Winograd Raporu, İsrail Başbakanı Olmert'i Koltuğundan Edemedi

2006'da Lübnan'daki savaşla ilgili olarak İsrail'de 16 aylık incelemeden sonra Winograd Raporu'nun dün açıklanmasının ardından İsrail'de tartışmalar devam ediyor. Öncelikle İsrail Başbakanı Ehud Olmert'e sunulan 629 sayfalık raporda, Hizbullah'la yapılan savaşta özellikle ön hazırlık yapılmamasına, siyasi ve askeri hataların bertaraf edilmemesine vurgu yapıldı.

Komisyon Başkanı Eliyahu Winograd, savaş kararı alınmasının "gerekli ve doğru olmasına" rağmen, Başbakan Ehud Olmert ve dönemin savunma bakanı Amir Peretz'in bu "doğru karara" karşı askeri liderlerle koordinasyonda zaaflar gösterdiğini, askeri kanat içinde de gereksiz uyuşmazlıklar yaşandığını ifade etti.

Ateşkes sağlanacağı dönemde düzenlenen son askeri operasyonu eleştiren ve "60 saat süren bu kara harekatını haklı gösterecek bir kanıt, askeri veya siyasi gerekçe bulunamamıştır" diyen Winograd, Başbakan'ın kara harekatına karşı çıktığını, Savunma Bakanı Amir Peretz'in harekatta ısrarlı olduğunu vurgulayarak, bir anlamda Olmert'i akladı. Savaşta İsrail ordusunun etkili bir şekilde kullanılamadığını, kara kuvvetlerinin de gereken başarıyı sağlayamadığını ifade eden Komisyon Başkanı, "Savaş stratejisi

konusunda gereksiz zaman harcandığını, gerekenlerin zamanında yapılamadığını, bu nedenle de BM'nin savaşın durdurulmasını öngören 1701 sayılı kararından sonra 33 İsrail askerinin öldüğü gereksiz bir kara harekatına başvurulduğunu" dile getirdi. "Bu savaş, hükümete istediği nihai sonucu vermiş değildir" diyen Komisyon Başkanı, buna rağmen 1701 sayılı kararı İsrail için bir dönüm noktası olarak değerlendirdi. Kararın BM'de tek bir oturumda ve oybirliği ile çıkarılmasını İsrail'in başarısı olarak yorumladı.

Rapor sonrası yapılan yorumlarda Başbakan Ehud Olmert'in rapor sonrası herhangi bir siyasi cezaya çarptırılmadığı vurgulandı. Gazetelerde Olmert'in rapordan sonra istifa etmeyeceğini duyurduğu ifade edilirken, başbakanın büyük bir kaybı olmadan raporu atlattığı görüşüne yer verildi. Hükümetin ikinci büyük partisi olan İsrail İşçi Partisi'nin lideri Savunma Bakanı Ehud Barak'ın hükümetten çekilmek için herhangi bir sebep görmediği ifade edilirken, İsrail'in en çok satan gazetelerinden Haaretz'e bilgi

veren Barak'a yakın kaynaklar, Barak'ın raporun açıklanmasından sonra hükümetten ayrılmayı düşünmediğini ancak Başbakan Ehud Olmert'in raporun ışığında bir erken seçimi öngörmesi gerektiğini düşündüğünü bildirdi. Winograd Raporu'nun ardından İşçi Partisi'nin İsrail meclisi Knesset'te bulunan milletvekilleri ve partinin önde gelenlerinin toplandığı, toplantı sonrası çoğunluğunun hükümette kalmak yönünde görüş bildirdiği ifade edildi.

Bu arada rapordan sonra açıklama yapan eski İsrail Savunma Bakanı Amir Peretz, "Savaş kararı doğruydu" açıklamasını yaptı. Raporun savaşın hazırlıksız yapıldığı konusundaki görüşlerini eleştiren Amir Peretz, "Çok özür dilerim, ben savaştan önce iki ay çalıştım. Ancak bizim sorunumuz sığınaklarımızdı. Bunu dile getiremedim" ifadesini kullandı. Rapordan sonra açıklama yapan Kadima milletvekillerinden İsaac Ben İsrail ise, Olmert'e destek çıkarak, başbakanın koltuğunda kalması gerektiğini vurguladı.

"Başbakan bazı hatalar yaptı ancak hatalarından dersler çıkardı" ifadesini kullanan İsaac Ben İsrail, raporun gösterdiği sorunlar üzerine gidilmesi gerektiğini de söyledi.

12 Temmuz 2006'da İsrail'in güney Lübnan'la sınırında 2 askerinin kaçırılması sonucu Hizbullah'a karşı açılan savaşın başarısızlıklarını irdeleyen raporla savaşta özellikle ordunun yaptığı hatalar eleştirilirken, kaçırılan Eldad Regev ile Ehud Goldwasser adlı askerlerden ise o günden bu yana haber alınamıyor. Aralarında Başbakan Olmert'in de bulunduğu 70'ten fazla askeri ve siyasi yetkili, Lübnan savaşında yaşanan başarısızlıkla ilgili komisyona ifade vermişti.

117 asker, 16'sı İsrailli Arap 41 sivilin öldüğü savaşta 583 sivil ile 312 asker yaralanmıştı. 4 bini aşkın füzenin İsrail topraklarına düştüğü savaşta, 300 ila 500 bin sivilin evini terk ettiği tahmin ediliyor. 1,6 milyar dolar maliyeti olduğu tahmin edilen savaşta İsrail ordusu 100 binden çok havan topu kullanmış, 12 bini aşkın hava akını düzenlemişti.

(İA-EA-EA-BA-D)

Haberler