TÜM KATEGORİLER
Son dakika haberi | Sudan'ın son Başbakanı Mehdi hayatını demokrasi mücadelesine adadı
Koronavirüs nedeniyle hayatını kaybeden Doğu Afrika ülkesi Sudan'ın demokratik yollarla seçilmiş son Başbakanı Sadık el-Mehdi, demokrasi mücadelesine adadığı ömrünün yaklaşık 60 yıllık döneminde, darbeler, hapis cezaları ve baskılara rağmen muhalif kanatta siyasi mücadele verdi.
Sudan Milli Ümmet Partisi ve Ensar Hareketi lideri olan demokratik yollardan seçilmiş son Başbakan, tam adıyla Sadık Sıddık Muhammed Ahmed el-Mehdi (85), yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedavisi gördüğü Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) bu sabaha karşı yaşamını yitirdi.
İngiliz sömürgecilere karşı özgürlük mücadelesi veren Muhammed el-Mehdi'nin torunu olan Mehdi, başkent Hartum'un en büyük şehri Umdurman'da 1935'te dünyaya geldi.
Ülkedeki önde gelen dini akımlardan Ensar Hareketi'nin kalesi Umdurman'daki medreselerde dini eğitim alan Mehdi, liseyi Mısır'ın İskenderiye kentinde, lisans ve yüksek lisans eğitimini Oxford Üniversitesi'nde tamamladı.
Babası Sıddık el-Mehdi'nin 1961'de vefatı üzerine liderliğine seçildiği Birleşik Ulusal Cephe ile siyaset sahnesine adımını atan Mehdi,1964'ten bu yana partisinin ve 2002'den bu yana da Ensar Hareketi'nin liderliğini yürütüyordu.
Demokrasinin yerleşmesi için mücadele etti
Mehdi, Cumhurbaşkanı Cafer Numeyri döneminde (1969-1985) defalarca hapse atıldı.
1977'de diğer siyasi güçlerle birlikte Numeyri rejimiyle ulusal uzlaşı anlaşmasını imzaladı ancak bu iş birliği kısa sürdü. Mehdi, Numeyri'nin düştüğü 1985'e kadar rejime muhalefetini sürdürdü.
Sudan'da 1966-1967 ve 1986-1989'da iki dönem Başbakanlık yapan Mehdi, 11 Nisan 2019'de askeri darbeyle görevine son verilen devrik lider Ömer el-Beşir'in 1989'da yaptığı askeri darbeyle görevinden uzaklaştırıldı.
Mehdi, Beşir döneminde baskı, gözaltı ve tutuklamalara maruz kaldı, 1996'da çıktığı yurt dışından Cibuti Cumhurbaşkanlığının himayesinde 1999'da Cibuti'de varılan "Ulusun Çağrısı" adlı anlaşma ile muhalefet rejimin müzakerelerini yürütmek üzere 2000'de ülkesine döndü.
Mehdi, hayat pahalılığı gerekçesiyle Aralık 2018'de başlayan kitlesel protestolar sonucu ordunun 11 Nisan 2019'daki müdahalesiyle Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir görevinden alınana kadar iktidara muhalefetini sürdürdü.
Mehdi'nin partisi, Beşir'in devrilmesine yol açan protesto hareketlerinin organizatörü ve mevcut geçiş hükümetinin siyasi referansı Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri koalisyonunun en önde gelen grupları arasında yer aldı.
Renkli kişiliği, çıkışları ve muhalif kimliğiyle tanınan Mehdi, yaklaşık 60 yıl sürdürdüğü siyasi hayatında demokrasinin yerleşmesi için mücadele etti.
İsrail ile normalleşmeye karşı çıkmıştı
Demokratik yollarla iş başına gelmiş son Başbakan Mehdi, Beşir sonrasında kurulan geçiş hükümetine başlarda destek olsa da iktidarın İsrail ile normalleşme kararına devletin ve halkın çıkarlarına ters olduğu gerekçesiyle karşı çıkmıştı.
Mehdi ailesinden çok sayıda isim de Sudan siyasetinde çeşitli kademelerde görevler aldı. Mehdi'nin oğlu Abdurrahman Sadık, Beşir'in yardımcılığını üstlendi, kızı Meryem Sadık el-Mehdi de partisinin genel başkan yardımcılığını yürütüyor.
Global Forum for Moderation kurumuna başkanlık eden Mehdi, Londra'daki Avrupa İslam Konseyinin de aralarında olduğu bölgesel ve uluslararası birçok kurum ve kuruluşun üyesiydi.
Filipinler Cumhurbaşkanlığı himayesindeki Gusi Barış Ödülü'ne layık görülen Mehdi, "Güney Sudan meselesi, Bağımsızlık için Cihat ve Şer'i Cezalar ve İslami yönetimdeki yeri" gibi birçok kitap kaleme almıştı.
