İran'da İkinci Ruhani Dönemi

MUSTAFA MELİH AHISHALI - İran'da Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ikinci kez seçilmesinde "özgürlük ve dünyayla iyi geçinme" vaatlerinin etkili olduğu belirtilirken, bu dönemde ekonomide çözüm beklentilerinin artması bekleniyor.

İran'da 12'nci dönem cumhurbaşkanlığı seçimlerini oyların yüzde 57'sini alan Ruhani kazandı. İranlı siyasi uzmanlar, Ruhani'nin ikinci seçim zaferini ve halkın bundan sonrasına ilişkin beklentilerini AA muhabirine değerlendirdi.

Reformistlere yakınlığıyla bilinen İran İşçi Partisi Başkanı Ali Rıza Mahcub, "İran'ın en büyük sorunu ekonomidir. İşsizlik ve istihdam, bu dönem Ruhani'nin önündeki başlıca konular olacaktır. Diplomalı işsizlerimiz var. Üniversitelerimizin verdiği mezun oranında iş sahası bulunmuyor." dedi.

Ruhani'nin ekonomiyi düzeltmek için yeterli yetkiye sahip olduğunu dile getiren Mahcub, "Yetkinin yanı sıra sorunların çözümü için zamana da ihtiyaç var. Halk yapılan çalışmaların etkisini zamanla görecektir." diye konuştu.

"Halk hesapları boşa çıkarttı"

Mahcub, seçime ilişkin değerlendirmesinde ise muhafazakarların adayı İbrahim Reisi'nin ilk defa siyasi arenaya çıkmasına rağmen yüksek oy almasına dikkati çekti.

Bazı grupların Reisi'nin seçilmesi için ciddi çaba gösterdiğini söyleyen Mahcub, "Halk, seçimlere yüksek oranda katıldı. Reisi'nin cumhurbaşkanlığını hedefleyenler, diğer tarafın (reformist ve ılımlı muhafazakarlar) bu oranda seçimlere katılmasını beklemiyordu. Bu seçim ülkedeki bazı grupların hesaplarını boşa çıkarmıştır. Halk seçimlere karşı son derece duyarlı katılım gösterdi." dedi.

"Demokrasi yanlıları kazandı"

Azad Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mehdi Mutahharniya ise değişim yanlısı reformist ve ılımlı muhafazakarların demokratik bir zafer kazandığı değerlendirmesinde bulundu.

Reformistlere yakınlığıyla bilinen Mutahharniya, "İran'daki son seçimler, pragmatist demokrasi yanlıları ve değişim talepleri olan reformistler ile ılımlı muhafazakarların, iktidar yanlısı muhafazakara karşı modern ve ilerici söylemleriyle halkı kendi yanlarına çekerek kazandıkları demokratik bir zaferdir." dedi.

Demokratik değişim yanlılarının seçimde gösterdikleri gayretin İran toplumunda demokrasinin gelişmesi için gerekli zemini güçlendirdiğini dile getiren Mutahharniya, "İran halkı bu seçimlerde devlet adamlarına, 'meşruiyetin kaynağı halkın oylarıdır' mesajını verdi." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı yetkilerinin birçok sorunu çözmek için yeterli olduğunu savunan Mutahharniya, şunları kaydetti:

"Ruhani, kendini devletten üstün görenlere karşı kanunları uygulamalıdır. Özgürlüklerin artırılması, güvenlik baskılarının kaldırılması, ev hapsine son verilmesi ve dünyayla irtibatın güçlendirilmesi gibi sözlerini yerine getirmek için bir kabine oluşturmalıdır. Böylece halka verdiği sözleri yerine getirmek için elinden geleni yaptığını göstermelidir."

Ruhani, "özgürlükler ve dünyayla ilişkileri geliştirme" vaadiyle oy topladı

Muhafazakarlara yakınlığıyla bilinen Allame Tabatabai Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muhsin Habibi ise Ruhani'nin ilk döneminde ekonomide başarısız bir performans sergilediğini belirtti.

Muhafazakar aday Reisi'nin ekonomik sorunları, Ruhani'nin ise özgürlükler ve dünyayla ilişkileri geliştirmeyi gündeme getirerek oy topladığını belirten Habibi, "Ruhani, ülke ekonomisiyle ilgili sorunları çözmede başarılı olamamıştır. Bu durum, Reisi'nin oylarının artmasına sebep olmuştur. Ruhani sahip olduğu yetkiler ve yönetimiyle ekonomiyi çok daha iyi seviyelere çıkarabilirdi." diye konuştu.

İran'da cuma günü yapılan seçimlerde reformistler ve ılımlı muhafazakarların desteklediği Ruhani oyların yüzde 57'sini alarak ikinci kez cumhurbaşkanı seçilirken, muhafazarların adayı Reisi yüzde 38,5 oy almıştı.

İşçi Partisi İran Politika Güncel Haberler