TÜM KATEGORİLER
Şair ve yazar Mustafa Özçelik, Çarşamba Sohbetlerine konuk oldu Açıklaması
Türk Edebiyatı Vakfının "Geleneksel Çarşamba Sohbetleri"ne, şair ve yazar Mustafa Özçelik konuk oldu.
Türk Edebiyatı Vakfının "Geleneksel Çarşamba Sohbetleri"ne, şair ve yazar Mustafa Özçelik konuk oldu.
Vakfın sosyal medya hesaplarından çevrim içi yayınlanan "Türkçe'nin Sesi, Anadolu'nun Nefesi Yunus Emre" konulu "Ramazan Özel" programını, edebiyatçı yazar Feride Turan yönetti.
Özçelik, konuşmasında Yunus Emre'yi tariflere ve tanımlara sığdırmanın çok zor olduğunu, Yunus'un şiirlerinde kendi şahsında toplumu anlattığını söyledi.
Yunus ile ilgilenmek için insan olmanın yeterli olduğunu dile getiren Özçelik, "Biz onu okudukça sadece onu tanımış olmayız, insan olarak kendimizi, kendi hikayemizi, kendi anlam dünyamızı da tanımış oluruz. Yani bize bir 'ayna' görevi de yapar Yunus Emre." diye konuştu.
"İnsan ve millet yoksa şiirin ve edebiyatın da bir anlamı olmayacaktır"
Söyleşinin konusunu "Türkçe'nin Sesi, Anadolu'nun Nefesi Yunus Emre" olarak belirlediklerini, yazmayı düşündüğü yeni kitabına da bu ismi vermek istediğini anlatan Özçelik, şunları kaydetti:
"Bu başlığı tesadüfen seçmedik, epeyce üzerinde kafa yorduktan sonra vakfın müdürüyle bu başlıkta mutabık kaldık. Benim de muayyen bir kitabımın adıdır bu. Yani son bir Yunus Emre kitabı yazmak nasip olursa ki çok kapsamlı düşünüyorum, bir kaç ciltten oluşan, adını da şimdiden bu şekilde koymuş oldum."
Türkçe'nin nefes olmasını, ses olmasından ayrı düşünmemek gerektiğine işaret eden usta yazar, "Çünkü ortada insan ve millet yoksa şiirin ve edebiyatın da bir anlamı olmayacaktır. Her şey insan için. Nefes ve sesi bu yüzden birlikte düşünmek lazım." dedi.
Mustafa Özçelik, "Bizim tarihimizde şairlik sadece şiir söylemekten veya şiir yazmaktan ibaret değil. Bizde şiirde duygu ve düşünce beraber ele alınan kavramlar olmuş. Bizim şairlerimiz aynı zamanda mütefekkirlerimizdir, filozoflarımızdır, hikmet ehli insanlarımızdır. Önde olan isimlerin fikir adamlarının da şair olduğunu söyleriz. Mevlana bir şairdir, Ahmed Yesevi bir şairdir, Yunus Emre bir şairdir. Tabii şiire yükledikleri anlam ayrı bir bahis, yine mesela kriz dönemlerimizde Namık Kemal, Ziya Gökalp, Mehmet Akif, Tevfik Fikret, Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Sezai Karakoç şairdir ama aynı zamanda birer düşünce insanıdır; toplum ve millet adına dertleri, kaygıları olan insanlardır." değerlendirmesini yaptı.
"Yunus, halkın konuştuğu bir dili ifade gücü olarak zenginleştirdi"
Yunus'u sadece dil bilincine indirgeyen yanıltıcı bakışın bilimsel de olmadığını vurgulayan Özçelik, "Yunus, yeni bir dil icat etmedi, o dönem halkın konuştuğu bir dili mahiyet olarak, ifade gücü olarak zenginleştirdi. Halkın konuştuğu dilin içinde Arapça ve Farsça kelimeler, din terimleri zaten vardı. Bilmeyenler için Yunus, bu terimleri eski Türkçede dini kavramları karşılayan kelimelerle birlikte kullanmayı denedi. Hem 'Allah' dedi hem 'Çalap' dedi, hem 'cennet' dedi hem 'uçmak' dedi, hem 'cehennem' dedi hem 'tamu' dedi, hem 'peygamber' dedi hem 'yalvaç' dedi. Böylelikle insanlar dini kavramları daha kolay öğrenmeye başladılar." bilgisini paylaştı.
Arapça ve Farsça dini kavramların Yunus Emre sayesinde Türkçe olarak da ifade edilebildiğini, böylece dönemin insanlarının dini daha iyi anlamaya başladığını ve bunun çok önemli olduğunu ifade eden Özçelik, şunları söyledi:
"Yunus'a kadar Türkçe eser sayısı çok az, biz dini Arapça ve Farsça üzerinden öğrenince onun anlam dünyasına girmekte zorlandık. Yani bir tür bilgiyi ezberleme şeklinde zihnimize aldık. Ama onu gönle taşımak için anlam dünyasına girmemiz lazımdı. Bu da ancak dinin bize kendi dilimizde anlatılmasıyla mümkündü. Yunus çok önemli bir kazanım olarak bunu da başardı. İnsanlar Yunus'un Türkçesiyle sadece bildikleri, konuştukları dili, bir güçlü şiir dili halinde görmediler, bu dille dinlerini de öğrendiler."
Özçelik, böylece dinin sadece kurallardan ibaret bir anlayış olmanın ötesine taşındığını, gönül ve aşk penceresinden anlaşılabilen bir dile dönüştüğünü belirterek, "Yani Türkçe de bir gönül dili oldu. Bizim İslam anlayışımız da gönle bağlı, gönül merkezli, aşk merkezli bir din anlayışı oldu." dedi.
