TÜM KATEGORİLER
Küresel Göç ve Kalkınma Forumu
Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Başkenti İstanbul olan Osmanlı İmparatorluğu, göçü yönetmek bağlamında önemli bir örnek teşkil etmektedir.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Başkenti İstanbul olan Osmanlı İmparatorluğu, göçü yönetmek bağlamında önemli bir örnek teşkil etmektedir. Kendisi göçmen olan bir boy tarafından kurulan Osmanlı Devleti, Anadolu'ya o dönemde gelen göç akımlarıyla boğuşmak yerine onları doğru bir şekilde yönlendirerek, bu topraklarda güçlü ve etkin bir siyasal düzenin kurulmasına öncülük etmiştir" dedi.
Davutoğlu, Dışişleri Bakanlığı'nın ev sahipliğinde düzenlenen "Küresel Göç ve Kalkınma Forumu Yıllık Zirvesi"nde yaptığı konuşmada, cumartesi günü Ankara'da gerçekleşen terör saldırısında hayatını kaybeden vatandaşlara bir kez daha rahmet dilediğini söyledi.
Terör saldırısı dolayısıyla kendilerini dünyanın her yerinden arayan, taziyelerini ileten dost ülkelerin liderlerine, temsilcilerine, uluslararası toplumun temsilcilerine teşekkür eden Davutoğlu, "İlk çağlar boyunca farklı coğrafyalardan bu topraklara gelerek yerleşen kavimlere borçlu olan gerçek anlamda bir göç şehri ama bir küresel başkent olan İstanbul'a hoş geldiniz" diye konuştu.
"Doğu ve batının, kuzey ve güneyin kaynaştığı, medeniyetlerin bir araya geldiği, kültürlerin harmanlandığı bu şehre sefalar getirdiniz" diyen Davutoğlu, İstanbul'un kuruluşu itibarıyla kavimler göçü sonrasında çözülen Roma İmparatorluğu'nun bir anlamda göçmek zorunda kaldığı yeni başkenti olduğunu söyledi.
Roma'dan İstanbul'a bir başkent göçünün yaşandığını dile getiren Davutoğlu, İstanbul'un bir imparatorluk başkenti haline bu suretle dönüştüğünü aktardı.
Başbakan Davutoğlu, şöyle konuştu:
"Bu kadim şehir, göç olgusunun tarihin ve medeniyetlerin seyrinde ne ölçüde yer aldığını göstermesi bakımından da simgesel bir değere sahiptir. Şehirler bizlere medeniyetlerin özünü, birikimini ve özetini sunan mücessem yapılardır. Tarihteki medeniyetlerin temsilcisi olan Roma, Pekin, İstanbul, Bağdat ve nice başka şehirler, son birkaç yüzyıl içinde ortaya çıkan şehirler gibi mesela New York gibi esasen göçün yarattığı, zenginleştirdiği ve kalkındırdığı şehirlerdir. Bu anlamda göç olgusuyla ilgili bakışımızı bir gözden geçirmekte fayda var. Bu bakımdan medeniyetlerin ve şehirlerin tarihi göçü yıkıcı bir olgu olarak gösteren mevcut ön yargıların yanlışlığını da ortaya koymaktadır. 15. yüzyıl Osmanlı tarihçisi Aşıkpaşazade, Osmanlı'nın İstanbul'a hakim olması öncesinde İstanbul'da nüfusun azalması nedeniyle ekonomik faaliyetlerin yavaşladığından bahseder. Şehrin eski ihtişamının kalmadığından, bu yüzden şehrin yeni hakimlerinin şehri imar edebilmeyi teminen İstanbul'a göçü teşvik ettiğini ekler. Bu çerçevede de sadece Müslümanlar değil, Hristiyanlar, sadece Türkler değil Balkan kavimleri, Kafkas kavimleri, Ortadoğu kavimleri İstanbul'a doğru akmışlardır. İlk Ermeni Patrikhanesi'nin İstanbul'da, İstanbul'a fetihten sonra gelen Ermeniler tarafından kurulduğunu görmek bile İstanbul'da göçün nasıl zenginleştirici bir vaka olduğunu ortaya koyar."
Anadolu'nun her yerinden gerçekleşen göçlerin İstanbul'da büyük bir harman oluşturduğunu belirten Davutoğlu, kentin bazı semtlerinin isminin Anadolu şehirleriyle aynı olmasının sebebinin bu olduğunu anlattı.
Davutoğlu, "Ben de Konya'dan küçük yaşlarda İstanbul'a göçtüm. Çocukluk, gençlik, öğrencilik ve akademisyenlik yıllarımı burada geçirdim. Tarih bilincimi, insanlık bilincimi bu imparatorlukların başşehrinde edindim. Sokaklarında dolaştım. Birçok kez vurguladım. Birçok hocalarımız olabilir ama en büyük hocamız İstanbul şehridir" dedi.
İstanbul'dan öğrendiği şeylerin ve gördüğü kültürel çoğulculuğun bütün benliğini, akademik ve siyasi hayatı boyunca kendisini etkilediğini ifade eden Davutoğlu, şöyle konuştu:
"Şehirler bize konuşurlar, ders verirler, öğretirler. Şehirlerin hakimi değil, talebesi olunur. Bu çerçevede de şehirleri anlarken bu şehirleri oluşturan göçlere de aynı perspektifte bakmak gerekir. İstanbul bu anlamda kalkınarak, gelişerek sürekli göç alarak dünyanın en büyük şehirlerinden biri haline gelmiş, gelişerek ve kalkınarak modern bir dünya şehri olma niteliği taşımıştır. İstanbul bu anlamda göç ve kalkınma arasındaki güçlü bağı açık bir şekilde ortaya koymuştur. Günümüzde kalkınmanın temelini teşkil eden endüstrileşme, şehirleşmeyle doğrudan ilişkilidir. Toprakla uğraşan kitlelerin büyük göçler halinde şehirlere gelmiş olması modern şehirleri oluşturmuş ve günümüz sanayi ve teknolojisine erişimimizi de kolaylaştırmıştır. Şehirleşme sürecinde Victor Hugo'nun Sefiller'ine de yansıyan sıkıntılar yaşansa da bu sıkıntıların aslında göçle, şehirleşmeyle ilişkili olmadığı, insanlığın sorunlarını demokratikleşme ve özgürleşmeyle çözerken şehirleşmeye devam etmesinden anlaşılmaktadır."
Bu bağlamda göçün doğru yönetilmesinin ön plana çıktığını belirten Davutoğlu, göçün engellenmesi gereken değil, doğru yönetilmesi gereken bir süreç olduğunu bildirdi.
Tarihi, insanlık tarihi kadar eski olan göçün, siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel gelişmelerle yakın ve yoğun etkileşim içinde olduğunu aktaran Davutoğlu, medeniyetlerin göçle şekillendiğini söylemenin yanlış olmayacağını kaydetti.
Göç dinamiğinin medeniyetlerin yükseliş ve düşüşlerinde çok önemli bir rol oynadığına dikkati çeken Davutoğlu, göçün doğru yönetildiği hallerde medeniyetlerin inkişafına, gelişmesine katkı yaparken, medeniyetlerin yükseliş ve düşüşlerinde çok önemli rol oynadığını belirtti.
Başbakan Davutoğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
"Başkenti İstanbul olan Osmanlı İmparatorluğu, göçü yönetmek bağlamında önemli bir örnek teşkil etmektedir. Kendisi göçmen olan bir boy tarafından kurulan Osmanlı Devleti, Anadolu'ya o dönemde gelen göç akımlarıyla boğuşmak yerine onları doğru bir şekilde yönlendirerek, bu topraklarda güçlü ve etkin bir siyasal düzenin kurulmasına öncülük etmiştir. Göç akımları sayesinde sürekli beslenen ve yenilenen Osmanlı toplumunda, farklı dini ve etnik gruplar yüzyıllarca barış içerisinde bir arada yaşamışlardır. Bahsettiğimiz zenginliği, farklı coğrafyalardan izler taşıyan Türk mutfağında da görmemiz mümkündür. Göçün ve göçmenlerin bir ülkenin kalkınmasında oynağı büyük rolün diğer bir örneği, Amerika Birleşik Devletleri'nde son 4 asır içinde büyük göçlerle gerçekleşen olağanüstü bir birlikte yaşama kültürünün zamanla oturmuş olmasıdır."
"Türkiye yüzyıllarca birçok milletten insan için güvenli liman oldu"
Davutoğlu, göçmenlerin Türkiye'nin kalkınmasına önemli katkılarda bulunduğunu ve Cumhuriyet'in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün de Balkanlı göçmenler arasında yer aldığını vurgulayarak, göçmenlerin sadece belli sorunları değil aynı zamanda büyük atılımları da gittikleri bölgelere, ülkelere taşıyabildiklerini kaydetti.
Moğol zulmünden kaçarak Anadolu'ya sığınan, hemşehrisi ve hocası olan büyük düşünür Mevlana ve onun dayandığı değerlerin, zulüm ile abad olunmayacağını, mazlumun yanında durmanın, ona gönül kapısı açmanın en önemli insanlık değeri olduğunu hatırlattığını anlatan Davutoğlu, Hazreti Mevlana'nın Afganistan'dan göç ederek bütün Asya coğrafyasından Anadolu'ya o derin irfanı taşıdığını, Anadolu'nun bu göçle Mevlana'nın felsefesiyle zenginleştiğini dile getirdi.
Osmanlı devlet adamlarını ve medeniyetlerini derinden etkileyen Mevlana örneğinin de göçün kısa ve uzun vadede insanlığa ve medeniyete yaptığı katkıları göstermesi bakımından önemli olduğunu belirten Davutoğlu, Türkiye'nin yüzyıllarca birçok milletten insan için güvenli liman olduğunu söyledi.
Başbakan Davutoğlu, şöyle konuştu:
"Geçmişte Macaristan, Almanya, Polonya ve İsveç gibi ülkelerin tarihi şahsiyetlerine ev sahipliği yapmamız, engizisyon zulmünden kaçan Yahudilere kucak açmamız bugün bizlere gurur vermekte ve bu ülkelerle ilişkilerimize güç katmaktadır. Öte yandan, göç ve göçmenlerle mücadele ederek güçlerini tüketen devlet örneklerini yine tarihten vermek mümkündür. Örülen duvarların göç akımlarını engellemede yetersiz kaldığının en önemli şahidi tarihtir. Çizdiğimiz bu çerçevede göç dinamizminin doğru yönlendirilmesinin kilit önem taşıdığı da aşikardır."
İstanbul'un göç alan ve göçle birlikte kalkınan bir şehir olduğunu dile getiren Davutoğlu, göçün uluslararası gündemin ilk sıralarına yükseldiği bu önemli ve kritik dönemde, Küresel Göç ve Kalkınma Forumu çerçevesinde bira araya gelinerek, birbiriyle doğrudan bağlantılı bu iki konunun ele alınmasının büyük önem taşıdığına inandığını söyledi.
"Bir başarı hikayesini birlikte yazmak zorundayız"
BM Genel Sekreterliği'nin inisiyatifiyle 2007 yılındaki kuruluşundan beri bu forumun devletlerin bir araya geldiği etkin bir platform olduğunu belirten Davutoğlu, göç ve kalkınma konularında diyaloğun geliştirilmesinde bu forum üzerinden önemli katkılarda bulunulduğunu aktardı.
Forumun dönem başkanı olarak önceki başkanlara teşekkür eden Davutoğlu, "BM'de 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi, geçtiğimiz ay kabul edildi. Göç, gündemin hedefleri arasında önemli bir yere yerleşti. Şimdi uluslararası toplum olarak hep beraber bu hedefler doğrultusunda harekete geçmek ve 2030 yılına kadar bir başarı hikayesini birlikte yazmak zorundayız. Bu vesileyle göçün kalkınma gündemine alınması için büyük gayret gösteren tüm paydaşlara, devletlere, uluslararası örgütlere ve sivil toplum kuruluşlarına ayrı ayrı teşekkür etmek istiyorum. Son dönemde uluslararası gündemin en üst sıralarına yerleşen, dünyanın farklı bölgelerinde farklı etkiler bırakan göç, son derece karmaşık bir olgu olarak karşımızdadır ve önümüzdeki yıllar, on yıllar içinde de gündemimizde kalmaya devam edecektir" şeklinde konuştu.
Forumun, göç ve kalkınma konularının ele alındığı, dünyanın farklı coğrafyalarından çeşitli ülkeleri bir araya getiren özgün ve en geniş katılımlı forum olarak öne çıktığını belirten Davutoğlu, "Sizler burada bugün bütün uluslararası bir toplumu temsil ediyorsunuz. Uluslararası toplumun göç konusundaki yaklaşımının da öncüleri olacaksınız. 8. forum toplantısının, sürdürülebilir kalkınma gündeminin kabul edilmesi sonrasında gerçekleştirilen ilk uluslararası toplantı olması da bugüne ayrı bir önem kazandırmaktadır" şeklinde konuştu.
(Sürecek)
