İso: "Ekonomi 2006'da Yerinde Saydı, 2007 Beklentileri Olumsuz" (2)

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük, 2006 yılının sanayide daha ileri gidilen bir yıl olmadığını belirterek, sanayicilerin 2007 yılının ilk yarısı için bir önceki döneme kıyasla daha olumsuz beklentiler içinde olduğunu ifade etti.

KÜÇÜK: "2006 DAHA İLERİ GİDİLEN BİR YIL OLMADI"

İSO Başkanı Tanıl Küçük, 2006 yılı ikinci yarısına ilişkin hazırladığı "Ekonomik Durum Tespiti Çalışması"nın sonuçlarını İSO Merkezi'nde düzenlediği bir basın toplantısıyla kamuoyuna duyurdu. Küçük, 2005 ve 2006 yıllarındaki sanayinin performansı açısından birbirine benzer yıllar olduğu belirtilerek, "Maalesef, 2006 daha ileri gidilen bir yıl olamamıştır" dedi.

"2007'DE MİKRO REFORMLARA AĞIRLIK VERİLMELİ"

Ankete göre, sanayicilerin 2007 yılının ilk yarısı için bir önceki döneme kıyasla daha olumsuz beklentiler içinde olduğunu ifade eden Küçük, şunları söyledi:

"İki seçimin yaşanacağı 2007'de ekonomide daha dikkatli olunmalı ve mikro ayarlamalara ağırlık verilmelidir. Üretimin önünü açacak mikro reformlarda atılacak adımlarla, işletmeler moral verilmesi, beklentilerin daha olumsuz bir seyre girmemesi açısından çok önemlidir. Son iki yılda nispeten durgun bir gelişme temposu gösteren sanayinin 2007'de daha da yavaşlaması halinde büyümenin devamı riske girecektir."

İSO'nun üyeleri arasında gerçekleştirdiği anket çalışmasının sonuçlarına göre, 2007'nin ilk yarısında üretimde düşüş bekleyen işletmelerin oranı yüzde 12.3'ten yüzde 14.8'e, istihdamda düşüş bekleyenlerin oranı ise yüzde 11.3'ten yüzde 14.3'e yükseldi.

GELİŞMELER "KAYDA DEĞER" BOYUTTA DEĞİL

Anket sonuçlarına göre, 2006 yılının ikinci altı aylık döneminde üretim, satışlar ve istihdam gibi temel göstergelerde 2006'nın ilk yarısına göre nispi bir gelişme sağlandı ancak bu gelişmeler "kayda değer boyutta" bulunmadı.

Bu dönemde üretimde artış olduğunu belirten işletmelerin oranı yüzde 50.6'den yüzde 54.8'e, istihdamda artış olduğunu belirten işletmelerin oranı yüzde 33.6'dan yüzde 36.2'ye, dış satışlarda artış olduğunu belirten işletmelerin oranı yüzde 46.1'den yüzde 51.9'a, iç satışlarda artış olduğunu belirten işletmelerin oranı ise yüzde 47.1'den yüzde 54'e yükseldi. Aynı dönemde, yeni siparişlerde artış olduğunu belirten işletmelerin oranı da yüzde 48.1'den yüzde 49.5'e çıktı.

"GERÇEK İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 20.8"

Aynı dönemde, istihdamlarında azalış olduğunu söyleyen işletmelerin oranı yüzde 25.2'den yüzde 23.2'ye gerilerken, 2007 yılının ilk yarısında istihdamda düşüş bekleyenlerin oranı ise yüzde 11.3'ten yüzde 14.3'e yükseldi. İSO Başkanı Küçük, 2006 yılının ikinci yarısında istihdamda nispi bir artış yaşanmasına rağmen, son 4 yılda bu konuda olumlu bir gelişme kaydedilemediğini belirtti.

TÜİK rakamlarına göre, 2006 Ekim itibariyle Türkiye'de 2 milyon 344 bin işsiz bulunduğunu hatırlatan Küçük, "Buna karşılık, açık işsiz sayısına, iş aramayan ancak çalışmaya hazır olan nüfusu, iş bulma ümidi olmayanları ve eksik istihdamı da eklediğimizde gerçek işsiz sayısı 5 milyonu aşmakta ve işsizlik oranı da yüzde 20.8'i bulmaktadır" diye konuştu.

"DIŞ TİCARET AÇIĞI 405 BİN KİŞİYE İSTİHDAM YARATABİLİRDİ"

Dış ticaret açığının 2006 yılında 51.9 milyar dolara ulaştığını, aynı dönemde 1 kişilik istihdam yaratabilmek için 128 bin 196 dolarlık yatırıma ihtiyaç duyulduğunu hatırlatan Küçük, "Bu rakamlar çerçevesinde, 51.9 milyar dolarlık açığın 404 bin 897 kişiye istihdam yaratacak finansmanın karşılığı olduğu görülmektedir" dedi.

İHRACATTA YÜZDE 1.9'LUK KIPIRDANMA

İşletmelerin kapasite kullanım oranları 2006'nın ilk yarısına göre, 2006'nın ikinci yarısında yüzde 1.9 artarak yüzde 67.9'a ulaşırken, ihracatta artış yaşayan işletmelerin oranı yüzde 75.7'den yüzde 76.4'e çıktı. Çalışmaya göre, geleneksel ihraç kalemleri olan tekstil, konfeksiyon, gıda gibi tüketim ağırlıklı sektörlerin toplam ihracattaki payı azalırken, elektrik-elektronik, makine, otomotiv gibi yatırım ağırlıklı sektörlerin payında artış gözlendi.

İKİ İŞLETMEDEN BİRİNİN KARI AZALDI VEYA ZARAR ETTİ

İSO çalışmasında, aynı dönemde, üretim içindeki ithal girdilerin payı yüzde 21.4'ten yüzde 17.8'e gerilerken, bu gerilemenin döviz kurlarında yaşanan dalgalanma sonucu oluştuğu kaydedildi. Çalışmada, 2006 yılında toplamda karlarının azaldığını veya zarar ettiklerini belirten işletmelerin oranı ise yüzde 45.7'ye çıktı.

İSO Başkanı Küçük, özel sektör kuruluşlarının karlılığının önemli oranlarda düşmeye devam ettiğini vurgulayarak, kaynak yaratamayan ve tasarruf yapamayan işletmelerin yurtdışından borçlanma yoluna gittiğini kaydetti. Bu durumun cari açığın daha da artmasına neden olduğunun altını çizen Küçük, cari açığın kapanması için tasarruf ve kaynak sorununun çözülmesi gerektiğine işaret etti. Küçük, "Ekonomimizin en temel sorunu budur" dedi.

İşletmelerin finansman sorununa da değinen Küçük, 2006'nın ikinci yarısında, finansman sıkıntısı çeken işletmelerin oranının yüzde 59.5'ten yüzde 55.1'e gerilediğini dile getirdi. Finansman sorunu konusunda yaşanan bu kısmi azalmanın olumlu olmakla beraber yetersiz olduğunu ifade eden Küçük, "Son beş yılda ekonomi sürekli büyürken finansman darboğazında olan işletmelerin oranının hala yüzde 55'in üzerinde olması üreticilerin finansman giderleri açısından ciddi sıkıntı içinde olduklarının somut bir göstergesidir" diye konuştu.

KARŞILIKSIZ ÇEK SAYISI YÜZDE 32.1 ARTTI

İSO anketine göre, karşılıksız çek ve protestolu senet sayısı 2006 yılının ikinci yarısında yüzde 17.7'lik artışla 636 bin 790'a ulaşırken, karşılıksız çek sayısı ise yüzde 32.1'lik artışla 651 bin 468'e yükseldi. Ayrıca, çalışmaya katılan her üç işletmeden birinin kullandığı kredi içindeki dövize endeksli kredilerin payının yüzde 80'i aştığı kaydedildi.

"KUR ARTIŞI DÖVİZLE BORÇLANANI ETKİLER"

İSO Başkanı Küçük, döviz kurlarında ortaya çıkabilecek bir artışın özellikle kısa vadeli yabancı kaynaklı kredi kullanan birçok işletmeyi önemli ölçüde etkileyebileceği uyarısında bulunarak, "Bu tür bir gelişmeden en çok etkilenecek işletmeler, özellikle iç pazara odaklı ve kısa vadeli işletme sermayelerini döviz ya da dövize endeksli olarak karşılayan işletmeler olacaktır" dedi.

İMALAT SANAYİNDE ÇARPIK YATIRIM

İşletmelerin yurtdışındaki yatırım faaliyetlerine de değinen Küçük, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışı yatırımlarının 2007 yılının 11 ayı sonunda 1.230 milyon dolara ulaştığına, buna karşın yurtdışından Türkiye imalat sanayine yapılan yatırımların 1.161 milyon dolarda kaldığına dikkat çekti.

Küçük, Türkiye'nin gelişmek için sanayi yatırımlarına ihtiyaç duyarken, imalat sanayindeki doğrudan yatırım çıkışının girişin üzerinde olmasının "düşündürücü" olduğunu dile getirdi. Küçük, yurtdışında imalat sanayinde yatırım yaptığını bildirenlerin oranının bu dönemde yüzde 100'lük artış gösterdiğinin de altını çizdi.

İŞLETMELER SEÇİMLERİN EKONOMİYİ ETKİLEYECEĞİNİ DÜŞÜNMÜYOR

İSO anketinde, işletmelerin 2007 yılının ilk yarısındaki makro-ekonomik göstergelere ilişkin tahminleri de sıralandı. Buna göre işletmeler, 2007'nin ilk yarısında GSMH büyüme oranının yüzde 5.5, ÜFE'nin yüzde 9.2 ve TÜFE'nin yüzde 9.4 olacağı tahmininde bulundu. İşletmeler, aynı dönemde, ABD Dolar kurunun 1.60 YTL, Euro'nun ise 2.06 YTL olacağını öngördü. İSO Başkanı Küçük, bu bulguların 2007 yılında yaşanacak iki seçimin ve Türkiye'nin yakın coğrafyasında ortaya çıkabilecek sorunların, ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etki yaratmayacağı düşüncesinin hakim olduğunu ortaya koyduğunu kaydetti.

"OLUMLU MU, OLUMSUZ MU?" TARTIŞMASI

Bu arada, İSO Başkanı Küçük'ün 2007'ye ilişkin olumsuz beklentileri dile getirmesine karşın, "Ekonomik Durum Tespiti Çalışması" kitapçığında yer alan "2007 yılı ilk yarı için işletmeler, 2006 ikinci yarıya göre daha iyimserdir" ifadesi gazeteciler ile Küçük arasında kısa süreli bir tartışma yaşanmasına sebep oldu. Gazetecilerin "Olumlu mu olumsuz mu?" şeklindeki soruları üzerine Küçük, "Kitapçıktaki ifade yorum farkından kaynaklanıyor. Beklentiler ile gerçekleşmeler arasında fark var. 2006 yılının ikinci yarısındaki gerçekleşmeler 2006 yılının birinci yarısına göre olumlu yönde. Ancak sanayicilerimizin 2007 ilk yarı beklentileri olumsuz yönde" dedi.

Haberler