TÜM KATEGORİLER
Mübadele ile Gelen Zehra Nine: Atatürk Bana Okula Gidip Gitmediğimi Sordu
Haber-Kamera: İhsan DÖRTKARDEŞ - İstanbul DHA
Türkiye ile Yunanistan arasında 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan Nüfus Mübadelesi (Değişimi) anlaşması kapsamında İstanbul'a getirilerek, Avcılar'a yerleştirilen ilk kafilede bulunan 97 yaşında olan Zehra Bilgi, Florya'da Atatürk ile karşılaşıp konuştuğunu anlattı.
Osmanlı Devleti'nde 'Rumeli'nin Başkenti' olan Manastır'ın en önemli ilçesi Kayalar'da dünyaya gelen resmi kayıtlara göre 1918 doğumlu olan, yakınlarının 99 yaşında olduğunu söylediği Zehra Bilgi, Avcılar'da, oğlu Faruk Bilgi, gelini Şaziye Bilgi ve torunu Figen Umar ile ile yaşamını sürdürüyor. Avcılar Belediye Başkanı CHP'li Handan Toprak Benli, ilçenin en yaşlı insanı Zehra Bilgi'yi evinde ziyaret ederek anılarını dinledi. Başkan Benli, "Zehra anne" diye hitap ettiği ve elini öptüğü Bilgi'ye, "Geldiğiniz topraklar, Cumhuriyet kurulmadan önce bizim topraklarımızdı. Cumhuriyet'in kurulduğu yılda mübadele ile gelen ilk gruptasınız. Anlatacaklarınız ile bizi geçmişle buluşturacaksınız" dedi.
Bir asra yaklaşan ömrüne rağmen sağlığı yerinde görünen ve kendi deyimi ile 'Zeki' olduğunu geçmişi 'bugün gibi' hatırladığını belirten Zehra Bilgi, annesi Zülale'nin kendisini dünyaya getirdiği gün babasının hayvanlarını çalmaya gelen hırsız Rumlar tarafından öldürüldüğünü, dolayısı ile baba olduğunu göremediğini söyledi. Babası öldürülünce annesinin perişan olduğunu ve 3 çocukla çok zor günler geçirdiğini belirten Zehra Bilgi, Kurtuluş Savaşı'nın ardından yakındaki Selanik'e gittiklerini annesi ile Atatürk'ün doğduğu evi de gördüğünü söyledi. Zehra Bilgi, gemi ile günler süren zorlu Türkiye'ye yolculuklarını ve Mustafa Kemal Atatürk ile karşılaşmasını şöyle anlattı:
"SEN OKULA GİTMİYOR MUSUN?' DİYE SORDU"
"Çocuktum ama güzel bir evimizin olduğunu iyi hatırlıyorum. Annem ağlayarak, Rumlar'a 'Bizi neden evimizden atıyorsunuz?' diyordu. Bizi bir gemiye koydular. Her yere uğraya, uğraya günler süren yolculuk sırasında ölen iki kişiyi kefenleyip denize attıklarını gördüm. Sonunda gemi İstanbul Tuzla'ya geldi. Bizi Florya'da o tarihte adı 'Kaliterya' olan Şenlikköy'e götüreceklerdi. Orası doldu diye bizi buraya Amindos Çiftliği'nin bulunduğu Ambarlı Köyü'ne (Bugün Avcılar'ın Mahallesi) getirdiler. Ben Ambarlı'daki bugünkü evimizin hemen yanında bugün harabe haline dönen o tarihte okul olarak kullanılan kilisede okudum. Ortaokul daha sonra açıldı. Bize arazi verdiler. Teyzem Şenlikköy'deki 'Grapus' adlı Rum'un çiftliğinde çalışırdı. Annem de burada Firüzköy'deki (Avcılar'ın mahallesi) haşhaş ekim döneminden artan zamanlarda teyzemin yanına giderdi. Çocuktum, beni evde yalnız bırakmamak için yanında götürürdü. Bu çiftliğin yanındaki çeşmeye gider onlara kova ile su getirirdim. Üniformalı 4-5 kişi geldi. O zaman o gelenin Atatürk olduğunu bilmiyordum. Fotoğraflar, gazeteler, televizyonlar yoktu. O'nu o an tanıyamadım. Yanıma geldi, bana, 'Sen okula gitmiyor musun?' diye sordu. Kendisine 'Bugün tatil, teyzemin yanına geldim' dedim. Başımı okşayıp gitti. Daha sonra onun Atatürk olduğunu öğrendim. Atatürk'üm bir tane. Daha sonra Ankara'ya gittim. Israr ettim, elbiselerini aldım, öptüm, kokladım. Allah'ı da var: bizi oradan alıp kurtardı. Atatürk'ün milletimize çok büyük hizmeti var."
Zehra nine, Avcılar'da o yıllarda Firüzköy yakınlarında 'Amindos Çiftliği'nde afyon toplaması ve kurutmasında çalıştıklarını, 20 yıla yakın süreyle eşi ile işlettiği bakkal dükkanında hükümetin kendilerine satılması için basma ve patiska kumaşı verdiğini ayrıca, karne ile ekmek, şeker ve hane başına 5 litre gazyağı sattığı günleri bugün gibi hatırladığını anlattı.
KÖY MEKTEBİ TASDİKNAMESİ 'İYİ' NOTU İLE DOLU
Zehra Bilgi, sarılarak öptüğü Başkan Handan Toprak Benli'ye, gördüğü gibi üniformalı tahta yakma Atatürk portresi hediye ederken, 3 yıl devam etmesi üzerine 23 Mayıs 1931 tarihinde kendisine verilen 'Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekaleti Köy Mektebi Tasdiknamesi'ni de gösterdi. Bilgi'nin bu belgede, Türkçe, Yurt bilgisi, Hesap-Hendese, Hayat Bilgisi, Resim-Elişi, Jimnastik, Musiki, Ev İdaresi derslerinden 'İyi' derece aldığı görüldü.
