İklim Değişimine Siyasi Pazarlık

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), 130 ülkeden 2500 üzerinde bilim adamının katkısıyla 6 yıllık çalışma sonucu hazırlanan "İklim Değişikliği 2007" raporunu uzun süren siyasi tartışmaların ardından onayladı. Rapora göre, bitkiler, hayvanlar ve insanlar, özellikle de yoksullar, küresel ısınmadan fazlasıyla etkilenecek.

Brüksel'de hafta başında başlayan toplantıların ikinci bölümü, uzun süren pazarlıkların ardından sona erdi. Konferansın son gününde yaşanan siyasi tıkanıklık son anda giderilirken rapor daha sonra kamuoyuna açıklandı.

Brüksel'de hafta başından bu yana yoğun tartışma ve pazarlıkların yaşandığı toplantılar dizisinde onaylanan rapora göre, önümüzdeki 50 yıl içinde ortalama küresel sıcaklığın 1,5 ila 2,5 santigrat derece daha yükselmesi halinde bitki ve hayvan türlerinin yüzde 20 ya da 30'unun yok olabileceği kaydediliyor. Küresel ısınmanın getireceği sıcak hava dalgalarının, sel, kasırga, yangınlar ve kuraklığın özellikle yoksulları çaresiz bırakacağı belirtiliyor.

Diğer yandan çeşitli çevre ve sağlık örgütleri, iklim değişikliğinin olası etkilerinin tahmin edilenden çok daha vahim olabileceği uyarısında bulunuyor.

Bilimsel gözlemlere göre, ısınma başta olmak üzere bölgesel iklim değişikliklerinin kıtalar ve okyanuslarda birçok doğal sistemi olumsuz etkilediği anlatılan raporda, küçük adaların yükselen denizler tarafından yutulacağı, kasırgaların artacağı, sahillerde erozyonun hayati alt yapıyı, yerleşim birimlerini ve insanların hayatını tehdit edeceği belirtiliyor.

BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Uzmanlar Grubu, küresel iklim değişikliğiyle ilgili bir önceki bilimsel kanıt incelemesini 2001 yılında yapmıştı. Grup, bu yılın Şubat ayı başındaki toplantısında ise fiziki bilimsel kanıtları değerlendirerek 19'ncu yüzyıldan bu yana ortalama küresel sıcaklığın 0,76 santigrat derece arttığını bildirmişti.

Bu yüzyılda ise sıcaklıkların 1,1 ila 6,4 santigrat derece artacağını belirten Grup, küresel ısınmaya insanların neden olduğunun "neredeyse kesinlik derecesinde" anlaşıldığını dile getirdi.

IPCC Başkanı Rajendra Pachauri, küresel ısınmadan en çok yoksul ülkelerde yaşayanların olumsuz etkileneceğini söyledi. Pachauri, raporun milyarlarca insanın gelecekte içme suyu sıkıntısı yaşacağını, yüz milyonlarca insanın da açlık tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını açıkça ortaya koyduğunu anlattı.

Dünya Açlıkla Mücadele Örgütü'nden yapılan açıklamada da iklim değişikliğinin su ve gıda gibi hayati öneme sahip temel insani ihtiyaçları ve dolayısıyla da insan haklarını olumsuz etkilediğini duyurdu. Örgütün iklim uzmanı Rafael Schneider, sanayileşmiş ülkelerin maddi ve teknik imkanlarına sahip olmayan insanların durumlarının da gözardı edilmemesi gerektiğini söyledi.

AB Komisyonu'nun çevreden sorumlu üyesi Satvros Dimas ise Birliğin daha önce iklimin korunmasına ilişkin aldığı önemlerin ne kadar yerinde olduğunun son raporla bir kez daha kanıtlandığını bildirdi.

Dünya Yaban Hayatını Koruma Fonu (WWF) ise küresel ısınma nedeniyle dünyanın çeşitli bölgelerinde çok sayıda hayvanın nesillerinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını açıkladı.

"İklim Değişikliği 2007" başlıklı raporda küresel ısınma nedeniyle doğal dengenin değişmeye başladığı ya da yakın gelecekte değişime uğrayacağı riskli bölgelere de atıfta bulunuluyor. Himalayalar'da hızla eriyen buzullar, Doğu Afrika sahil şeridinde tahrip olan ormanlık alan, 50 yılda yarı yarıya azalacağı öngörüsü yapılan Amazon bölgesindeki yağmur ormanları alanı bu riskli bölgelerden sadece birkaçı olarak gösteriliyor.

Bu arada BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Uzmanlar Grubu'nun Brüksel'de hafta başından bu yana süren toplantısında bazı ülkelerin taslak rapordaki ifadeleri yumuşatmaya çalışması, bilim adamlarının tepkisini çekti. Özellikle sera etkisi oluşumuna neden olan karbondioksit salınımında ön sıralarda bulunan ABD, Çin, Rusya ve Suudi Arabistan gibi ülkelerin yoğun itirazları nedeniyle birçok bilim adamı, bundan sonraki hükümetler arası toplantılara katılmayacağını ifade etti.

IPCC'nin uzun ve zahmetli çalışmalar sonucu hazırladığı dördüncü iklim raporu üç ana bölümden oluşuyor. Küresel ısınmaya dair mevcut bilimsel gözlemlerin yeraldığı ilk bölüm 2 Şubat'ta Paris'ta açıklanmıştı. Bugün Brüksel'de onaylanan ikinci bölüm daha ziyade küresel ısınmanın muhtemel etkilerini kapsıyor. 4 Mayıs'ta Tayland'ın başkenti Bangkok'da açıklanması öngörülen üçüncü ve son bölümse küresel ısınmanın yavaşlatılması ve etkilerinin azaltılması için alınabilecek önlemlere ilişkin tavsiyeleri içeriyor.

(DW-İB-İB-HO-D)

Haberler