İtalyan ve Türk akademisyenler, Türkiye'nin karşılaştığı göç akınlarını değerlendirdi

İtalya'nın Sapienza Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Fabio L. Grassi, Afganistan'daki durum nedeniyle yaşanabilecek göç hadisesinin, Türkiye sınırlarını aşan, Avrupa'yı Batı'yı ilgilendiren bir mesele olduğunu söyledi.

Prof. Grassi ile Ordu Üniversitesi Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sadullah Gülten ve Ordu Üniversitesi Araştırma Görevlisi Kamil Yavuz, Roma'da Sapienza Üniversitesinde bir araya gelerek hem iş birliği olanaklarını hem de Anadolu'ya geçmişten bugüne olan göç akınlarını ele aldı. Grassi ve Gülten, Anadolu topraklarına tarihten beri olan göç hareketliliğine yönelik AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

19. yüzyıldaki Çerkes Sürgünü'nü inceleyen bir kitabı bulunan İtalyan tarihçi Grassi, "Kafkas halklarının çektiği zulüm, katliam, sürgün çok az biliniyor. Özellikle Batı'da çok az biliniyor. Ben bu kitapla bilimsel camiayı ve kamuoyunu bilinçlendirmek, bilgilendirmek istedim. Muhtemelen 1,5 milyon insan devlet-i Osmanlı'nın topraklarına sığındı, yüzbinlerce katledildi ya da yolda öldü." dedi.

Prof. Grassi, sığınanların yerli nüfus ile o dönem iyi şekilde kaynaştığını, bunda, sığınanların Müslüman olmasının etkili olduğunu belirterek "Bütün zorluklara, bütün çelişkilere, sorunlara rağmen geç Osmanlı döneminde başarılı bir kaynaşma süreci kaydedildi. Çünkü bu mülteciler Müslüman olarak kabul edildi. Müslüman olarak yerli Müslüman halk ile kaynaştı." diye konuştu.

Son zamanlarda benzer bir durumun Suriye üzerinden gelen göç dalgasıyla yaşandığını ifade eden Grassi, "Türkiye'de yanılmıyorsam 4 milyon Suriyeli var. Bu 4 milyon arasında öğrendiğim kadarıyla 400 bin çocuk var ki bunlar, kamplarda doğmuş. Yani Türkiye'de doğan büyük bir kısım var. Bu çocuklar, muhtemelen Arapça konuşuyor. Ancak, Arapça kadar Türkçe de biliyor. Kendi asıl ülkelerini bilmeyip Türkiye'yi biliyor. Ufukları, perspektifleri artık Türkiye'de. Müslüman oldukları için bence bir kez daha güzel bir kaynaşma ihtimali var." ifadelerini kullandı.

"Avrupa'nın daha fazla sorumluluk alması lazım"

Grassi, şimdilerde Afganistan'daki durum nedeniyle topluca bir akının olabileceğinin gündeme geldiğini belirterek "Henüz belli değil. Türkiye Cumhuriyeti tutumunu belirlemedi belki de. Bekliyoruz. Zaten bu, Türkiye'nin sınırlarını aşan, Avrupa'yı ve Batı'yı çok ilgilendiren bir mesele. Bir kez daha muhteşem ve sorunlu coğrafyasında Türkiye'nin çok da hassas bir rolü, bir görevi var." değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa'nın bu noktada daha fazla sorumluluk almasının gerekip gerekmediği sorulan Grassi, "Alması lazım" yanıtını verdi.

Grassi, Afganistan'a daha önce Sovyet işgalinin yaşandığını, son 20 yılda ise Batı'nın bir iştahının olduğunu ifade ederek "Esas olarak ABD'nin işgali oldu. Bu işgalin sonuçları belli: Büyük bir başarısızlık, büyük bir facia yaşandı. Bunun için elbette ABD, Avrupa, Batı sorumluluk taşımalı." değerlendirmesini yaptı.

İtalyan tarih profesörü, Anadolu'nun her çeşit insanı kucaklayan bir havuz gibi olduğunu ifade ederken "Anadolu'nun kaderi bu. Bunun için de medeniyetlerin beşiği de oldu." dedi.

Gülten: "Osmanlı Devleti, Türk ya da Müslüman dünyasının kurtarıcısı olarak görülüyordu"

Araştırma görevlisi Kamil Yavuz vasıtasıyla tanıştıkları Fabio Grassi'nin Türkleri çok iyi tanıyan bir tarihçi olduğunu söyleyen Prof. Sadullah Gülten de "Tabii Anadolu ilk dönemden itibaren kavimlerin gelip geçtiği yer olarak bilinir. İşte Fabio Hoca'mızın kitabında anlattığı Osmanlı Devleti'ne göçen, kendisine gelen kişileri mecburiyetten de kaynaklansa kabul etme sahiplenme anlayışının da olduğu görülüyor." diye konuştu.

Bugünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin aynı gelenekleri, aynı mirası paylaştığı için oradan beslenen bir anlayışı olduğunu ifade eden Gülten, şunları kaydetti:

"Tabii ki coğrafya kader ve coğrafyanın üzerinden gelen bir nüfus var. Fakat bunu da kabul eden hem işte Osmanlı Devleti hem de bugünkü Türkiye Cumhuriyeti var. Bu bir tarihi sorumluluk olarak da değerlendirilebilir. Balkanlar'dan, Kafkaslar'dan başka yerlerden gelenler de o dönem için de Osmanlı Devleti, Türk ya da Müslüman dünyasının kurtarıcısı olarak görülüyor. Bugün siyasi iktidar, siyasi anlayış değişmiş olsa da o gelenek tebarüz ediyor. Yine de insanlar, Türkiye Cumhuriyeti'nin kendilerine kucak açabilecekleri bir güç halinde olduğunu görüyorlar. Geçmişten gelen o gelenek bugün de devam ediyor."

Prof. Gülten, son dönemdeki göç hadisesiyle ilgili en azından geçmişten gelen bazı bilgileri olduğunu aktarırken tarihçi, sosyolog veya medeniyet tasavvuru içerisindeki bilim adamlarının, bu işe biraz daha eğilmesi gerektiğini düşündüğünü söyledi.

Türkiye Haberler