Jagland: Rahatsızlık Verebilir
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland,
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatlarına göre, ifade özgürlüğünün
fikirlere aykırı düşebileceğini, hatta şoke edebileceğini belirterek, "Bazı
rahatsızlıklar verebilir. İfade özgürlüğü bu koşullar altında bile oluşmalıdır.
Bunlar, ülkenizi zaafa uğratmaz, hatta demokrasiyi güçlendirir" dedi.
" Türkiye'de İfade ve Medya Özgürlüğü Konferansı"nın açılışında konuşan
Jagland, ifade ve medya özgürlüğünün Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10.
maddesiyle güvence altına alındığını ve bu hakların korunmasının diğer tüm haklar
açısından da büyük önem taşıdığını söyledi.
Türkiye ile ortak yürütülen projenin uygulanmasında gösterilen destek için
hükümete ve özellikle Adalet Bakanı Sadullah Ergin'e teşekkür eden Jagland,
Ergin'in 14 ay önce projenin başlangıcında AİHM kararlarının zamanında
uygulanacağı konusunda taahhütte bulunduğunu hatırlattı. Jagland, o günden bu
yana başarılı bir şekilde birlikte çalışma yürüttüklerini ve engelleri kaldırmaya
çalıştıklarını anlattı.
AİHM'de Türkiye aleyhinde ifade özgürlüğüyle ilgili hala 450 dosya
bulunduğunu belirten Jagland, bunun çok yüksek bir rakam olduğuna işaret etti.
Bu dosyaların "suçu ve suçluyu övme", "terör propagandası yapma" gibi
konuları içerdiğini belirten Jagland, ifade özgürlüğü konusunda suç unsuru teşkil
eden hareket noktasında dikkatli olunmasını istedi.
Türk hukuk mevzuatının, Avrupa Birliği ile uyumlu hale getirilmesi için
yapılan çalışmaları takdirle karşıladıklarını söyleyen Jagland, 3. Yargı
Paketi'nin yürürlüğe girmesinin önemli bir gelişme olduğunu, 4. Yargı Paketi'nin
yürürlüğe girmesini de beklediklerini dile getirdi.
Jagland, "İstenen şey, Terörle Mücadele Kanunu ve ceza yasasının ilgili
maddelerinin tümüyle değiştirilmesidir" dedi.
AİHM'in, Türkiye'de bazı internet sitelerinde getirilen yasakla ilgili
verdiği ihlal kararını da anımsatan Jagland, AİHM'in, bu konuyla ilgili
mevzuatın yeniden düzenlenmesi gerektiğine işaret ettiğini hatırlattı.
-"Yasaların değiştirilmesi yetmez"-
Yasaların değiştirilmesiyle sorunun ortadan kalkmayacağını, uygulamada da
bilincin artması gerektiğini vurgulayan Jagland, hakim ve savcıların
bilinçlerinin artırılması için AİHM'e ve bazı Avrupa ülkelerine ziyaretler
yaptıklarını anlattı.
Jagland, Yargıtay ve Danıştay'ın son zamanlarda verdiği kararların AİHM
içtihatlarıyla uyumlu hale geldiğini gözlemlediklerini belirtti.
AİHM içtihatına göre, nefret ve şiddeti teşvik eden ifadelere izin
verilemeyeceğini vurgulayan Jagland, ancak Türkiye'de haftalık yayınlanan bir
derginin editörünün, terör örgütü lideriyle yaptığı röportaj nedeniyle
cezalandırıldığını belirtti. Ancak AİHM'in Türkiye ile aynı fikirde olmadığını
söyleyen Jagland, "Basının aykırı fikirleri de yayma hakkı vardır" dedi.
Yeni Anayasa ile ilgili çalışmaları da memnuniyetle karşıladıklarını ifade
eden Jagland, Anayasa'nın reforme edilmesinin zaman ve çaba gerektireceğini, bu
konuda her türlü yardıma hazır olduklarını kaydetti.
Jagland, "AİHM içtihatlarına göre, ifade özgürlüğü fikirlerinize aykırı
düşebilir, hatta şoke edebilir. Bazı rahatsızlıklar verebilir. İfade özgürlüğü bu
koşullar altında bile oluşmalıdır. Bunlar, ülkenizi zaafa uğratmaz, hatta
demokrasiyi güçlendirir" diye konuştu.
Medya özgürlüğü ve bağımsız bir yargının önemine işaret eden Jagland,
gazeteciler için ifade özgürlüğünün korumasının önemini vurguladı. Jagland, ancak
gazetecilerin de etik standartlara uyması ve nefret söyleminden kaçınması
gerektiğini kaydetti.
Jagland, bir politikacı olarak değil, Türk dostu olarak hitap ettiğini
belirterek, Türkiye'de bugün çok etkileyici siyasi ve ekonomik bir döneme
girildiğini ifade etti.
Orhan Pamuk'un "Sessiz Ev" romanından "...Bizler burada yepyeni bir dünya
kuracağız, cenneti oluşturacağız..." şeklindeki bölümünü okuyan Jagland, "Ben
inanıyorum ki Türkiye, hükümetinin söylediklerini aynen yerine getirecektir"
dedi.
Muhabir : Aylin Sırıklı Dal/Barış Gündoğan
Yayıncı : Ertuğrul Cingil - ANKARA