Filistin İçin Dönüm Noktası

Filistin'in BM'deki gözlemci statüsünü, BM üyesi olmayan gözlemci ülke statüsüne yükseltme talebi hakkında bugün BM Genel Kurulu'nda yapılacak oylama öncesi BM'deki kilit oyuncu konumundaki ülkeler oylamadaki tutumlarının ne olacağını büyük ölçüde açıklığa kavuşturdu.

Talebin kabul edilmesi için oy çokluğunun yeterli olması nedeniyle zaten üye ülkelerin üçte ikisinin desteğine sahip Filistin'in talebinin BM Genel Kurulu'nda kabul edilmesine kesin gözüyle bakılıyor.

ABD ve İsrail, Filistin ile İsrail arasında yapılacak barış anlaşmasında ilerleme kaydedilmesini yavaşlatacağı gerekçesiyle Filistin'in talebine karşı çıkıyor.

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise başta Avrupa olmak üzere batı ülkelerine yönelik lobi faaliyetlerini, İsrail'e karşı geniş tabanlı bir uluslararası konsensüs oluşturmak amacıyla artırmış durumda.

BM Genel Kurulu'nda yapılacak sembolik nitelikteki oylama öncesinde kilit oyuncu konumundaki ülkelerin teklif karşısında tutumları şöyle:

EVET OYU KULLANACAK ÜLKELER

RUSYA: Rusya'nın Filistin'in talebine evet oyu vermesi bekleniyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Filistinlilerin böyle bir talepte bulunma hakkının bulunduğuna inanıldığı' belirtildi. Ancak açıklamada, "Filistin yönetiminin böyle bir hareketin muhtemel sonuçlarını iyi hesap etmiş olduklarını ümit ediyoruz" ifadelerine de yer verildi.

ÇİN: Çin, Filistin'in talebine evet oyu kullanacak ülkeler arasında yer alıyor. Çin Dışişleri Bakanı Yang Jiechi, Çin'i 23 Kasım'da ziyaret eden Filistin temsilcisi Bassam el-Salhi'ye ülkesinin Filistin'in BM'deki amaçlarına verdiği desteği yinelemişti.

Yang, görüşmede "Filistin'in BM'ye gözlemci ülke sıfatıyla katılma çabalarını saygı ve anlayışla karşılıyor ve destekliyoruz" ifadesini kullanmıştı.

FRANSA: Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius önceki gün Fransız Parlamentosu'ndan yaptığı konuşmada, "Herhalükarda sadece müzakerelerle 'ki biz her iki taraf arasında koşulsuz ve derhal yapılmasını istiyoruz', Filistin devletinin gerçekleştirilmesine ulaşabiliriz" ifadesini kullanmıştı.

BELÇİKA: Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Didier Reynders'in daha önce oylamada ülkesinin çekimser oy kullanacağını açıklamış olmasına karşın, Belçika'da bugün yapılan bakanlar kurulu toplantısında talebe evet oyu verilmesi kararı çıktı.

İSPANYA: İspanya'dan dün yapılan açıklamada Filistin'in talebi için evet oyu kullanılacağı duyuruldu. İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Garcia Margallo parlamentoda yaptığı konuşmada, "İspanya, tarihine uygun bir şekilde Filistin'in talebine evet oyu kullanacak, çünkü bunun Ortadoğu'da barışa yaklaşmak için en uygun çözüm olduğuna inanıyor. Biz, hükümet olarak bu oylamanın olmamasını tercih ederdik, çünkü bu barış müzakerelerinde ilerleme kaydedildi anlamına gelirdi" demişti.

İSVİÇRE: İsviçre de dün Norveç, Danimarka ve İspanya ile birlikte Filistin'in talebine evet oyu vereceğini açıklayan ülkeler arasında yer aldı. İsviçre hükümetinden yapılan açıklamada, Filistin'in statüsünde yapılacak değişiklik "hem yapıcı hem de pragmatik" olarak nitelendi.

AVUSTURYA: Avusturya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Martin Weiss, Avusturya'nın, AB içinde bu konuda ortak bir tavrın belirlenmemiş olduğunun açıklık kazanmasının ardından talebe evet oyu vereceğini duyurdu.

HAYIR OYU KULLANACAK ÜLKELER

ABD: ABD, Filistin'in BM Genel Kurulu'na sunduğu talebine, İsrail ile Filistin arasında bir barış anlaşması imzalanması sürecini yavaşlatacağı gerekçesiyle karşı çıkıyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland dün yaptığı açıklamada talebe, İsrail ile Filistin'i "yan yana barış içinde yaşayan iki devletli çözüm hedefine yaklaştırmayacağı" gerekçesiyle karşı çıktıklarını bildirmişti.

KANADA: İsrail'in çok yakın bir müttefiki olan Kanada, teklife kesinlikle hayır oyu verecek ülkeler arasında yer alıyor.

Kanada Dışişleri Bakanı John Baird'in sözcüsü Rick Roth, Filistin'in talebine ilişkin yaptığı açıklamada, Filistin ve İsrail arasındaki iki devleti içeren her çözümün her iki devlet tarafından müzakere edilmesi ve birlikte kararlaştırılması gerektiğini, bu konuda ne şekilde olursa olsun tek taraflı atılacak adımın sonuçta yararsız olacağını söylemişti.

HOLLANDA: Hollanda, Filistin'in talebine hayır oyu verme ihtimali bulunan ülkeler arasında yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Frans Timmermans parlamentoya gönderdiği bir yazıda, "Bölgede kalıcı barışa sadece İsrail ve Filistinlilerin, iki devletli çözüm konusunda son anlaşmaya varmak amacıyla müzakere masasına geri dönmesiyle ulaşılabilir" ifadesini kullanmıştı.

ÇEKİMSER KALANLAR

İNGİLTERE: İngiltere, Filistin'in talebine ilişkin oylamada çekimser oy kullanma ihtimali bulunan ülkeler arasında yer alıyor. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, ülkesinin söz konusu talebi, Filistinlilerin İsrail ile yapılan görüşmelere derhal ve şartsız olarak geri döneceklerine yönelik açık bir taahhütte bulunması koşuluyla destekleyebileceğini belirtmişti.

Hague yaptığı açıklamada, İngiltere'nin bazı güvenceler verilmediği ve sunulan teklif üzerinde bazı düzeltmeler yapılmadığı takdirde Filistin'in teklifine karşı çıkacağını ifade etmişti.

ALMANYA: Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, bugün başkent Berlin'de yaptığı açıklamada, Almanya'nın BM Genel Kurulu'nda Filistin'in statüsü konusunda yapılacak oylamada çekimser oy kullanacağını bildirdi.

AVUSTRALYA: Geçmişte sürekli olarak ABD ve İsrail ile birlikte hareket eden ülkeler arasında yer alan Avustralya, Filistin'in talebin için bu kez alışıldığı şekilde hayır oyu yerine çekimser oy verecek. Avustralya Başbakanı Julia Gillard, parti yönetim kurulundan gelen baskılar üzerine, parti genel başkanlığını koruma kaygısıyla ülkesinin geleneksel olarak İsrail'i destekleme politikasından vazgeçmek zorunda kalarak Filistin'e destek vermişti. Ancak daha sonra ülkesinin çekimser oy kullanacağını duyuran Gillard Avustralya parlamentosunda yaptığı konuşmada, "Bu parlamentodaki büyük partiler arasındaki partiler üstü politika, İsrail'i, Ortadoğu barışını ve Ortadoğu'daki iki devleti desteklemektir" ifadesini kullandı.

Kaynak: AA / Güncel