Adaçayı faydaları nelerdir? Adaçayının faydaları nelerdir? Adaçayı nedir, nasıl yapılır, hazırlanışı nasıldır? Yararları ve zararları

faydaları arasında ağız diş sağlığı, üst solunum sağlığı, iltihap giderme ve anti-bakteriyel etkiler yer almaktadır. Alzheimer'a karşı koruyucu etkileri de olan adaçayı faydaları arasında bağışıklık sistemi güçlendirme ve bazı kanser türlerine karşı koruma sağlama yer almaktadır. Adaçayından tam anlamıyla istifade edebilmek için adaçayının faydaları ve zararları bilinmeli, faydaları ve zararları hakkında detaylı bilgi alınmalıdır, Adaçayı faydaları nelerdir? ADAÇAYI NEDİR? Bilimsel adı Salvia officinalis olan adaçayı,griye yakın yeşil yapraklı ve odunsu sapa sahip, yapraklarını dökmeyen çok yıllık bir çalı bitkidir. Lavanta, kekik, biberiye ve nane gibi bitkilerin olduğu ballıbabagiller familyasından olan adaçayı, Akdeniz ve Orta Doğu'ya has bir bitki çeşididir.Yaz başında ve ilkbahar sonunda beyaz, pembe ve mor renklerde çiçekler açan adaçayı, trikom isimli küçük saça benzer yapı ile kaplıdır. Adaçayı endüstriyel olarak da kullanılmakta olup özellikle kozmetik ve sabun sanayisinde parfüm olarak tercih edilir. ADAÇAYI TÜRLERİ NELERDİR? Dünyada 5600'den fazla adaçayı türü bulunmaktadır. Anadolu'da ise 565 farklı adaçayı türü bulunmaktadır.Tıbbi adaçayı türü (Salvia officinalis): ilaç sektöründe ve sağlık sorunlarının tedavisinde kullanılan tıbbi adaçayı türü, en çok bilinen adaçayı türlerindendir. Aromaterapi amaçlı olarak da kullanılan tıbbi adaçayı, genellikle çay şeklinde tüketilmektedir.Anadolu adaçayı türü (Salvia triloba):Ülkemizde yaygın şekilde tüketilen Anadolu adaçayı, sağlığa çok yönlü şekilde fayda sağlamaktadır. Tıbi adaçayı ile benzer şekilde Anadolu adaçayı faydaları ile şifalı bir bitkidir. Kurutulup tütsü olarak kullanılabilen Anadolu adaçayı, çay olarak ve acı elma yapı olarak kullanabilir.İspanyol adaçayı türü (Salvia lavandulifolia): Güney Fransa ve İspanya civarında görülen bu bitki, yetişkinlerde hafıza güçlendirici etki göstermektedir. ADAÇAYI HANGİ VİTAMİNLERİ İÇERİR? Adaçayı K, A, B3, B9, B6, C ve E vitaminleri içermektedir. Adaçayı bu vitaminlerin yanı sıra kalsiyum, demir, potasyum, çinko, bakır magnezyum ve manganez gibi mineraller de içermektedir. Protein, lif ve kalori de içeren adaçayı, bu bileşenler sayesinde faydalı bir bitki özelliğine kavuşur. 160'tan fazla polifenol içeren adaçayı, rosmanirik, klorojenik, kafeik, elagik asit içeriklere sahiptir. Adaçayı ayrıca Apigenin, diosmetin ve luteolin gibi flavonoidler de içerir.Adaçayında bulunan vitaminler şu şekildedir:KAB3B9B6CE ADAÇAYININ FAYDALARI NELERDİR? Adaçayı menopoz semptomlarını azaltır: Menopoz sırasında hormonal dengesizlikler oluşur. Adaçayı içeriğinde bulunan östrojen benzeri içerikler sayesinde menopozda yaşanan aşırı terleme, sıcak basmaları, sinir gibi sorunları önlemeye yardım eder. Adaçayı yaprağı takviyesi ile adet düzensizlikleri, ağrılı adet dönemleri ve adetten kesilme gibi sorunlar en aza iner. Adaçayı aynı zamanda terlemeyi engelleyici etki gösterir. Tüberküloz hastalarında aşırı terleme sorununa karşı kullanılır.Adaçayı depresyona iyi gelir: Sakinleştirici ve kaygı giderici özelliği olan adaçayı, stres ve depresyon ile mücadele eder. Adaçayı içerek depresyondan uzaklaşabilir, adaçayının faydalarından istifade edebilirsiniz.Adaçayı kemik sağlığına iyi gelir: Gıdalarda az miktarda bulunan K vitamini, adaçayında bulunmaktadır.Bu içeriği sayesinde kemik sağlığına iyi gelen adaçayı, beslenme rutinlerinize sağlık getirecek.Adaçayı sindirim sistemine faydalıdır: Adaçayı yaprakları bağırsak hareketlerinde yatıştırıcı olarak kullanılır. Hazımsızlık sorunlarını azaltır, gaz giderici etki gösterir. Adaçayında bulunan rosmarinik asit,bağırsak ve mide spazmlarına karşı etkilidir. Bu madde gastrit ve ishal gibi sorunları önlemede de etkilidir. Adaçayı yaprakları, bağırsakta oluşabilecek enfeksiyon, iltihaplanma ve ebdominal kolik gibi sorunların tedavisinde de kullanılır.Adaçayı kas gerginliğini azaltır: Düz kaslardaki gerginliği alan adaçayı,antispazmodik etki ile astık ataklarında buhar solunmasında kullanılabilir.Solunum yollarındaki mukoza tıkanıklığını gidermeye de yardım eden adaçayı, iltihabı kontrol etmeye ve önlemeye yardım eder.Adaçayı bellek ve Alzheimer üzerinde olumlu etki gösterir: Adaçayının hafif seviyeli Alzhemier hastalığı belirtilerinin giderilmesine yardımcı olduğu ortaya konulmuştur. Bellekte haberci olarak çalışan ACH düzeyinin parçalanmasını durdurma, bilgi işleme, öğrenme ve yeteneklerin gelişmesini sağlamaya yardımcı olma özellikleri vardır.Adaçayı cilt sağlığına iyi gelir: Adaçayı bulunan topikal kremler, antibakteriyel etkisi ile sedef, akne ve egzaman gibi sorunlara karşı çözüm olmaktadır. Ciltte oluşan sorunlu bölgelerin giderilmesine yardım eden adaçayı,kademeli olarak bu sorunların ortadan kaldırılmasına yardım eder.Adaçayı kötü kolesterol ve diyabete iyi gelir: 2-3 hafta boyunca düzenli adaçayı kullanmak, kötü kolesterolü engeller, iyi kolesterol seviyesini yükseltir. Adaçayı yaprakları, 2 diyabet hastalarında da iyileştirici etki gösterir.Adaçayı kanserle savaşır: Adaçayının başlangıç seviyesinde olan kolon kanserini baskılayabildiği araştırmalarda ortaya konulmuştur.Adaçayında bulunan arnosol, rosmarinik ve kuersetin gibi güçlü antioksidanlar,kanser hücrelerinin büyümesini engeller,ağız kanseri, meme kanseri, karaciğer kanseri, serviks kanseri ve böbrek kanseri gibi kanser türlerine karşı koruma sağlar.Adaçayı ağız ve diş eti hastalıklarına iyi gelir: Adaçayı dişleri beyazlatma özelliği yanında antimikrobiyal etkisiyle diş apselerinin ve ağız ülserlerinin giderilmesine yardım eder. Gargara yaparak adaçayının bu faydalarından istifade edebilirsiniz.İltihap giderir ve anti-bakteriyeldir: Adaçayının içerdiği luteolin, ursolik asit ve rosmarinik gibiasitler, bronşit, astım ve gut hastalığı ile mücadele eder. Adaçayında bulunan metilisin ve penisilin güçlü bakterilerin büyümesini engeller. Topikal uygulama ile viral ve bakteriyel enfeksiyonlardan önleme sağlanır. ADAÇAYI YAĞININ FAYDALARI Adaçayı yağında 120'den fazla bileşik bulunur. Adaçayı bitkisinin çiçek ve yapraklarının buhar ile ısıtılması ile elde edilen adaçayı yağı, genellikle Salvia officinalis türünden elde edilir. Anadolu'da genel olarak yetiştirilen tür ise salvia trilobadır ve bu acı elma yağı olarak da bilinir.- Adaçayı yağı yorgunluğu alır, enerji verir.- Adaçayı yağında bulunan bileşenler saçı temizler, kepeği önler. Adaçayı yağını saç diplerine uygulayıp 15 dakika bekleyin ve saçınızı durulayın. Böylece adaçayının saçınıza olan faydalarından istifade etmiş olacaksınız.- Adaçayında bulunan bileşenler cilt mantarları ve dermatit ile mücadele eder. - Adaçayı yağı ağız diş sağlığına iyi gelir. 100 ml bir kasede 1-2 damla adaçayı yağıyla karanfil, nane yağını karıştırın. Karışımı suyla karıştırın ve yutmadan gargara yapın.- Adaçayı yağı regl ağrıları için de çözümdür. Karna ve kollara krem gibi sürülmelidir.- Banyo suyuna 3-5 damla adaçayı yağı damlatılarak bronşit ve astı için kullanılabilir.- Adaçayı yağı masaj yağı olarak tercih edilebilir.- Adaçayı yağı her yaş grubundan kişide hafıza güçlendirici etki gösterir ve bellek gücünü artırır.- Adaçayı yağı uykusuzluğa iyi gelir. ADAÇAYI NASIL DEMLENİR? Adaçayı demlemek için yarım tatlı kaşığı kıyılmış kuru adaçayı yaprağını bir su bardağı suyla haşlayın ve üstü kapalı şekilde 10 dakika demlenmeye bırakın.Günde 2-3 bardak adaçayı içebilirsiniz. Taze adaçayı yaprağı kullanacaksanız 4-5 dakika bekleme süresi yeterlidir. ADAÇAYI NASIL KURUTULUR? Adaçayı bitkisi gövdesi ile beraber toplanır. Ilık su ile yıkanır.Kuruması için kevgire kağıt havlu serilir ve üzerine yıkanan adaçayı bitkisi serilir. Kuruyan adaçaylarından demetler oluşturulur. Yapraklar ve gövdeler kese kağıdına alınıp ağzı kapatılır. Havalanması için odanın serin ve kuru olmasına dikkat edilmelidir. Küflenme ihtimaline karşı sık sık kontrol edilmelidir. Kurulduktan sonra yapraklar ve gövdeler birbirinden ayrılır.6 ay kadar saklayarak kullanabilirsiniz. ADAÇAYI NASIL YAKILIR? Adaçayı yakmak güzel ve rahatlatıcı hava solumak için güzel bir çözümdür. Beyaz adaçayı, adaçayı yakmak için doğru seçenektir. Birkaç dal kuru adaçayını uzun yakın ve söndürün. O kendi kendine hafif hafif tütmeye devam edecektir. ADAÇAYININ ZARARLARI NELERDİR? Adaçayının yararları olduğu gibi bazı zararları da bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekildedir:- Adaçayı hamilelik döneminde kullanılmamalıdır. - Emziren kadınlar kullanmamalıdır. Çünkü anne sütünü azaltıcı etki gösterir.- 6 yaşından küçük çocuklara adaçayı verilmemelidir.- Günde 3 fincandan fazla adaçayı içilmemelidir.- Konsantre adaçayı tüketilmemelidir.- Düşük kan şekeri sorunu olanlar adaçayı içmemelidir. Ameliyat öncesinde ve ameliyat sonrasında adaçayı kullanılmamalıdır.- Alzheimer, diyabet ve sakinleştirici ilaçlarla beraber adaçayı tüketilmemelidir. ADAÇAYI HAKKINDA UZMAN TAVSİYELERİ Fitoterapi Uzmanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada, mikropların antibiyotiğe karşı vücutta oluşturacağı direnci yeşil çayın kırdığını söyledi. Prof. Dr. Yeşilada, soğuk algınlığı tedavisinde antibiyotik kullanmak zorunda kalanlara, antibiyotiğin dirençli bakterilere karşı etkisini göstermesi için şekersiz yeşil çay içmelerini önerdi. BOĞAZ AĞRISINA ÇARE; ADAÇAYI Adaçayını her mevsimde içmek gerektiğini belirten Prof. Dr. Yeşilada, "Kış çayı olarak hazırladığınız karışımların içine zencefil koyabilirsiniz. Ihlamur vazgeçilmez kış çaylarındandır. Adaçayı, bundan 3 bin yıl önce İtalya'daki hekimler, 'bahçesinde adaçayı yetişen neden ölsün ki' demiş, bu kadar önemli. Adaçayını yaz-kış tüketmek gerekir. Eğer boğazınızda ağrı, çevrenizde öksüren varsa, hastalanacağınızı hissediyorsanız 3-4 poşet adaçayını, yeni demlenmiş suyun içerisine koyup ağzını hemen kapatıp ılıyınca onunla gargara yapmak iyi gelecektir" dedi. BUZDOLABINDA SAKLAYIN Fitoterapi Uzmanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada, bitki çayı paketlerinin yaz aylarında küflenmesin veya böceklenmesin diye buzdolabında, kış aylarında ise naylon değil hava geçirgenliği olan bez ve kağıt torbalarda saklanması gerektiğini söyledi. BİTKİ ÇAYINA ŞEKER ATMAYIN Bitki çaylarının hastalıklardan koruyucu özelliği olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yeşilada, "Yeşil çayı, ada çayını her gün tüketmek ve yoğun şekilde hazırlanan çay ile gargara yapmak gerekir. Ama bu çayları şekersiz tüketmeliyiz. Şekerle içtiğimiz zaman mikroplar bu şekerlerin üzerine yapışıp ağzımızda üremeye başlıyor ve bize hayatı zehir ediyorlar" dedi. ALIÇ KALP KRİZİNİ ÖNLÜYOR Bitki çaylarının kalp krizine yol açmayacağını belirten Prof. Dr. Erdem Yeşilada, "Aksine örneğin alıç bitkisi çay olarak da kullanıldığında kalp krizini önler, tansiyonu dengeler. Hiçbir zararı yoktur, tam da zamanıdır. Bol bol alıç yemek lazım. Görseli güzel değil diye fazla değeri bilinmiyor, her yerde de bulunmuyor ama çok faydalıdır. Damla şeklinde yapılanı var o daha etkili oluyor" diye konuştu. ÇAYLARDA HASTALIK RİSKİ Uygun koşullarda yapılmayan bitki çaylarının tüketilmesi halinde kansere kadar pek çok hastalığa neden olacağını söyleyen Prof. Dr. Erdem Yeşilada, "Hijyenik olmayan koşullarda hazırlanan bitki çaylarının tüketilmesi, bağırsak enfeksiyonlarına bağlı olarak iltihaplı bağırsak hastalıklarından ishale kadar birçok hastalığın gelişime yol açabilir. Karaciğer ve böbrek hasarı riski artar. Günümüzde neden bu kadar çok böbrek enfeksiyonu var? İnsanlar açıkta satılan bitki çaylarını doğal olduğu için aldıklarını söylüyorlar. Artık doğala ölçülü yaklaşmak gerekiyor. Doğa artık doğal değil çok risk var. aynı zamanda risk denetimidir. çaylarının kalitesi çok önemli, mikrop, tarım ilacı, çevresel zehirler taşıyıp taşımadığından emin olabileceğiniz ürünleri kullanın" ifadelerini kullandı.