TÜM KATEGORİLER
ABD'nin 40 yıllık Filistin politikası değişti! Pompeo: Batı Şeria'daki İsrail yerleşimleri uluslararası hukuka aykırı değil
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İsrail işgali altında bulunan Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimleri konusunda 40 yılı aşkın süredir Washington'un benimsediği resmi görüşte değişikliğe gidildiğini açıkladı. Pompeo ABD'nin İsrail yerleşimlerini hukuk dışı olarak nitelendirmeyeceğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 1978 tarihli Hansell Mutabakatı olarak bilinen resmi görüşü Batı Şeria'daki İsrail yerleşimlerinin uluslararası hukukla uyumlu olmadığını savunuyordu. Trump yönetimi ise Batı Şeria'daki İsrail yerleşimlerinin genişletilmesine yönelik ABD'nin itirazına temel oluşturan bu görüşün çözüme katkı sağlamadığını savunuyordu.
"BU KONUYU İSRAİL MAHKEMELERİ ELE ALMALI"
Mike Pompeo Dışişleri Bakanlığı'nda düzenlenen basın toplantısında, bu konuyla ilgili hukuki meselelerin İsrail mahkemeleri tarafından ele alınması gerektiğini söyledi. ABD Dışişleri Bakanı "Sivil yerleşimlerin kurulmasının uluslararası hukukla tutarlı olmadığını söylemek barış amacını ilerletmedi. Acı gerçek şu ki çatışmanın hiçbir zaman hukuki bir çözümü olmayacak, kimin haklı kimin haksız olduğuna ilişkin tartışmalar barışı getirmeyecek" ifadelerini kullandı.
ABD'nin bu kararı, Trump yönetiminin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıması ve Suriye sınırında İsrail'in 1967 yılında ilhak ettiği Golan Tepeleri'nde de İsrail'in egemenliğini tanıması adımlarının ardından geldi.
NETENYAHU'YU GÜÇLENDİRECEK
Dışişleri Bakanı Pompeo'nun açıkladığı bu kararın, büyük ölçüde sembolik olsa da, son seçimlerin ardından koalisyon hükümetini kuramayan ve siyasi olarak ayakta kalmaya çalışan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu güçlendirebileceği yorumları yapılıyor.
YAHUDİ YERLEŞİM TARTIŞMASI NEDİR?
Yahudi yerleşimleri konusu, İsrail ve bunları barışın önünde bir engel olarak gören Filistinliler arasınaki en tartışmalı sorunlardan biri.
İsrail'in Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ü işgal ettiği 1967'den bu yana inşa edilen 140 kadar yerleşimde 500 bin dolayında Yahudi yaşıyor. Yerleşimler uluslararası hukuka aykırı olarak görülüyor, ancak İsrail buna karşı çıkıyor.
POMPEO, ABD'NİN HANGİ TUTUMUNU DEĞİŞTİRDİ?
ABD'de 1978'de Carter yönetimi, sivil yerleşimleri inşa etmenin uluslararası hukuka uygun olmadığı sonucuna varmıştı. Ancak 1981'de Başkan Ronald Reagan buna katılmadığını söylemiş ve yerleşimlerin özü itibariyle yasadışı olmadığına inandığını vurgulamıştı.
ABD, onyıllar boyuca yerleşimleri "yasadışı" olarak tanımlamaktan kaçınıp, "gayrımeşru" olduğunu söylemiş ve BM Güvenlik Konseyi'ndeki veto hakkıyla, İsrail'i yerleşimleri kınayan kararlardan korumuştu.
Ancak, 2016 sonlarında Obama yönetiminin attığı son adımlardan biri, BM'de yasadışı İsrail yerleşimlerini kınayan bir kararı veto etmemek olmuştu.
Donald Trump yönetimi ise, Yahudi yerleşimlerine karşı, selefi Obama'dan çok daha hoşgörülü bir tutum takındı.
Pompeo, Trump yönetiminin tartışmanın tüm taraflarını gözden geçirdiğini ve Başkarn Reagan'a katıldığını söyledi.
Pompeo ayrıca, "Batı Şeriada İsrail'in sivil yerleşimler kurması, aslında uluslararası hukukla uyumsuz değil." dedi.
