Tüsiad: "Ulaşım Sorunlarını Çözemeyen Ülkeler Başarılı Olamaz"

-TÜSİAD'ın "Kurumsal Yapısı, Yasal Çerçevesi ve Göstergeleriyle Ulaştırma Sektörü" başlıklı raporunda, küreselleşmeyle birlikte ön plana çıkan ulaştırma sektörünün gün geçtikçe ülkelerin ekonomisinde ve dünya ticaretinde daha önemli bir rol oynamaya başladığına dikkat çekildi. Raporda, temel ulaşım sorunlarını çözemeyen ülkelerin hiçbir sektörde başarılı olmadığı ve belirleyici rol oynayamayacağı kaydedildi.

-Raporda, Türkiye'de ulaştırma modları için sürdürülebilir gelişmeyi sağlayacak master plan çalışmalarının her mod için acilen hazırlanması önerildi.

İSTANBUL(ANKA) - Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği'nin (TÜSİAD) "Kurumsal Yapısı, Yasal Çerçevesi ve Göstergeleriyle Ulaştırma Sektörü" başlıklı raporunda, küreselleşmeyle birlikte ön plana çıkan ulaştırma sektörünün gün geçtikçe ülkelerin ekonomisinde ve dünya ticaretinde daha önemli bir rol oynamaya başladığına dikkat çekildi. Raporda, temel ulaşım sorunlarını çözemeyen ülkelerin hiçbir sektörde başarılı olmadığı ve belirleyici rol oynayamayacağı kaydedildi.

TÜSİAD, ulaştırma yöntemlerinin sürdürülebilir büyümeye katkısının artırılması için somut bir plan oluşturulmasını hedefleyen "Kurumsal Yapısı, Yasal Çerçevesi ve Göstergeleriyle Ulaştırma Sektörü" başlıklı raporunu açıkladı.

DARBOĞAZLAR

Raporda, karayolu ulaştırmasında; sermaye eksikliği, uygulamalardaki çifte standart, kayıt dışı çalışma ve atıl kapasite, katma değer yaratıcı hizmet eksikliği, gümrük sorunları, geçiş belgeleri sorunu, karayolu yolcu ulaştırmasında pazar kaybı, karayolu ulaştırmasını bütünleşik değerlendirme eksikliği, akaryakıt fiyat ve kalitesi, sistematik verilerin eksikliği, karayolu Taşıma Kanunu'nun uygulamasına ilişkin sorunlar, genel vize problemleri, trafik güvenliği sorunlarını temel darboğazlar olarak sıralandı.

ACİL ÖNLEM ALINMALI

Karayollarındaki sorunların çözümü için ise raporda, geçiş belgeleri konusunda gerekli önlemlerin acilen alınması, Karayolu Taşıma Kanun ve yönetmeliğinde denetimle görevli ve yetkili kılınan kurum ve kuruluşların olanaklarının arttırılması, karayolu ulaştırma sektöründe gözlemlenen kayıt dışı çalışmaların engellenmesi, şehir içi ulaşım altyapılarının düzenlenmesi ve iyileştirilmesi, sivil toplum örgütü temsilcileri ve akademisyenlerin yer alacağı bir Ulusal Ulaştırma Enstitüsü kurulması gibi öneriler sunuldu.

Demiryolu, deniz ve havayolunun yaşadığı darboğazlara ve çözüm önerilerine de yer verilen raporda, karayollarında her geçen gün artan trafik kazaları ve hava kirliliği, ulaştırmanın karayolundan, demiryolu ve özellikle denizyoluna kaydırılması çalışmalarına hız kazandığı kaydedildi.

DENİZYOLU TAŞIMACILIĞI GELİŞTİRİLMELİ

Ulaştırma türleri arasındaki dengesizliğin giderilmesi için temel hedeflerden biri de, yurtiçi yük taşımalarında yüzde 3, yolcu taşımalarında ise neredeyse hiç yer almayan denizyolu taşımacılığının geliştirilmesi olduğu ifade edildi. TÜSİAD raporunda, Türkiye'de bu amaçla, yurtiçi denizyolu taşımalarında ÖTV liman tarifeleri indirim uygulamalar devreye sokulduğu belirtilerek, özellikle yurtiçi yolcu taşımacılığında denizyolunun payının halen çok düşük olduğu dile getirildi. Ulaştırmada karayolu taşımalarının denizyoluna kaydırılması ve yakın yol deniz taşımacılığının tanıtılması AB ulaştırma politikaları açısından çok önemli olduğuna dikkat çekilen raporda, ulaştırma sektörünün etkin, verimli, kaliteli, güvenli, esnek, ucuz ve hızlı hizmet sağlayamadığı durumlarda ulusal, bölgesel veya uluslararası düzeyde gelişmenin gerçekleşmesi ve başarı elde edilmesi mümkün olmadığı vurgulandı.

Türkiye'de Cumhuriyetin ilk yıllarında demiryolu ve denizyolu ulaştırmasındaki hamle tarımsal nüfusun üretim ve tüketime katılmasına, ticaretin gelişmesine ve sanayileşme hamlesinin başlamasına önemli katkılarda bulunduğu belirtilen raporda, demiryolunun ülke geneline yayılamaması, daha hızlı ve esnek bir ulaştırma sistemi olan karayolu ulaştırmasındaki gelişmelerle birleşince modlar arası dengesizlik baş gösterdiği ifade edildi. Raporda, "Karayolu ulaştırmasının daha yüksek olan birim maliyetleri üretim bölgelerinde yoğunlaşmayı getirmiş, geniş ülke alanında bölgelerarası üretim ve tüketim dengesi kurulamamıştır. Bu yapının doğal sonucu olarak az sayıdaki üretim bölgelerinde üretilen ürünlerin geniş ülke alanlarına yüksek maliyetli karayolu ulaştırılması, dönüş hatlarında doluluk sağlanamadığından ulaştırma maliyetleri daha da artmıştır. Petrol ithalatçısı olan bir ülkede böylesine yüksek maliyetli bir ulaştırma politikası mal ve hizmet fiyatlarını yükseltmiş, hane halkı gelirlerini tüketmiş, refahı azaltmış, tasarrufa imkan vermeyerek girişimciliği olumsuz yönde etkilemiştir" denildi.

ULAŞIM İSTİHDAM İÇİN DE SORUN

Ülke genelinde çözülemeyen ulaştırma problemleri nedeniyle sanayinin gelişmesinde büyük zorluklarla karşılaşıldığı dile getirilen raporda, istihdam sorunlarına yol açan bu gelişme beraberinde sanayin gelişmiş olduğu bölgelere doğru büyük göç hareketlerine neden olduğu kaydedildi.

Raporda, AB sürecinde gerekli büyüme koşullarını sağlayabilmek için bölgesel farklılıkların kaldırılması gerektiğine işaret edilerek, Türkiye'nin coğrafi konumuna uygun biçimde ülke genelinde ulaştırma modlarının bütünleşik olarak kullanılabileceği düğüm noktaları şeklinde lojistik merkezler geliştirmek ve bu yapıyı sanayi bölgelerinin planlanmasına uygun olarak tasarlamanın önemine dikkat çekildi. Uluslararası ulaştırma ve enerji koridorları üzerinde yer alan Türkiye'nin lojistik ve ulaştırma yapısını geliştirmesi, AB sürecindeki konumunu da güçlendireceği kaydedildi.

KAYITDIŞI SORUNU

Ulaştırma sektörünün etkin rol oynayabileceği bir başka konunun ise kayıtdışı ekonominin önlenmesi olduğu ifade edilen TÜSİAD raporunda, işletmeler arasında haksız rekabet yaratan kayıt dışı ekonomi önemli gelir kayıplarına neden olduğu dile getirildi. Raporda, "Yüz binlerce üreticiden milyonlarca tüketiciye ulaşan ürünleri ve milyonlarca yolcunun ulaşımını ticari anlamda kayıt içine alabilen bir ulaştırma sektörü ülke genelinde kayıt dışı ekonominin önlenmesinde önemli bir rol oynayacaktır" denildi.

Türkiye'de ulaştırma sektörüne ilişkin bütünleşik, sistematik ve güncelleştirilmiş verilerin bulunmamasının ise gerçekçi ulaştırma politikalarının belirlenmesini ve uygulanmasını zorlaştırdığı kaydedildi.

Her alanda olduğu gibi ulaştırma sektöründe de ancak planlı büyümeyle gelişme sağlanabildiği ve sürekli kılınabileceği vurgulayanan raporda, Türkiye'de ulaştırma sektörü değerlendirildiğinde, ulaştırma modları için sürdürülebilir gelişmeyi sağlayacak master plan çalışmalarının her mod için acilen hazırlanması önerisinde bulunuldu. (ANKA)

Haberler