Duygusal Zeka

Duygusal zeka adı üstünde duygularımız ile de ilgili, sadece bizim duygularımız değil elbette, çevremizde yer alan, iletişimde olduğumuz insanların duygularını anlamak da bunun bir parçası, kısaca empati yapabilmek de diyebiliriz bu anlamda. Diğer yandan başka insanların duygularını anlamaya geçmeden önce kendi duygularımızın ne ölçüde farkındayız buna bir bakmak gerekebilir. Edineceğimiz bir alışkanlık bunu kolaylaştırabilir. Eğer yapmıyorsanız kendinize gün içinde birkaç defa şu soruyu sormayı deneyin: "Kendimi şu anda nasıl hissediyorum?". Cevabınız mümkünse olumlu ya da olumsuz şeklinde olmasın, biraz daha detayına inmeye çalışın duygu skalasında, örneğin enerjik, stresli veya yorgun hissediyorum gibi.

Duygusal zeka ile stres yönetimi arasındaki ilişki önemli. Duygusal zekası gelişmiş olan kişiler stres yönetiminde daha başarılı oluyorlar. Burada çift taraflı bir döngü söz konusu, stres yönetimini daha iyi yapmaya başladığınızda duygusal zekanızı da geliştirmiş oluyorsunuz. Bir insan niye stres yapar sorusuna her kişi için çok sayıda farklı cevap verebiliriz. Genel bir gözlemim strese yol açan faktörlerden bir tanesinin gereğinden fazla önemsemek olduğu. Önemsemek güzel ama gereğinden fazla önemsemek bize stres anlamında zarar verebiliyor. Düşünmenizi istiyorum sizlerden, hayatınızda belki de gereğinden fazla önem verdiğiniz neler var?

Stresi azaltmaya çalışmak belli ölçülerde yararlı, diğer yandan ne yaparsak yapalım bazen bunu engelleyemiyoruz. Belki de daha önemli olan stresi nasıl yönettiğimiz. Burada karşımıza bir başka popüler kavram çıkıyor, wellbeing veya wellthinking yani olumlu düşünceler ve duygular içinde olmak. Eğer olumlu düşünme ve hissetme anlamında gelişme kaydedersek stresimizi daha iyi yönetebiliyor, daha sağlıklı kararlar alabiliyor ve duygusal zekamızı geliştirebiliyoruz.

Duygusal zeka sadece stres yönetimi anlamında değil performansımızı artırmak anlamında da işimize yarayan bir kavram. Çünkü duygusal zekanın alt bileşenlerinden bir tanesi olan olumlu düşünme ve hissetme bir olaya karşı nasıl bir tutum takındığımızı büyük ölçüde belirliyor. Bir durum ile karşılaştığımızda nasıl ve neden olmayacağına dair nedenler mi sıralıyoruz yoksa çözüm odaklı bir şekilde mi konuya yaklaşıyoruz?

Duygusal zeka ile ilgili güzel haberlerden bir tanesi duygusal zekanın geliştirilebilir olması. Bunun için alt bileşenlerine inip o bileşenlerde gelişme kaydetmek de bir yöntem olabilir. Stres yönetimini iyi yapmak, olumlu düşünce ve olumlu tutum dışında yüksek özsaygı, sorumluluk bilinci, esneklik, açık fikirli olmak gibi alt bileşenlerden bahsedebiliriz.