İsmmmo: Göç İşsizliğin Düşüşünü Engelliyor

-İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO), işsizlik nedeniyle yaşanan göçün, büyük kentlerde iş imkanları arttığı halde işsizliğin düşmemesine neden olduğunu bildirdi. Kuruluşun hazırladığı rapora göre, 2004 yılında İstanbul'un 3 milyon 784 bin kişilik işgücü 2006 yılında göçün de etkisiyle 4 milyon 143 bine yükseldi. Aynı dönemde işsiz sayısı 467 binden 466 bine gerileyebildi. Göç nedeniyle ancak işgücüne yeni katılanların sayısı kadar istihdam yaratıldığı için kentin işsiz sayısı değişmeyerek, yüzde 11'de kaldı. Rapor, göç veren illerde de işsizliğin düşmediğini ortaya koydu.

İSTANBUL (ANKA) - İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO), işsizlik nedeniyle yaşanan göçün, büyük kentlerde iş imkanları arttığı halde işsizliğin düşmemesine neden olduğunu bildirdi.

Kuruluşun hazırladığı rapora göre, 2004 yılında İstanbul'un 3 milyon 784 bin kişilik işgücü 2006 yılında göçün de etkisiyle 4 milyon 143 bine yükseldi. Aynı dönemde işsiz sayısı 467 binden 466 bine gerileyebildi. Göç nedeniyle ancak işgücüne yeni katılanların sayısı kadar istihdam yaratıldığı için kentin işsiz sayısı değişmeyerek, yüzde 11'de kaldı. Rapor, göç veren illerde de işsizliğin düşmediğini ortaya koydu.

İSMMMO'nun TÜİK, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü ve Dünya Bankası'nın 2006 tarihli verilerinden hazırladığı "İşsizliğin Göç Haritası" raporuna göre, 1980 yılında 15.7 milyon olan istihdam 24 yılda ancak 21.7 milyon kişiye çıkarken bunun sonucu olarak da ülkedeki istihdam oranı yüzde 44 oldu. Bu oran dünyadaki en düşük istihdam düzeyleri arasında yer alıyor ve Avrupa Birliği ülkelerinde bu oranın ortalaması yüzde 65'i buluyor.

-EN YOĞUN GÖÇ VEREN İLLER BATMAN, SİİRT VE DİYARBAKIR-

Raporda, işsizlik sorununu çözemeyen Türkiye'den göçün en büyük nedenlerinden birinin istihdam arayışı olduğu belirtildi. Rapora göre, İstanbul, İzmir, Antalya, Adana, Mersin hala işsizlere umut vaat eden kentlerin başında geliyor. Yoğun göç alan kentlerin başında yer alan İstanbul, 2004 ile 2006 yılları arasında 359 bin kişiye istihdam yaratmasına karşın 467 bin olan resmi işsiz sayısını sadece 1000 kişi azaltabildi. Bu yılın başında kentteki işsiz sayısı ancak 466 bine geriledi. Kente göç eden ailelerin bir kısmı geri dönüşün yollarını ararken, söz konusu ailelerin bir kısmı da İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin maddi desteğiyle memleketine dönebildi. Belediye, 2007'nin ilk beş ayında bini aşkın kişiyle 200'ün üzerinde aileye geri dönüş için maddi olanak sağladı. En yoğun göç veren iller ise Batman, Siirt, Diyarbakır oldu.

İSMMMO'nun "İşsizliğin Göç Haritası" başlıklı raporunda yer alan saptamalar şöyle:

-Ülke genelinde 2000 yılında 1 milyon 497 bin olan işsiz sayısı 2007 yılının Ocak, Şubat ve Mart döneminde 1.3 milyon kişi artarak 2 milyon 796 bine ulaştı. 2000 yılında 21 milyon 581 bin kişiye istihdam yaratılırken 2007 yılının Mart ayı itibarıyla bu rakam 183 bin kişi azalarak, 21 milyon 398 bine indi. 3 yıl içinde ülke genelinde istihdamı gerileyen il sayısı 38'e ulaştı.

-Diğer illere göre en çok göç veren iller Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki 14 kent oldu. Buna göre, Adıyaman, Ağrı, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van Türkiye'nin "en yoğun göç veren" kentleri oldu. Göç edenlerin başlıca çekim merkezi İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Mersin, Bursa, Antalya, Malatya, Manisa ve Kocaeli'den oluşan 10 il olarak sıralandı.

-Göç edenlerin yüzde 43.5 ailevi, yüzde 25 bireysel, yüzde 20'si ekonomik ve yüzde 4'ü de güvenlik nedeniyle yaşamlarını farklı illerde sürdürmek zorunda kaldı. Özellikle erkek nüfus için ekonomik nedenlerle yapılan göçlerin ön plana çıktı.

-Çeşitli gerekçelerle göç alan kentlerin işsizlerine diğer illerden gelen işsizler de eklenince bazı kent ve bölgelerin işsizlik oranlarında patlama yaşandı. Göç veren kentlerde ise göçe rağmen işsizlik bir türlü azalmadı. Bunda tarımdaki istihdamın gerilemesi, işgücündeki artış etkili oldu.

-Verdikleri göçe rağmen Siirt, Mardin, Batman, Şırnak'ta 2002 yılında 24 bin olan işsiz sayısı artarak 52 bine ulaşırken işsizlik oranı da adeta üçe katlandı.

-Diyarbakır ile Şanlıurfa'da 2004 ile 2006 arasında işsiz sayısının 1000 kişi azaldığı belirtilse de iki kentteki işsizlik oranı buna rağmen yüzde 10.8'den yüzde 12'ye tırmandı. Adana, Mersin, Antalya gibi Akdeniz kentleri istihdamın daraldığı, işsizliğin yoğun olduğu illerin çekim merkezi haline geldi. Yaratılan istihdam talebi karşılamaktan uzak kalınca, 2002 yılında 71 bin işsizin bulunduğu Adana ve Mersin'de 2006 yılında bu rakam 209 bine yükseldi.

-İSTANBUL'DA İŞGÜCÜ ARTSA DA İŞSİZ SAYISI AZALMIYOR-

-2006 yılında 3 milyon 677 bin kişiye istihdam sağlayan İstanbul, yurdun pek çok kentindeki işsiz için 'çekim merkezi' oldu. 2004 yılında kentin 3 milyon 784 bin kişilik işgücü 2006 yılında göçün de etkisiyle 4 milyon 143 bine yükseldi. İşgücüne 359 bin yeni katılım gerçekleşti. Bu arada, 2004 yılında 467 bin olan işsiz sayısı 2006 yılına gelindiğinde ancak 466 bine gerileyebildi. Diğer bir ifadeyle, ancak işgücüne yeni katılanların sayısı kadar istihdam yaratılmış oldu. Kentin işsiz sayısı değişmedi. İstanbul'un işsizlik oranı yüzde 11'lerde seyretmeye devam etti.

-Son üç yılda Şanlıurfa, Diyarbakır, Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt'i kapsayan Güneydoğu Anadolu'da 2004 yılında 1 milyon 639 bin kişi olan işgücü 2006 yılında 1 milyon 452 bine geriledi. Aynı şekilde 1.4 milyon civarındaki istihdam 1.2 milyon kişiye indi. Üç yılda işgücü 187 bin, istihdam 208 bin kişi azaldı. Dolayısıyla aynı dönemde bölgedeki işsizlerin toplamı işgücü ve istihdam arasındaki fark kadar yani 21 bin kişi artarak, 183 binden 204 bine yükseldi.

-Bölgede özellikle tarım sektöründeki istihdamda ciddi gerileme yaşandı. 2004 yılında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde 572 bin kişi tarım sektöründe istihdam edilirken, bu sayı 2005 yılında 408 bine 2006 yılında ise 299 bin kişiye indi. Yani 273 bin kişi tarımda istihdam dışında kaldı. Buna karşın, aynı dönemde sanayi sektöründeki istihdam 45 bin, hizmetler sektöründeki istihdam ise 19 bin kişi arttı. Diğer bir ifadeyle sanayi ve hizmetler sektörü tarımdaki 273 bin kişilik istihdam açığına karşın sadece 64 bin kişilik istihdam yaratabildi.

Aynı gelişme, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan, Erzurum, Erzincan ve Bayburt'u içine alan Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi'yle, Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane ve Rize'yi kapsayan Doğu Karadeniz Bölgesi'nde de yaşandı.

-İŞSİZ SAYISI KATLANIYOR-

İSMMMO Başkanı ve Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkan Yardımcısı Yahya Arıkan, yeni hükümeti, uygulanan ekonomik programın mikro düzenlemelerle sosyal ayağının da güçlendirilmesi yönünde adım atmaya çağırdı. Arıkan, rapordaki değerlendirmesinde, "Şu anda ülkenin en önemli sorunu; ekonomide kaybeden taraflara soluk verecek düzenlemeler yapılması ve işsizliğin ele alınmasıdır. Veriler göç veren illerde bile istihdam artmasına karşın işsiz sayısının da katlandığını göstermektedir" dedi. Arıkan, her ilin potansiyelinin ayrı, ayrı değerlendirilebileceği sektörel planlama ve teşvik uygulamasını önerdi. Tarımdan kopan nüfusa kendi ilinde istihdam yaratılması için bütün illerin sanayi ticaret odalarından üniversitelere kadar bütün yerel örgütlerle işbirliği kurulmasının zorunlu olduğuna değinen Arıkan "Her ilin kendi yapısına uygun sektörel teşvik politikası güdülmeli, illerle uygun yapı kurulmalıdır. Denizli'deki, Siirt'teki işsize Ankara'dan iş bulunamayacağı ortaya çıkmıştır. Ankara'nın Ekonomik ve Sosyal Konseyi toplayarak, illere ses vererek çözüm üretmesi zorunludur" diye konuştu. (ANKA)

Haberler