Samsun: Soya Fasulyesi Üretiminin Arttırılması

Samsun Tarım İl Müdürü Sadullah Kirenci, dünyada soya üretiminin bir kaç ülkenin tekelinde olduğunu belirterek, Türkiye'de tarımsal sanayiinin gelişmesi açısından soya üretimin arttırılmasının çok önemli olduğunu söyledi.

Kirenci, yaptığı açıklamada, soyanın tohumlarında bulunan yüzde 18-26 yağ ve yüzde 40 protein ile önemli bir yağ bitkisi olduğunu kaydetti. Dünyada 250-300 değişik alanda kullanımı olan soyanın Türkiye'de sayıca fazla olmasına rağmen birçok ürünün yapımında kullanıldığını dile getiren Kirenci, "Soyadan elde edilen un, lesitin, sosu, küspe, protein ile yağ ve onlardan elde edilen yan ürünler sanayiinin hammaddesini oluşturmaktadır. Dünyada en fazla yağ elde edilen bitkiler incelendiğinde soya fasulyesi 31.1 milyon ton ile ilk sırada yer almaktadır. Bunu kolza ve ayçiçeği izlemektedir. Soya yağı üretiminin fazla olmasının sebebi, geniş ekim alanlarına sahip olması ve çok fazla kullanımının olmasıdır. Bu nedenle ekim alanlarındaki artık soya üretiminin artması sonucunda son 4 yıl içinde soya yağı üretimi 6 milyon ton artmıştı" dedi.

Dünyada soya üretiminin bir kaç ülkenin tekelinde bulunduğunu ifade eder Kirenci, "Dünyada üretilen soyanın yüzde 65 gibi büyük bir oranı sadece ABD ve Brezilya tarafından üretilmektedir. Diğer ülkelerle Türkiye kıyaslandığında Türkiye üretiminin çok düşük seviyelerde olduğunu söylemek mümkündür. Ülkelerin yağ bitkileri desenine bakıldığında soya yetiştiriciliğinde ABD, Arjantin, Çin ve Brezilya ilk sırada yer alırken kolza yetiştiriciliğinde Kanada, Fransa ve Almanya ilk sırada yer almıştı. Türkiye'de ise, soya fasulyesi pamuk çiğiti, ayçiçeği ve yer fıstığından sonra sıralamaya girebilmiştir. Ayrıca toplam yağ üretimimizin ayçiçeği yüzde 40-44, pamuk yüzde 30, soya 13, mısırözü yağı yüzde 5'lik kısmını sağlamaktadır. Türkiye'de üretim yetersizliği ve iç piyasadaki talep dolayısıyla ithalat büyük yer tutmakta ihracatı yok denecek seviyede kalmaktadır. 1991 yılında soya ithalatı 2 bin 319 ton iken 2003 yılında 831 bin 453 ton olmuştur. 2003 yılında soya için 227 milyon dolar, soya yağı için 135 milyon dolar döviz yabancı ülkelere ödenmiştir. Sonuç olarak Türkiye'nin yağlı tohum üretimini ve dolayısıyla soya üretimini arttırmak zorunluluk olduğu ortadadır. Ülkemizde yağlı tohumlarda üretim artışını sağlamak, alternatif yağlı tohumluk bitkilerini değişik alanlarda üretime sokmak ve birim alana düşen verimi arttırmakla mümkün olabilir. Türkiye'de tarımsal sanayiinin geliştirilmesinde önemli rol oynayacak olan soya üretiminin arttırılması çok önemlidir" diye konuştu.

(İG-SA)

Haberler