Kırgızistan'da seçmen 4 Ekim'de sandık başına gidecek

Kırgızistan'da 4 Ekim Pazar günü 7. dönem milletvekilliği genel seçimleri yapılacak.

Seçimde sadece biyometrik verileri alınan 3 milyon 523 bin 532 seçmen, parlamentonun yeni üyelerini belirlemek için yurt içinde ve dışında kurulan toplam 2 bin 474 sandıkta oyunu kullanabilecek.

Yerli ve yabancı gözlemcilerin izleyeceği seçim günü oy verme işlemi, yerel saatle 08.00'de (TSİ 05.00) başlayacak, 20.00'de sona erecek.

Merkez Seçim Komisyonunca seçim kurullarına gönderilen oy pusulalarında, partilerin isimleri ve "hepsine karşı" seçeneği yer alıyor.

Seçimde, Birimdik, Mekençil, İman Nuru Adalet ve Kalkınma, Mekenim Kırgızistan, Reforma, Ata Meken, Zamandaş, Bütün Kırgızistan, Sosyal Demokrat, Meken Intımağı, Afganistan Savaş Gazileri, Ordo, Bir Bol, Respublika, Kırgızistan ve Çon Kazat adlı 16 parti yarışacak.

Partilerin, gençlik, cinsiyet eşitliği, azınlıklar ve engelli kotasına riayet ederek hazırladıkları listelerinde 1294 erkek ve 618 kadın olmak üzere toplam 1912 milletvekili adayı bulunuyor.

Mevcut 120 sandalyeli parlamentodaki 91 milletvekili, seçime girecek partilerin aday listelerinde yer alırken, çoğunun yeniden parlamentoya gireceği düşünülüyor.

Siyasi partilerin parlamentoya girmesi için ülke genelinde, 7 bölgede, başkent Bişkek ile Oş büyükşehirlerinde yüzde 7'lik barajı aşması ve en az 142 bin oy alması gerekiyor.

Cumhurbaşkanı, 2010'da referandumla kabul edilen ve parlamenter sisteme geçilmesini öngören anayasaya göre, Mecliste büyük çoğunluğu elde edecek partiye hükümeti kurma yetkisini verecek.

Seçim maratonu

Kırgızistan, 4 Ekim Pazar günü genel seçimler için sandık başına gitmeye hazırlanırken, siyasi partiler bir aydır devam eden yoğun seçim maratonunu geride bıraktı.

4 Eylül'de seçim propaganda çalışmalarına başlayan partilerin çalışmaları bu gece yarısı sona erecek.

Parti liderlerinden bazıları adaylarıyla mitinglerine ülkede kutsal sayılan tarihi mekanlarda dua ederek, bazıları ise temiz çevreye dikkati çekmek için çöp toplayarak start verdi. Ayrıca önceki seçimlerde olduğu gibi şehirlerde hoparlörlü seçim araçları kullanılmadı.

Mitinglerinde yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadele kapsamında önerilen sosyal mesafe, hijyen ve maske kuralına dikkat etmeye çalıştığı gözlenen parti üyeleri konuşmalarına, sağlık çalışanlarına yönelik teşekkür konuşmalarıyla başladı.

Seçim maratonundan geriye ise ülkeyi karış karış gezen ve yaptıkları mitinglerde vatandaşlarla buluşan siyasi parti liderlerinin karşılıklı suçlamaları, bazı adayların seçimden alınmasına yol açan taraftar kavgası ve saldırılar ve yabancılarla görüşme içerikli kasetler, ekranlarda ve sosyal medyada yer alan müzikli kişisel tanıtım filmleri damgasını vurdu.

Bu süreçte, iktidarın yolsuzlukla mücadelesi, hükümetin salgın dönemindeki politikası, bazı partilerin "arkasındaki güçler", parti değiştirenler, adı "yolsuzluk" iddialarına karışan adaylara yönelik eleştiriler ve tartışmalar da dikkati çekti.

Çoğu partiler, lider ve adaylarıyla seçmenleri ile gün içinde birkaç buluşma düzenlerken, diğer parti liderleri ise dar katılımlı görüşmeler yaptı. Bazı adaylar da sadece sosyal medyada fotoğrafını yayımlayarak oy vermeye çağırdı.

Genellikle yoksulluk, yolsuzluk ve rüşvetle mücadele, halkın refahını yükseltme, yer altı kaynakların adaletli paylaşımı, devlet memur sayısını azaltma, milletvekili sayısını 2 kat düşürme, milli güvenlik teşkilatındaki yolsuzlukla mücadele birimini reform etme vaatlerinde bulunuldu.

Partiler, önceki seçimlere göre bu yıl ilk kez cumhurbaşkanını, kolluk kuvvetlerini ve iktidarın dış politikasını tartışma konusu etmedi.

Birçok parti, televizyonlarda ve mitinglerinde, Türkiye'nin sağlık ve turizm sektöründeki başarılarını da örnek gösterdi.

Seçim tarihinde ilk kez cumhurbaşkanı ve başbakanın açıktan destek olmadığı, salgının etkisinin de olacağı seçimde, yarışı hangi partinin önde götüreceği merak ediliyor.

Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, ülke tarihinde cumhurbaşkanların kurduğu partilerin sonunda kendisini bile kurtarmadığını belirtmiş, herhangi bir partinin arkasında bulunmadığını açıklamıştı.