorlarsa, nasıl olsa büyük şehirlerden kontenjan koyuyorlar. Pekala Almanya'dan 3 kontenjan, Fransa'dan 2 tane, Hollanda'dan 3 tane, ne ise getirip bu 550'nin içine yerleştirme imkanları vardır. Ama böyle bir çalışma arzu ediliyorsa teklif olarak da bu çalışmayı birlikte yapabiliriz. Ama bugün bile bunun bir başka yoldan imkanının olduğunu düşünüyorum." (ZÇ-CC-CC-Y)

Haberler