Nasa Geliştirilme Aşamasındaki Yeni Kamerasısyla Hedef Büyütüyor

Curiosity'nin ardından, Mars gezegenine ikinci gezginci robotunu 2020'de gönderecek NASA, yeni gezginci robotun daha bağımsız hareket etmesini sağlayacak yeni bir kamera geliştirme çalışmalarına hız verdi.

Dünya'dan verilen komutlarla Mars'taki görevini yerine getiren dünyanın en gelişmiş gezginci robotu Curiosity, resimlerini çekmesi gereken kaya örneklerine kendi başına odaklanabiliyor olsa da bu resimleri uzaktan analiz yapan bilim adamlarına sinyaller aracılığıyla göndermesi gerekiyor. Dünya ile Mars arasındaki mesafenin ışık hızıyla hareket edildiğinde bile ortalama 20 dakikayı bulması Dünya'dan gönderilen komutlar ve bunların yerine getirilmesinde çok büyük gecikmelere yol açıyor. Ayrıca Curiosity'nin Mars yörüngesindeki NASA uydusunun kapsamı dışına çıkması durumundaysa, bu verilerin gönderilmesi işlemi, 3G cep telefonu ağıyla Dünya'da yapılan veri transferlerine göre 250 kat daha yavaş gerçekleşiyor. Mars'tan daha uzakta olan, örneğin Jüpiter'in buzlarla kaplı Europa uydusunda ise veri iletimi yine bu nedenle çok daha yavaş hale geliyor. Bu durum büyük zaman kaybının yanı sıra daha fazla personel çalıştırma zorunluğu getirmesi nedeniyle uzay görevlerinin maliyetlerini büyük ölçüde artırıyor.

Bu sorunu aşmak amacıyla, "gezginci robotun bilimle ilgili işleri daha fazla kendi başına yapabiliyor olması durumunda, Dünya'dakilerin, kaya resimlerini ve Mars'a ait diğer özellikleri analiz etme yükünün azalacağı" düşüncesiyle harekete gecen NASA'ya ait Jet İtiş Motoru Laboratuvarının geliştirdiği teknolojiyle üretilen TextureCam, daha akıllı hale getirdiği gezginci robotlara bilim yapma özelliği kazandırıyor.

Jet İtiş Motoru Labaratuvarı'nda bilgisayar uzmanı ve jeolog olarak çalışan üst düzey araştırmacı Kiri Wagstaff konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, "Şu anda uzay incelemelerinde çok yakından kontrol ve idare yaklaşımını uyguluyoruz. Bu yaklaşım, Mars'taki gezginci robotlarımız için yeterli olsa da Dünya'dan daha ötelere gidildikçe daha az işe yarar hale geliyor. Daha iddialı olmak ve Europa uydusuna, asteroidler ve kuyruklu yıldızlara gitmek istiyorsanız bunu uygulanabilir yapmak için bile daha fazla özdenetime ihtiyacınız var" dedi.

-TextureCam'in özellikleri-

Mars'tan alınan kaya resimleri kullanılarak kaya analizleri konusunda eğitilen TextureCam'in geliştirilmesine yönelik araştırmalar, şu an California'daki Mojave çölünde yapılan test çalışmalarıyla sürüyor. Uzmanlar, araştırmaların henüz başlangıç aşamasında olmasına karşın alınan sonuçların, geliştirilen teknolojinin bilimsel açıdan daha ilginç olan kayaların ön plana çıkarılarak sınıflandırmasına imkan verdiğini belirtiyor

Araştırmalara ilişkin Geophsical Research Letters adlı bilimsel derginin 27 Ağustos tarihli sayısında yayımlanan makaleye göre, üç boyutlu resim çekme imkanı veren kameraları bulunan TextureCam, kayanın 3 boyutlu resimlerini çekiyor. Çekilen bu resimler daha sonra gezginci robotun ana bilgisayarıyla bağlantılı olmayan bir işlemci tarafından özelliklerinin belirlenmesi için taranıyor. Bu, makinanın kayalar arasındaki farkı anlamasına olanak veriyor.

Kayaların büyüklüğünü ve özelliklerinin yanı sıra kayada bilimsel analiz için önemi olabilecek katmanlar bulunup bulunmadığını saptayabilen işlemci, daha sonra en ilginç hedefleri öncelik sırasına koyarak Dünya'daki kontrolörlere gönderiyor.

Yayınlanan makalede, teknolojinin Mars'a 2020'de gönderilecek yeni gezginci robotun yanı sıra Jüpiter'in Europa uydusu gibi daha uzak yerlere yapılacak ziyaretlerde de kullanılabileceğine işaret ediliyor. - Ankara

Kaynak: AA / Teknoloji