Haftanın Tarihine Bakış

Anneler için yapılan kutlamalar, asırlar öncesine dayanıyor ve Sümerler'e dek gidiyor. Philadelphialı Anna Jarvis, annesinin ölüm yılı olan Mayıs ayının ikinci pazarının "Anneler Günü" olarak kutlanması için başlattığı kampanya, bu günün annelere adanmasını sağladı.

Analık, ilk çağlarından bu yana İştar, "Kybele", "Rhea" ve daha birçok yerel ve dönemsel isimlerle doğurganlık niteliği ön plana çıkarak doğanın uyandığı bahar mevsimiyle özdeşleşti. Her bahar yapılan kutlamalar gelenekselleşerek binlerce yıl sürdü.

İngilizler arasında 1600'lü yıllarda "Annelerin Pazarı" adı ile Lent döneminin 4. pazar günü kutlamalar yapılmaya başlandı. İngilizler, bu özel günde izinli sayılarak tüm günlerini evlerinde anneleriyle geçiriyorlardı. Annelerine "Anne Keki" adıyla pasta götürme adeti de yerleşmişti.

Hristiyanlığın Avrupa'da yayılmasından sonra bu kutlama, "Anneler Kilisesi"ni onurlandırmak amacıyla değişti. Zamanla kilise festivali,  "Annelerin Pazarı" kutlamalarıyla birleşti.

"Anneler Günü" ile ilgili ilk resmi kutlama önerisi, Amerika'da 1872 yılında Julia Ward Howe tarafından barışa adanan bir gün olarak tasarlanarak Boston'da yürüyüşle kutlandı.

Philadelphialı Anna Jarvis, annesinin ölüm yıldönümü olan Mayıs ayının ikinci pazarının "Anneler Günü" olarak kutlanması için 1907'de kampanya başlattı. Bir sene sonra bu gün Philadelphia'da ulusal olarak kutlanmaya başlandı.

Anneler Günü 1911'de hemen her ülkede kutlanmaya başlandı. ABD Başkanı Wilson, 1914 yılında resmi bir açıklamayla Mayıs ayının ikinci pazarını "Anneler Günü" olarak duyurdu.

Türkiye'de ise Anneler Günü ilk 9 Mayıs 1955'te kutlandı.

-Belli başlı öteki olaylar

5 Mayıs

1821- Napolyon Bonapart, sürgün edildiği St. Helene Adası'nda öldü.

1834- İlk ana kara demir yolu hattı Belçika'da açıldı.

1925- Modern tarım yöntemleri konusunda örnek oluşturmak amacıyla tasarlanan Atatürk Orman Çiftliği'nin kuruluş çalışmalarına başlandı.

1925- Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e suikast girişimi gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırılan Manok Manukyan idam edildi.

1947- Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Lüksemburg, Norveç; bir araya gelerek Avrupa Konseyini kurdu. Türkiye Avrupa Konseyine Ağustos 1949'da katıldı.

1952- Kibrit tekeli kalktı.

1952- "Türk-Elen Dostluk Derneği" kuruldu.

1955- Türk Kadınlar Birliğinin (TKB) girişimiyle her yıl mayısın ikinci pazar gününün "Anneler Günü" olarak kutlanmasına karar verildi. TKB, Nenehatun'u yılın annesi seçti. (Anneler Günü'ne ilişkin ilk resmi öneri, 1872'de Amerikalı Julia W. Howe'dan geldi.)

1956- Ece Özbayrak, 10. Daktilografi Şampiyonası'nda, dakikada 735 vuruşla dünya rekoru kırdı.

1960- Sovyetler Birliği, bir süredir kayıp olan ABD'ye ait casus uçağı "U-2"yi düşürdüğünü açıkladı.

1961- Alan Shepard, ABD'nin uzaya gönderdiği ilk insan oldu.

1968- Fransa'da, Vietnam Savaşı nedeniyle Amerikan karşıtı gösterilerde 6 öğrencinin tutuklanması üzerine Daniel Cohn-Bendit liderliğinde 30 bin öğrenci barikatlar kurarak Paris'te ayaklandı; Sorbonne Üniversitesi kapatıldı.

1990- İlk özel televizyon kanalı olan Magic Box şirketinin Star 1 televizyonu programlı yayına başladı.

1994- Naim Süleymanoğlu, Çek Cumhuriyeti'nde yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda 64 kiloda dünya rekoru kırarak üç altın madalya aldı.

2006- Türk sinemasının usta yönetmeni Atıf Yılmaz 81 yaşında İstanbul'daki evinde yaşama veda etti. Aralarında "Ah Güzel İstanbul", "Selvi Boylum, Al Yazmalım", "Eğreti Gelin" gibi yapımların bulunduğu 119 filme imza atan Yılmaz, 7'si Antalya Film Festivali'nde olmak üzere 10 ödül kazanmıştı.

2007- Bakanlar Kurulu, paradaki "Yeni" ibaresinin 1 Ocak 2009'dan itibaren kaldırılmasını ve yeniden "Türk Lirası"na dönülmesini kararlaştırdı.

2012- ABD tarihinin en büyük terör saldırısı olan 11 Eylül'ün beyni kabul edilen Halid Şeyh Muhammed ile 4 arkadaşı, Küba'daki Guantanamo Deniz Üssü'ndeki askeri mahkemeye çıkarıldı. Muhammed ile arkadaşları Velid Bin Attaş, Remzi Binalşib, Ali Abdülaziz Ali ve Mustafa Ahmet El Havsavi, cinayet, terörizm, suikast, uçak kaçırmak ve mülke zarar vermek suçlarından yargılandıkları davada savunma yapmayı reddetti.

2013- Galatasaray, Spor Toto Süper Lig'de Sivasspor'u 4-2 yenerek, 2012-2013 sezonunun bitimine 2 hafta kala şampiyonluğunu ilan etti. Ligin 32. haftasında Sivasspor'u Türk Telekom Arena'da mağlup eden sarı-kırmızılı ekip, üst üste ikinci, toplamda ise 19. şampiyonluğuna ulaştı.

2013- Türkiye Kadınlar Basketbol Ligi play-off finali beşinci ve son maçında Galatasaray'ı 70-62 yenen Fenerbahçe, seriyi 3-2 kazanarak, 2012-2013 sezonu şampiyonu oldu.

2013- Galatasaray Tekerlekli Sandalye Basketbol Takımı, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası finalinde İtalya temsilcisi Santa Lucia'yı 71-50 yenerek dördüncü kez Avrupa şampiyonu oldu.

6 Mayıs

1889- Osmanlı devletinin de katıldığı Uluslararası Paris Fuarı başladı.

1927- İstanbul Radyosu düzenli ve programlı yayınlarına başladı.

1930- Hakkari'de 7.2 büyüklüğündeki depremde 2514 kişi öldü.

1937- Dünyanın en büyük zeplini olan Hindenburg, havalandıktan kısa süre sonra alev aldı ve yanarak yere çakıldı. 35 yolcunun öldüğü kazadan sonra, bu taşımacılık yönteminden vazgeçildi.

1955- Besteci Hüseyin Saadettin Arel 75 yaşında öldü.

1972- Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan hakkındaki idam cezaları, Cebeci Sivil Kapalı Cezaevinde yerine getirildi.

1992- Alman asıllı Amerikalı aktris Marlene Dietrich öldü.

2006- Can Yayınlarının kurucusu, romancı ve öykücü Erdal Öz 71 yaşında hayata gözlerini kapattı.

2007- TBMM Genel Kurulu, Anayasa Mahkemesinin, cumhurbaşkanı seçimine ilişkin verdiği iptal kararının ardından yeniden yapılan 1. tur oylamada öngörülen toplantı yeter sayısı (367) bulunamadı. AK Parti Kayseri Milletvekili Abdullah Gül, cumhurbaşkanı adaylığından çekildiğini açıkladı.

2007- Fransa'daki cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunu Halk Hareketi Birliği (UMP) adayı Nicolas Sarkozy kazandı.

2010- İngiltere'de yapılan genel seçimde hiçbir parti tek başına iktidar olma çoğunluğunu sağlayamadı. Hükümeti kurma görevi 11 Mayıs'ta Muhafazakar Parti'nin lideri David Cameron'a verildi. Muhafazakarlar, seçimden üçüncü sırada çıkan Liberal Demokrat Parti'yi kurdu. İşçi Partisi de 13 yıllık iktidardan sonra muhalefette kaldı.

2012- Suriye'de yarım asırdan bu yana ilk "çok partili" seçimler yapıldı.

7 Mayıs

1830- Osmanlı-Amerikan Ticaret ve Dostluk Antlaşması imzalandı.

1867- Alfred Nobel dinamitin patentini aldı.

1884- Mithat Paşa öldürüldü.

1915- İngiliz transatlantiği Lusitania batırıldı, 1200 kişi öldü.

1921- Türkiye Muallimler ve Muallim Cemiyetleri Birliği kuruldu.

1924- Cumhuriyet gazetesi, İstanbul'da yayımlanmaya başladı.

1925- Hüseyin Cahit Yalçın, Ankara İstiklal Mahkemesince Çorum'da müebbet sürgüne mahkum edildi.

1943- Eski başbakanlardan Ali Fethi Okyar İstanbul'da öldü.

1945- Alman General Jodl, Reims'te, Müttefik Kuvvetler Komutanı General Eisenhower'in karargahını kurduğu küçük bir okulda, Almanya'nın teslim olduğunu bildiren anlaşmayı imzaladı.

1966- Polis, Mecliste arama yaptı.

1973- Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.

1979- İran'ın yeni lideri Humeyni, evlenme yaşını kızlarda 13'e, erkeklerde 15'e indirdi.

1986- Gazeteci, hikaye ve oyun yazarı Haldun Taner 71 yaşında İstanbul'da öldü.

1988- Abdi İpekçi cinayeti ile Papa suikastında adı geçen Oral Çelik Fransa'da yakalandı.

1995- Fransa'da sağın adayı Jacques Chirac cumhurbaşkanı seçildi.

1997- İstanbul'da Yenikapı Mevlevihanesi yandı.

2000- Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, TBMM Genel Kurulunda yapılan 3. tur oylamada 330 oyla Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. Cumhurbaşkanı seçildi.

2007- Caz sanatçısı Nükhet Ruacan, İstanbul'da yaşamını yitirdi.

2010- Anayasa değişikliği TBMM Genel Kurulu'nda 72'ye karşı 336 oyla referandum aralığında kabul edildi.

2011- Ankara metro inşaatları Ulaştırma Bakanlığı'na devredildi.

2012- Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Kremlin Sarayı'nda düzenlenen yemin töreninin ardından, 4 yıl sonra yeniden devlet başkanlığı koltuğuna oturdu. Putin parlamentoya, başbakan adayı olarak selefi Dimitriy Medvedev'i önerdi.

2013- Bursaspor Kulübü Başkanı İbrahim Yazıcı, Bursa'da tedavi gördüğü hastanede 65 yaşında vefat etti.

8 Mayıs

1886- Coca Cola, ABD'de kimyacı John Styth Pemberton tarafından imal edildi.

1903- Fransız ressam Paul Gaugin öldü.

1945- Alman General Von Keitel, Sovyet komutan General Zhukov'a teslim oldu. Avrupa'da savaşın bittiği bu güne "V.E. Day" (Zafer Günü) adı verildi.

1947- Ulvi Cemal Erkin, Prag'da Çek Filarmoni Orkestrası'nı yönetti.

1952- Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü kuruldu.

1961- Uluslararası Af Örgütü kuruldu.

1972- Ecevit listesinin olağanüstü kongrede kazanması üzerine, İsmet İnönü, 33 yıl 4 ay 11 gün sonra CHP genel başkanlığından istifa etti.

1978- Radyo-TV Gazetecileri Derneği kuruldu.

1984- Türk parlamenterlerin yetki belgeleri, Strasbourg'daki Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesinde onaylandı. 12 Eylül'den sonra, 1981'den beri Konsey Meclisinde temsil edilmeyen Türkiye ile Avrupa Konseyi ilişkileri, böylelikle yumuşama yoluna girmiş oldu.

1984- Sovyetler Birliği, Los Angeles Olimpiyatları'nı boykot edeceğini açıkladı.

1987- Ressam müzeci Elif Naci 89 yaşında öldü.

2012- Uluslararası Polis Teşkilatı (Interpol), Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi'nin yakalanması için kırmızı bülten yayımladı.

2012- Rusya'nın eski Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev, Rus parlamentosunun alt kanadı Duma'da yapılan oylama sonucunda Başbakan seçildi.

9 Mayıs

1485- Davutpaşa Lisesi, dönemin sadrazamı Davut Paşa tarafından "Mektebi Sübyan" adıyla kuruldu. 1874'te Rüştiye Mektebi'ne dönüştü.

1920- Anadolu Ajansı, "Büyük Millet Meclisi adına Mustafa Kemal" imzasıyla "İslam Alemine Beyanname"yi yayımladı: "... Orduyu terhis etmek, köylülere Kuvayımilliyeyi asi tanıtmak, milleti kendisine şeref veren en asil ve civanmert evladına karşı şüphe ve tereddüde düşürmek, sulhü hazırlamak için İngiliz emri altında çalışan vatansızların ilk işi oldu."

1926- Amerikalı kaşif Amiral Byrd, Kuzey Kutbu'na doğru ilk uçuşunu yaptı.

1935- Cumhuriyet Halk Fırkası 4. Büyük Kurultayı toplandı. Kurultayda "fırka" yerine "parti" sözcüğü benimsendi. "Altı Ok" daha ayrıntılı şekilde ele alındı. "Partinin güttüğü bütün bu esaslar Kemalizm prensipleridir" denilerek, "Kemalizm" ilk kez resmi olarak tanımlandı.

1942- Ulusal mimarlık akımının en önemli temsilcilerinden Mimar Vedat Tek İstanbul'da öldü.

1955- "Anneler Günü" Türkiye'de ilk kez kutlandı.

1955- Batı Almanya, NATO'ya katıldı.

1988- Basın Müzesi, İstanbul'da açıldı.

1998- Şair Haşim Nezihi Okay 94 yaşında öldü.

2007- Fransız ressamı Paul Cezanne'ın suluboya tablosu 25,5 milyon dolara satıldı.

2012- Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer'in yayımladığı "12 Yıllık Zorunlu Eğitime Yönelik Uygulamalar" başlıkla genelgeyle, kamuoyunda "4+4+4" olarak bilinen düzenlemeye ilişkin uygulamalar belirlendi.

2012 - İspanyol takımlarının karşılaştığı UEFA Avrupa Ligi finalinde, Arda Turan'lı Atletico Madrid, Athletic Bilbao'yu Falcao (2) ve Diego'nun golleriyle 3-0 yenerek kupanın sahibi oldu.

2013- Ankara 8. Ağır Ceza Mahkemesi, eski Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Harekat Dairesi Başkanı Behçet Oktay'ı öldürmek ve ruhsatsız tabanca bulundurmak suçlarından yargılanan Halil Kesici'nin, "suçunun sabit olmadığı"na hükmederek beraatına karar verdi.

2013- Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, bir ilke imza atarak, 2012 yılında piyasaya arz edilen sigaralar içerisindeki katkı maddelerini açıkladı.

10 Mayıs

1799- Cezzar Ahmet Paşa, Akka'da Napolyon'un ordularına karşı zafer kazandı.

1868- "Danıştay" kuruldu. "Şurayı Devlet" adıyla kurulan Danıştay, Padişah Abdülaziz'in nutkuyla fiilen çalışmaya başlamıştı.

1876- Osmanlı devletinde sansür uygulamasına ilişkin ilk "Kararnamei Ali" çıkarıldı.

1907- Anneler Günü, ilk kez ABD'nin Philadelphia kentinde kutlandı.

1919- İtilaf Devletleri temsilcileri, Paris'te, Yunanlıların İzmir'i işgali konusunda karar aldı.

1921- Mustafa Kemal Paşa, TBMM'de "Müdafaayı Hukuk Grubu"nu kurdu.

1930- Cumhuriyet Halk Fırkasının 3. Büyük Kongresi'nde, "Altı Ok"un simgelediği ilkeler kabul edildi.

1961- TBMM, nispi temsil seçim sistemini kabul etti.

1975- Türk sinemasında komedi filmlerinin değişmez oyuncusu Necdet Tosun 49 yaşında öldü.

1978- Tarihi Çiçek Pasajı binası çöktü. Enkaz altında kalan 7 kişi öldü, 16 kişi yaralandı.

1995- Tiyatro sanatçısı Belkıs Dilligil, İstanbul'da geçirdiği trafik kazasında öldü.

2005- Şair Ahmet Tufan Şentürk 81 yaşında vefat etti.

2007- TBMM Genel Kurulunda, "milletvekili genel seçimlerinin dört yılda bir yapılmasını, cumhurbaşkanının halk oyuyla ve 5 artı 5 sistemiyle seçilmesini" de içeren Anayasa değişikliği paketi 2. tur görüşmelerde benimsendi.

2008- Dünyanın "La Diva Turca" olarak alkışladığı, 20. yüzyılın en önemli sopranolarından Leyla Gencer, Milano'daki evinde 80 yaşında vefat etti.

2009- Şehir içi telefon görüşmeleri rekabete açıldı.

2010- Deniz Baykal, internette yer alan görüntüler ve sonrasındaki sürecin ardından CHP Genel Başkanlığından istifa etti.

2011- AB, protestoların şiddetle bastırıldığı Suriye'ye silah ambargosu başlattı.

2012- TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, yeni anayasanın yazımına başladı.

2012- TBMM Darbe ve Muhtıraları Araştırma Komisyonu bünyesinde, 1960 darbesi ve 1971 muhtırası, 1980 darbesi, 28 Şubat ve 27 Nisan ile ilgili 3 ayrı alt komisyon kurulması kararlaştırıldı.

11 Mayıs

1920- Mustafa Kemal Paşa, İstanbul'daki Divanı Harb tarafından idama mahkum edildi.

1938- Atatürk, çiftliklerini ve taşınmazlarını ulusa bağışladı.

1946- Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün CHP Tüzüğü'nde yer alan "Milli Şef" ve "Değişmez Genel Başkan" unvanları kaldırıldı.

1954- Öykü yazarı Sait Faik Abasıyanık 48 yaşında öldü.

1961- Yassıada'da "Anayasayı ihlal" davaları başladı.

1964- Yazar Sait Faik Abasıyanık'ın, ölümünden on yıl sonra, Burgaz Adası'ndaki evi müzeye dönüştürüldü.

1985- Birmingham City ile Leeds United arasında Birmingham'da yapılan futbol maçı sırasında yangın çıktı; 40 kişi öldü, 150 kişi yaralandı.

1997- IBM bilgisayar şirketinin süper bilgisayarı Deep Blue, gelmiş geçmiş en büyük satranç ustası kabul edilen Gari Kasparov'u yendi.

2000- Terör örgütü "Hizbullah" üyesi 32 sanığın yargılanmasına Ankara DGM'de başlandı.

2000- Film yönetmeni Faruk Kenç İstanbul'da öldü.

2005- "Ben Gamlı Hazan" ve "Civelek" gibi bestelere imza atan Melahat Pars 86 yaşında İstanbul'da vefat etti.

2011- Almanya'nın Düsseldorf kentinde düzenlenen 56. Eurovision Şarkı Yarışması'nda Türkiye'yi temsil eden Yüksek Sadakat grubu yarı finalde elendi.

2011- Suriye, BM İnsan Hakları Konseyi'ne adaylıktan vazgeçmeyi kabul etti.

2013- Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde belediye ve postane binası önünde bomba yüklü iki araç, 5 dakika arayla patlatıldı. Patlamada 52 kişi hayatını kaybetti, 53 kişi yaralandı. 452 iş yeri, 62 araç, 11 kamu binası ve 293 konutta hasar oluştu.

2013- Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de düzenlenen 48. Avrupa Karate Şampiyonası'nda Türkiye 4 altın, 2 gümüş, 4 bronz olmak üzere toplam 10 madalya kazandı. - Ankara

Amerika Birleşik Devletleri Anneler Günü İstanbul Politika Güncel Haberler