Gül-Nazarbayev Ortak Basın Toplantısı

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, geçen sene Nazarbayev ve Aliyev arasında BTC konusunda bir mutabakat imzalandığını hatırlatarak, "Bu mutabakat Kazak petrollerinin de pazarlanmasıyla ilgili. Bunun için Hazar geçişinin tankerlerle yapılması gerekiyor. İnşaatlar yapılıyor. Bunlar bitince Kazak petrolleri de dünya pazarlarına pazarlanacak" dedi.

Cumhurbaşkanı Gül ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenlediler. Cumhurbaşkanı Gül, resmi ziyaret amacıyla hızla gelişen Astana'da bulunmaktan memnuniyet duyduğunu ifade etti. Kendisine eşlik eden heyetin genişliğinin Kazakistan'a verilen önemin göstergesi olduğunu vurgulayan Gül, "Dostum kardeşim" dediği Nazarbayev'e kendisine ve heyetine gösterilen sıcak ilgiden dolayı teşekkür etti. Nazarbayev'in cumhurbaşkanı

seçilmesinden dolayı Eylül ayında Türkiye'ye günü birlik ziyaret gerçekleştirerek kendisini tebrik ettiğini hatırlatan Gül, Türkiye'de gerçekleşen yararlı ve verimli görüşmelerin bu kez Kazakistan'ın ev sahipliğinde sürdürüldüğünü söyledi. Kazakistan'ın büyük bir ekonomik dinamizmle bölgesinde önemli bir konuma ulaştığına dikkat çeken Cumhurbaşkanı Gül, Kazakistan'ın 2010 yılında AGİT dönem başkanlığı yürütecek olmasının da uluslararası alanda ulaştığı itibarın bir gösterdiğini olduğunu kaydetti. Gül,

Bağımsız Devlet Topluluğu'ndan ilk kez bir ülkenin AGİT dönem başkanlığına seçildiğini belirtti. Olumlu ve artan seyir içinde ilişkilerin daha da geliştirilmesi için detaylı görüş alışverişinde bulunduklarını anlatan Gül, şöyle devam etti:

"İkili ilişkilerin yanı sıra bölgesel ve çok taraflı konular hakkında da görüştük. Görüşlerin örtüştüğünü memnuniyetle gördüm. Bugünlere erişmesinde herkesi, başta kardeşim Nazarbeyev'i en samimi duygularla tebrik ederim. Ticari ve ekonomik ilişkilerimizi ilgilendiren konuları da ele aldık. Türk-Kazak İş Forumu'nun açılışına Nazarbayev ile katılacağız. Görüşmelerimizde, dostluğumuz vardı bunu bir kez daha pekiştirmiş olduk. Görüşlerimizi biliyorduk, ama bir kez daha teyit ettik. Bu konuları yakından

takip edeceğiz. Türk-Kazak işbirliğini çok daha ileriye götüreceğiz."

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev ise, Türkiye'ye gelerek Gül'ü cumhurbaşkanı seçilmesinden dolayı tebrik ettiğini hatırlatarak, "Bu ziyaret Cumhurbaşkanı olarak Gül'ün ilk resmi ziyareti. Görüşmelerimizde diplomatik ilişkilerin 15. yıldönümünü özel bir şekilde kutladık" dedi.

İlişkilerin kardeşlik ilkelerine dayanarak yüksek ortaklık seviyesine ulaştığını dile getiren Nazarbayev, görüşmelerin sonucundan memnun kaldıklarını ifade etti. İki ülke arasında 2007 Ocak-Ekim aylarında dış ticaret hacminin 1 milyar dolara ulaştığını vurgulayan Nazarbayev, bu rakamın bu sene 2 milyar dolara, 2010 yılında ise 5 milyar dolara çıkarılmasını hedeflediklerini bildirdi. Kazakistan'da bin 674 Türk işletme bulunduğunu ve Türk yatırımlarının 1.1 milyar dolara ulaştığını anlatan Nazarbayev,

Türkiye'ye yapılan Kazak yatırımların ise 350 milyon dolar olarak gerçekleştiğini belirtti. Nazarbayev, görüşmelerde iki ülke arasındaki askeri ilişkileri de ele aldıklarını ifade etti. Kazakistan olarak Türkiye'nin AB üyeliğini desteklediklerini dile getiren Nazarbayev, "Gelecekte de iki ülke arasındaki komisyonlar hızlı çalışacak ve ilişkilere ivme kazandıracak" diye konuştu.

"2010'DA PETROL SATAN İLK 5 ÜLKEDEN BİRİ OLACAĞIZ"

Açıklamaların ardından gazetecilerin sorularını cevaplandıran Nazarbayev, Kazak petrolünün Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'ndan ne zaman geçeceğine ilişkin bir soru üzerine, boru hatlarının Türkiye üzerinden geçtiği için çok mutlu olduğunu belirterek, "Çünkü Kazakistan 2010 ve 2012 yılından başlayarak petrol ihraç edecek 5 ülke arasına girecek. Onun için bize çeşitli boru hatları lazım" dedi.

Rusya vasıtasıyla Karadeniz'e indiklerini ve BTC'ye katıldıklarını dile getiren Nazarbayev, şunları kaydetti:

"Şu anda Azeri petrolü bu hattı dolduruyor. Azeri petrolü azalacak ve gaz çoğalacak. Onun için biz Hazar denizine limanlar yapıyoruz. Petrol taşınmasını önümüzdeki dönem çözeceğiz. Petrol rafinerileri komple yapıyoruz. Bunların maliyeti 4-5 milyar dolar. Türk şirketlerini de davet ediyoruz. Ceyhan'da 15 milyar dolarlık rafineri yapılacağı belirtiliyor. Kazakistan'ın gaz ve petrol şirketleri katılmak istemektedir. Biz bütün bunları birlikte yapacağız."

Ticaret hacminin geliştirilmesine ilişkin bir soruya Nazarbayev, Türk şirketlerinin 'kardeş' olmasından dolayı Kazakistan'a gelmelerini hoş gördüklerini ifade ederek, "'İki taraf eşit olacak, kim çok yaptı kim az yaptı' demek doğru değil. Cumhurbaşkanları yol açıyorlar, belgelere imza atıyorlar. Somut adımlar hükümetler ve işadamları arasında olacaktır. İş forumunda somut adımlar ve mutabakatlara varılacağına inanıyorum" karşılığını verdi.

BTC boru hattından şu anda Kafkaslar'ın petrolünün taşındığını ve Akdeniz'den pazarlandığını anımsatan Gül ise, bu kapsamda 250 milyon varil petrolün dünya pazarına ulaştırıldığını söyledi. Geçen sene Nazarbayev ve Aliyev arasında BTC konusunda bir mutabakat imzalandığını hatırlatan Gül, "Bu mutabakat Kazak petrollerinin de pazarlanmasıyla ilgili. Bunun için Hazar geçişinin tankerlerle yapılması gerekiyor. İnşaatlar yapılıyor. Bunlar bitince Kazak petrolleri de dünya pazarlarına pazarlanacak" şeklinde

konuştu.

"BİZLER RAYLARI DÖŞÜYORUZ"

Cumhurbaşkanı Gül de aynı soruya, Nazarbayev'in açıklamalarına katıldığını belirterek, "Sayın cumhurbaşkanı çok güzel söylediler. Türkiye, Kazakistan'da yatırım yapıyor bunları daha da çok artırmak istiyoruz. En iyi işbirliği sahası da burasıdır. Önemli gelişmeler var. Önce Türkiye'de Kazak şirketlerinin yatırımlarınfe dayanarak yüksek ortaklık seviyesine ulaştığını önemsiyoruz. Bankacılık ve turizm sektöründe faal olmaya başladılar. Kazak işadamları da daha çok yatırım yapacak. Türk işadamları imar

konusunda faaldirler. İnşaat konusundaki siz ve Kazak makamları imkan vermese onlar da bu başarıları gösteremezdi. Başka sahalarda da yatırım yapmaya teşvik ediyoruz, enerji ve madenler. Kazakistan'da Türk işadamları organize sanayi bölgesi yapmak istiyorlar. Küçük ve orta ölçekte sanayi ulaşım alanında. Demir yolları ve karayollarında önemli ekonomik faaliyetlerdir. Bunun ötesinde çalışmalar yapılacak. Bizler rayları döşeyeceğiz, bu rayların üzerinde işadamlarımız yürüyecek. Hükümetler de faal olacaklar.

Önümüzdeki yıllarda Türk-Kazak halkı bu işbirliğinden fayda görecek" yanıtını verdi.

Kazak Cumhurbaşkanı Nazarbayev, "Alfabenizi ne zaman değiştireceksiniz?" sorusuna, Türkçe konuşan AK sakalar konseyinin kurulmasını teklif ettiğini belirterek, "Latin alfabesine geçmek çok zor bir iş. Kril alfabesiyle, yazarlarımız, şairlerimiz tarihimiz bu alfabe ile yazıldı. Çok uluslu bir ülkeyiz. Ne zaman olacak? Ne zaman hazır olunca o zaman olur. Acele etmiyoruz bu konuda" cevabını verdi.

(TAN-MAY-CC-D)

Haberler