Salmonella nedir? Salmonella nasıl bulaşır, tedavisi nasıl yapılır?

Salmonella Gram-negatif bir bakteridir. Klinik laboratuvarda genelde MacConkey agar, XLD agar, XLT agar, DCA agar, veya Önöz agar ile izole edilir. Bağırsak enfeksiyonuna neden oldukları ve sağlıklı bağırsakta bulunan diğer bakteriler çok daha fazla sayıda olduğu için, ilk izolasyonunda seçici (selektif) bir ortam kullanılması gerekir. Salmonella nedir? Salmonella nasıl bulaşır, tedavisi nasıl yapılır?

SALMONELLA NEDİR?

Salmonella, tifo, paratifo ve gıda zehirlenmesine yol açabilen, çubuksu, Gram-negatif bir enterobakteri cinsidir. Salmonella türleri hareketlidir (motildir), hidrojen sülfür üretirler. Peki, Salmonella nasıl bulaşır, tedavisi nasıl yapılır? Salmonella nedir?

linik numunelerde salmonella sayıları o kadar düşük olabilir ki dışkı rutin olarak bir zenginleştirme kültürüne tabi tutulur, örneğin selenit buyyonu veya Rappaport Vassiliadis soya pepton buyyonu. Bu ortamlar normal bağırsak florasının büyümesine engelleyicidir ama salmonella türlerinin çoğalmasını sağlarlar. Ardından, zenginleştirme ortamını birincil seçici ortama inoküle ederek salmonellalar izole edilir. Kan agarında 2–3 mm çaplı, nemli koloniler oluştururlar. Hücreler uzun süre 25-28 °C aralığında büyütüldükleri zaman bazı türler bir biyofilm oluştururlar, bu biyofilm karmaşık karbonhidratlar, selüloz ve proteinlerden oluşur. Salmonellalar genelde laktoz fermantasyonu yapmazlar; çoğu hidrojen sülfür üretir, ferrik amonyum sitrat içeren ortamda bu gaz tepkiyerek kolonilerin ortasında siyah bir nokta oluşmasına neden olur.

Sınıflandırma

Salmonella taksonomisi karmaşıktır. 2021 itibarıyla, bu cinsin içinde yer alan 3 tür sayılmaktadır: S. bongori (evvelden alttür V) , S. enterica (evvelden S. choleraesuis olarak anılan) ve 2005 yılında eklenen S.subterranea. Tip türü olan S.enterica altı alttürden oluşur:

• I—enterica

• II—salamae

• IIIa—arizonae

• IIIb—diarizonae

• IV—houtenae

• V—geçersiz (şimdi S. bongori olarak adlandırılmış)

• VI—indica

Ayrıca, her 3 türde de pek çok (2500'den fazla) serovar mevcuttur, bunlar çok çeşitli ortamlarda bulunurlar ve pek çok farklı hastalıkla ilişkilidirler. İnsanlardan elde edilebilen izolatların çok büyük bir kısmı (> %99.5) S. enterica alttürüdür. ABD Hastalık kontrol ve önleme Merkezleri (Centers for Disease Control and Prevention; CDC) bu karmaşıklığı sadeleştirmek amacıyla Salmonella türlerinin yalnızca cins ve serovarları ile anılmasını önerir. Örneğin, teknik olarak daha doğru olması gereken

"Salmonella enterica alttür enterica serovar typhi"

yerine

"Salmonella typhi"

olarak anılması önerilir.

Salmonella izolatları en yaygın olarak serolojilerine (Kauffman-White sınıflandırması) göre sınıflandırılırlar. Esas ayrım önce somatik o antijeni, sonra da kamçı (flagella) H antijenlerine göre yapılır. Bir izolatın tam olarak tanımlanabilmesi için hem faz 1 hem de faz 2 H antijenleri gerekir ama rutinde bu yapılmaz.

Örnekler:

• Salmonella enteritidis (1,9,12:g,m) - mevcut o antijenleri 1, 9 and 12'dir; H antijenleri g ve m'dir.

• Salmonella typhi (9,12,Vi:d:-) - O antijenleri 9, 12; H antijeni d: Vi antijeni bacteri kapsülünde yer alır, Virülans faktörü olarak etki ettiği için böyle adlandırılır.

Klinik laboratuvarda ancak az sayıda serovarlara bakılır (diğerleri seyrektir veya klinik olarak önemli sayılmaz). İngiltere sağlık bakanlığı (Health Protection Agency) şu antijenlerin rutin olarak bakılmasını önerir:

• O antijenleri: 2 4 6.7 8 9 and 3.10

• Faz 1 H antijenleri: a b d E G i r Vi

• Faz 2 H antijenleri: 1,2 1,5 1,6 1,7

Bu panel ile tanımlanamayan izolatlar daha teşeküllü bir referans laboratuvarına yollanır.

Dikkat: Salmonella bakterisi su kaplumbağalarından size bulaşabilir.

Not: Görsel temsilidir.