'' Kontroller İhracatı Aksatıyor'' İddiası - Rusya'nın Şeftalide Görülen ''Trıps'' Zararlısını Karantina Etmeni Kabul Etmesi Nedeniyle Geçen Yıl İhracatta Yaşanan Sıkıntının Tekrarlanmaması İçin Bakanlıkça Yapılan Teknik Kontrollerin, İhracatı Aksattığı İdd

Haluk Yüksel - Rusya Federasyonu'nun, şeftalide görülen ''Trips'' zararlısını karantina etmeni kabul etmesi nedeniyle geçen yıl ihracatta yaşanan sıkıntının tekrarlanmaması için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılan teknik kontrollerin, ihracatı aksattığı iddia edildi.

Bursa Ziraat Odası Başkanı Fuat Sarı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bursa şeftalisinde rekoltenin ilkbahardaki don olayları nedeniyle geçen yıla göre düşük olacağını, buna rağmen fiyatların beklentilerin altında gerçekleştiğini söyledi.

Sarı, şeftalinin halde 1 YTL'ye satılırken, üreticinin eline sadece 30 YKr geçtiğini belirterek, mazot ve gübreye yapılan zamlar yüzünden üreticinin maliyetleri dahi karşılayamayacak hale geldiğini ifade etti.

Rekoltede geçen yıla oranla düşüş olmasına rağmen, diğer ürünlerden para kazanamayan ve arayış içine giren üreticilerin 2000'li yıllardan itibaren Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde yeni şeftali bahçeleri oluşturduğunu ifade eden Sarı, bunun sonucunda iç piyasada tüketilemeyen şeftalinin ihracattan başka şansının kalmadığını vurguladı.

Sarı, temmuz ayının ikinci yarısı itibariyle başlayan şeftali ihracatında, bazı sıkıntılar yaşandığını öne sürerek, Tarım İl Müdürlüğünce yapılan kontrollerin ihracatı aksattığı yönünde şikayetler aldıklarını bildirdi.

İhracatı hızlandırmak ve kolaylaştırmak yerine, bürokratik engeller getirildiğini iddia eden Sarı, ''Bu kontroller, TIR'lar üzerinde değil şeftali bahçelerinde, sahada yapılmalı'' dedi.

Sarı, bu yıl ki şeftali rekoltesinin Bursa'da 90 bin tonu bulmasını beklediklerini kaydetti.

-''BÜROKRATİK ENGEL DEĞİL''

Bursa Tarım İl Müdürü Hüseyin Yıldızer ise sadece şeftalinin değil ihraç edilecek tüm ürünlerin inspektörler tarafından zirai ilaç, zararlı ve standart açısından kontrol edildiğini söyledi.

Yıldızer, tarımsal ürün ithalatı yapan ülkelerin hemen hepsinin istedikleri şartlar, standartlar, hatta limit değerlerin birbirinden farklı olduğuna dikkat çekerek, örneğin ''Trips''li şeftali Almanya için sorun yaratmazken, Rusya'nın kesinlikle istemediğini belirtti. Dolayısıyla Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ya da Tarım İl Müdürlüğünün herhangi bir engel getirmediğini, yeni şartları tamamen ithalatı yapan ülkelerin koyduğunu anlatan Yıldızer, ''Üreticimiz, alıcı ülkelerin koyduğu şartları, bürokratik engel gibi görüyor, yeni öğrendiği şeyleri sorun gibi algılıyor. (2 yıl önce yoktu, şimdi bu nereden çıktı?) diyor. Parayı veren kuralı da koyuyor, bu kadar basit. Rusya, AB ülkelerinden yaptığı ithalata dahi inanılmaz kriterler getirmeye başladı'' dedi.

Yıldızer, ürün kontrollerinin TIR'lar yerine şeftali bahçelerinde, sahada yapılabilmesi için süreç gerektiğini vurgulayarak, Türkiye'de araziler ve işletmeler çok küçük olduğundan bir TIR'ı doldurabilmek için çok sayıda meyve bahçesinde hasat yapılması gerektiğini, bunların her birinde ayrı ayrı kontrol ve tahlilin ise masraflı olduğunu belirtti.

Şu anda ''Rafa'' müdahale edebildiklerini, bunun kısa vadeli bir çözüm olduğunu dile getiren Yıldızer, Avrupa ülkelerindeki gibi bir kontrol mekanizması için o ülkelerdekine benzer altyapıya ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Yıldızer, olumsuzluklara rağmen, Rusya'ya yapılan şeftali ihracatının 2004'te 3 bin 100 ton iken, 2005'te 7 bin 700 tonu bulduğunu belirterek, Rusya'nın yanı sıra Litvanya ve Ukrayna'dan da önemli talepler geldiğini bildirdi.

Bursa Ziraat Odası kayıtlarına göre, Bursa ilinde 2000 yılından itibaren şeftali rekoltesi şöyle:

Yıl Bin ton

---- -------

2000 98

2001 100

2002 105

2003 98

2004 60

2005 140

Haberler