Ekonomide 2020 böyle geçti: (2)

Türkiye ekonomisinde, yılın ikinci çeyreğinde, dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında alınan önlemler nedeniyle diğer ülkelerdeki gibi yavaşlama süreci yaşandı. Ekonomi, haziranda söz konusu tedbirlerin gevşetilmesi ile başlayan normalleşme süreciyle "V" tipi toparlanma dönemine girdi.

AA muhabirlerinin yaptığı derlemeye göre, Türkiye'de yılın ikinci çeyreğine, marttan itibaren etkisini gösteren Kovid-19 ve bu kapsamda alınan önlemler damga vurdu.

Salgının yayılmasını önlemek amacıyla dünyadaki pek çok ülke gibi Türkiye de etkili önlemlere başvururken, bu kapsamda martta okullarda eğitim ve öğretime ara verildi, restoranlar, spor salonları, düğün salonları, kuaför-berber ve güzellik salonları gibi pek çok işletmenin faaliyetleri geçici olarak durduruldu.

Yurt içi ve yurt dışı uçuşlara ara verilirken, seyahat kısıtlamaları da uygulandı. Gümrük kapılarında Kovid-19 tedbirleri hayata geçirildi. Yılın ikinci çeyreğinde de alınan bu önlemlerin ekonomik veriler üzerindeki etkisi izlendi.

Hükümet de söz konusu tedbirler nedeniyle işletmelerin işçi çıkarmasını önlemek ve acil nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla çok sayıda önlem ve kredi paketi açıkladı. Mükelleflerin vergi ve prim ödemeleri ertelenirken, salgın önlemlerinden etkilenen işletmeler "mücbir sebep" kapsamına alındı.

Kovid-19 önlemleri nedeniyle nisan ve mayıs aylarında ihracatta yüzde 40'lara varan gerileme yaşanırken, özellikle nisanda sanayi üretim, sektörel güven, ekonomik güven ve tüketici güven endeksleri gibi verilerde düşüş görüldü.

Salgınla mücadelede büyük ölçüde başarı yakalanırken, haziranla birlikte normalleşme sürecine girildi. Bu ayda faaliyetlerine ara verilen pek çok işletme yeniden açıldı, uçak ve tren seferleri de yeniden başladı. Gümrük kapıları bu süreçle yeniden faaliyete geçti.

Normalleşme sürecinin etkisiyle ekonomi yeniden hareketlendi. Haziranda güven endekslerinde toparlanma görüldü. Normalleşme sürecinin ekonomik verilere etkisi haziran ayı sonrasındaki ekonomik göstergelerde daha net hissedildi.

Haksız fiyat artışlarıyla mücadele

Bu süreçte maske ve dezenfektan gibi ürünler ile market fiyatlarında yaşanan haksız fiyat artışları sebebiyle tedbirler alındı.

Rekabet Kurulu, Reklam Kurulu gibi kuruluşlar, bu fiyat artışları nedeniyle gereken yaptırımları uygularken, vatandaşların maskelere kolay erişmesi için de önlemler uygulandı.

Üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarına yönelik her türlü tedbiri almak amacıyla Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu oluşturuldu.

Buna göre, üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerden, bir mal veya hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapanlara 10 bin liradan 100 bin liraya kadar; piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetlerde bulunanlara ise 50 bin liradan 500 bin liraya kadar idari para cezası uygulanması kararlaştırıldı.

Türkiye, Kovid-19'a karşı aşı geliştirmek için kolları sıvarken, tedavide kullanılacak tıbbi cihazların üretimi de hız kazandı.

2020 yılının ikinci çeyreğinde ekonomide öne çıkan bazı olaylar şöyle:

1 Nisan

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Kovid-19'la mücadele sürecinde firmalara, işçi çıkarmak ya da çalışanlarına ücretsiz izin vermek yerine Kısa Çalışma Ödeneğine başvurmaları çağrısında bulundu. Albayrak, salgından etkilenen ücretli öğretmen ve usta öğreticilerin ek ders ücretlerinin süreç boyunca ödenmesine devam edileceğini de bildirdi.

G20 Olağanüstü Ticaret ve Yatırım Bakanları, Kovid-19 salgınının sebep olduğu küresel ölçekteki gelişmeleri değerlendirmek ve ileriye dönük ortak eylem alanlarını belirlemek amacıyla toplandı.

2 Nisan

Tıbbi tanı kitlerinin ithalatında, gümrük idarelerince, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun fiziksel veya elektronik ortamda düzenleyeceği uygunluk yazısı talep edildi.

Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, martta ihracat, Kovid-19'un etkisiyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,81 gerileyerek 13 milyar 426 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 3,13 artışla 18 milyar 821 milyon dolara yükseldi.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "Kovid-19 Platformu" altında 7 farklı aşı projesi ile hem kimyasal hem de biyoteknolojik yöntemlerin uygulanacağı 7 farklı ilaç geliştirme projesinin yer aldığını bildirdi.

3 Nisan

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, salgın nedeniyle araç muayene sürelerini uzattı.

Hazine ve Maliye Bakanlığınca, konut hesabında birikim yapanlar için uygulanan düzenli ödeme yapmama imkanının kapsamı genişletildi.

Enflasyon martta yüzde 0,57 artarken, yıllık bazda yüzde 11,86 oldu.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Kovid-19'a karşı aşı ve ilaç geliştirmeye yönelik 14 projenin yaklaşık maliyetinin 18 milyon lira olduğunu bildirdi.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, bakanlık olarak maskelerin halkın daha kolay ulaşabileceği noktalarda satışı için çalışma yaptıklarını belirtti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, firmaların kar dağıtımlarını 2019 karının yüzde 25'i ile sınırladı.

4 Nisan

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği'nin geçici 1'inci, 2'nci ve 4'üncü maddeleri dışındaki maddelerinin yürürlüğe girişi 1 Temmuz 2020 tarihine uzatıldı.

5 Nisan

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla başlatılan ücretsiz maske dağıtımında başvurular, e-Devlet Kapısı üzerinden alındı.

Sağlık Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının aldığı karar doğrultusunda, "ePttAVM.com" internet adresi üzerinden vatandaşlara dağıtılacak maskelerin, PTT Kargo tarafından ücretsiz olarak adrese teslim edileceği belirtildi.

7 Nisan

KOSGEB'in kredi destek programından faydalanan ve bankalara ödemeleri devam eden 136 bin KOBİ'nin nisan, mayıs ve hazirandaki kredi taksitleri 3 ay ertelendi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2 milyondan fazla mükellefin muhtasar, KDV ve prim ödemelerinin 6 ay ertelendiğini, mücbir sebep halinden yararlanan mükelleflere ek olarak gelir vergisi mükellefi 1,9 milyon kişinin daha kapsama alındığını, 65 yaşın üzerinde ve kronik rahatsızlığı olan mükelleflerin beyanname ve ödemelerinin ertelendiğini duyurdu.

8 Nisan

Uluslararası ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi, kamu kurumları, sektörel örgütler ve meslek kuruluşları arasında iş birliği ve uyumun sağlanarak mükerrerliğin önüne geçilmesi için yabancı ülkelerden Türkiye'ye, Türkiye'den de yurt dışına gerçekleştirilecek ziyaretlerin Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda yapılacağı belirlendi.

Türkiye'de hava yoluyla seyahat edenlerin sayısı, salgının da etkisinin hissedildiği ocak-mart döneminde 33 milyon 587 bin 932 oldu.

9 Nisan

-Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ihracatta yerinde gümrükleme uygulamasından sonra Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü'ne sahip üretici ihracatçılar için ithalatta yerinde gümrükleme uygulamasını da hayata geçirdiklerini bildirdi.

10 Nisan

Türkiye'de işsizlik oranı, ocakta geçen yılın aynı ayına göre 0,9 puan azalarak yüzde 13,8'e geriledi. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 306 bin kişilik azalışla 4 milyon 362 bin kişi olarak kayıtlara geçti.

12 Nisan

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Kovid-19'la mücadele tedbirleri kapsamında uygulanan kısa çalışma ödeneğine 200 binden fazla firmanın, 2 milyondan fazla çalışan kapsamında başvuruda bulunduğunu ve bunlardan 700 bininin onaylandığını bildirdi.

13 Nisan

Sanayi üretim endeksi, şubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,5 arttı.

15 Nisan

Türkiye'nin mart ayında merkezi yönetim bütçesi gelirleri 47,4 milyar lira, giderleri 91,2 milyar lira olarak kayıtlara geçti. Merkezi yönetim bütçesinden ocak-mart döneminde 285 milyar 330 milyon lira harcama gerçekleştirilirken, bütçe gelirleri 255 milyar 749 milyon liraya ulaştı.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı'nda, Kovid-19'la mücadele kapsamında Eylem Planı üzerinde mutabık kaldıklarını bildirdi.

16 Nisan

Kredi faizlerindeki indirimler, konut satışlarında rekorları da beraberinde getirdi. Yılın ilk 3 ayında satılan 341 bin 38 konut, "son 8 yılın en iyi ilk çeyrek performansı" olarak kayıtlara geçti.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tüm gemi, deniz araçları, gemi adamları ve şirketlerin belgelerinin 3 ay süreyle uzatıldığını bildirdi.

17 Nisan

Kurulan şirket sayısı, martta bir önceki aya göre yüzde 9,6 azalışla 8 bin 276 oldu. Aynı dönemde kapanan şirket sayısı da yüzde 7,4 azalışla 763 olarak gerçekleşti.

Gelir İdaresi Başkanlığı, 30 Nisan'a kadar verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme sürelerinin 1 Haziran gün sonuna kadar uzatıldığını açıkladı.

Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete'de yayımlandı. Kanuna göre, sermaye şirketleri, 30 Eylül 2020'ye kadar 2019 yılı net dönem karlarının yalnızca yüzde 25'ine kadarını dağıtabilecek. Üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerden, bir mal veya hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapanlara 10 bin liradan 100 bin liraya kadar; piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetlerde bulunanlara ise 50 bin liradan 500 bin liraya kadar idari para cezası verilecek. Üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarına yönelik her türlü tedbiri almak amacıyla Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu oluşturulacak.

22 Nisan

Tüketici güven endeksi, nisanda geçen aya göre yüzde 5,8 azalarak 54,9 oldu.

Yurt içinde geçen yıl yapılan seyahat harcamaları, bir önceki yıla göre yüzde 21,5 artarak 48 milyar 910 milyon 856 bin lira oldu.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, salgın nedeniyle önem kazanan yoğun bakım solunum cihazları konusunda çalışma başlattıklarını belirtti.

24 Nisan

Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) katılımcı adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları için devlet katkısı oranı, yabancı para cinsinden yapılan ödemelerde yüzde 10 oldu.

Hizmet sektörü güven endeksi, nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 50,1, perakende ticarette yüzde 26, inşaat sektöründe 42,2 azalış gösterdi.

25 Nisan

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, pandeminin KOBİ'lerin ticari faaliyetleri üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak, KOBİ'lerin bu dönemde ticari faaliyetlerinde e-ticaretin sağladığı imkanlardan en etkin şekilde faydalanmalarını mümkün kılmak amacıyla "E-Ticaret olarak KOBİ'lerin Yanındayız" dayanışma kampanyasını başlattıklarını bildirdi.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Ekonomik İstikrar Kalkanı kapsamında atılan adımların toplam tutarının 200 milyar liraya ulaştığını bildirdi.

27 Nisan

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Kovid-19 semptomu taşımayan Türk şoförlerin, İran ve Irak sınır kapılarından giriş-çıkışlar hariç Türkiye'ye girişlerinde her türlü sağlık tedbirlerinin alınması koşuluyla 14 günlük karantina süresini beklemeden tekrar yurt dışına çıkış yapabilmesi izini verileceğini bildirdi.

TOBB "Nefes Kredisi"ni yeniden devreye aldı.

28 Nisan

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Orta Asya'dan Türkiye'ye yük getiren şoförlerin araçtan inmemeleri ve kurallara uymaları halinde karantinaya girmeyeceğini belirtti.

Salgınına yönelik çeşitli tedbirleri hayata geçiren Ticaret Bakanlığı, Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) ve Facebook iş birliğiyle KOBİ'lere yönelik çevrim içi eğitim portalını hizmete açtı.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, mayıs ve haziran aylarında vadesi gelecek Hazine destekli kredi geri ödemelerinin faizsiz 6 ay ertelenmesiyle çiftçiye yaklaşık 6 milyar liralık borcunu öteleme imkanı sunduklarını bildirdi.

29 Nisan

Ekonomik güven endeksi, Türkiye'de Kovid-19 tedbirleri nedeniyle birçok sektörde çalışmalara ara verildiği veya uzaktan çalışma yöntemiyle işlerin yürütüldüğü nisanda aylık bazda yüzde 44,1 azalarak 51,3'e düştü.

4 Mayıs

Enflasyon nisanda yüzde 0,85 artarken, yıllık bazda yüzde 10,94 oldu.

Ticaret Bakanlığının geçici dış ticaret verilerine göre, nisanda ihracat, Kovid-19 salgınının etkileriyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 41,38 azalarak 8 milyar 993 milyon dolar, ithalat da yüzde 28,31 düşüşle 12 milyar 957 milyon dolar oldu.

7 Mayıs

Ticaret Bakanlığından, cerrahi maskelerin, adedi KDV dahil en fazla 1 liradan satışa sunulacağı, bu fiyatın üzerindeki satışların 'fahiş fiyat' olarak değerlendirileceği bildirildi.

Rekabet Kurulu, aralarında zincir marketlerin de bulunduğu 29 teşebbüs hakkında rekabeti ihlal edip etmediklerinin belirlenmesi amacıyla soruşturma başlattı. Rekabet Kurumundan yapılan açıklamada, salgının başlamasından bu yana fiyat artışları ve arz zincirindeki birtakım piyasa aksaklıklarına dair kurumun uyarılarda ve inceleme duyurularında bulunduğu hatırlatıldı.

8 Mayıs

Cep telefonu ithalatına, birim gümrük kıymeti adet başına 200 doların altında olanlar için gözetim uygulaması getirildi.

Tarım ve Orman Bakanlığının yaptığı düzenlemeyle gıda satış ve toplu tüketim yerlerinde son tüketiciye arz edilecek bitkisel ve bitkisel kaynaklı gıdalardaki trans yağ içeriği oranına yüzde 2 sınırlaması getirildi.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "Rekombinant aşıda 3 üniversitemiz hayvan deneyleri aşamasına geldi, hatta birisi hayvan deneylerini başlattı. Hayvan deneyleri tamamlandıktan sonra klinik çalışmalara geçilmesi gerekiyor." dedi.

9 Mayıs

Marmaray'dan ilk yurt içi yük treni geçti. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, "Bundan sonra yükler Asya'dan Avrupa'ya Marmaray'dan kesintisiz olarak geçecek." dedi.

11 Mayıs

Türkiye'de işsizlik oranı, şubatta geçen yılın aynı ayına göre 1,1 puan azalışla yüzde 13,6 oldu.

Kovid-19 tedbirleri kapsamında 21 Mart'tan bu yana kapalı olan berber, kuaför ve güzellik salonları, kapılarını müşterilere açtı.

Bez maskeye standart getirildi. Türk Standardları Enstitüsü (TSE) yıkanabilir bez maskeler için standartları belirleyerek internet sitesinde yayımladı.

12 Mayıs

Rekabet Kurulu, Kovid-19 sürecinde tıbbi, koruyucu ve kumaş maskelerin üretimi ve satışı alanında faaliyet gösteren 10 teşebbüs hakkında, ortalama yüzde 600-700 fiyat artışları nedeniyle soruşturma başlattı.

13 Mayıs

Sigara ve tütün ürünlerinde asgari maktu vergi tutarı yüzde 17,18 artırıldı.

14 Mayıs

Türkiye'de, salgına karşı alınan tedbirlerin yoğunlaştığı mart ayında sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 2 düştü.

15 Mayıs

- Bütçe gelirleri nisanda 65,2 milyar lira, giderleri 108,4 milyar lira olarak hesaplandı. Bütçe, nisanda 43,2 milyar lira, ocak-nisan döneminde ise 72,8 milyar lira açık verdi.

Türkiye genelinde nisanda 42 bin 783 konut satışı gerçekleştirildi. Nisanda satılan konut sayısı, bir önceki aya göre yüzde 60,6, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 55,5 azaldı.

Otobüs biletlerine tavan fiyat geldi.

20 Mayıs

İthalatta 800'ün üzerinde eşya için eylül sonuna kadar ürün bazında değişen oranlarda yüzde 30'a kadar ilave gümrük vergisi getirildi. Bu tarihten sonra ise 10 puana kadar daha düşük oranlarda ilave gümrük vergisi alınacak.

21 Mayıs

- Çin'e süt ve süt ürünleri ihracatının önü açıldı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "Yürütülen yoğun girişimler neticesinde, ülkemizden Çin'e gerçekleştirilecek süt ve süt ürünleri ihracatının önündeki engeller kalktı. Bu kapsamda sektörümüzün önde gelen 54 firması Çin'e süt ve süt ürünleri ihracatı gerçekleştirebilecek." dedi.

22 Mayıs

Kovid-19 etkilerinin görüldüğü nisanda kurulan şirket sayısı, bir önceki aya göre yüzde 66,01 azalışla 2 bin 813 oldu.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Kovid-19 salgınının ihracatçılara olan olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla Türk Eximbank'ın "Stok Finansman Destek Paketi"ni devreye aldıklarını bildirdi. Paket kapsamında, KGF tarafından Türk Eximbank'a tanınan Hazine destekli kefalet limiti tutarı 10 milyar lira, kredi faizi yıllık yüzde 7,25, KGF komisyonu binde 5, limiti KOBİ'ler için 25 milyon lira, KOBİ dışı firmalar için 50 milyon lira olacak.

23 Mayıs

Sağlık kurumlarında yapılan görevlendirmelere Kovid-19 düzenlemesi yapıldı. Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarıyla bu kurum ve kuruluşların bağlı, ilgili veya ilişkili birimlerinde salgın sebebiyle yapılan görevlendirmeler kapsamındaki tüm iş ve işlemler "Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası" poliçesi kapsamına alındı.

24 Mayıs

Finansman bonolarında stopaj oranı artırıldı. Salgının ekonomik etkilerini en aza indirmek için vatandaş, esnaf ve firmalara verilen desteğe ek kaynak sağlamak amacıyla finansman bonolarında stopaj oranı yüzde 10'dan yüzde 15'e yükseltildi. Kambiyo işlemlerindeki Banka Sigorta ve Muamele Vergisi oranı da binde 2'den yüzde 1'e çıkarıldı.

27 Mayıs

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, firmaların e-ticaret sitelerine üyeliklerini, sanal ticaret heyetleri ve sanal fuarlara katılımını, sanal fuar düzenlenmesini destek kapsamına aldıklarını bildirdi.

28 Mayıs

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu "Normalleşme sürecinde yüksek hızlı trenler bugünden itibaren Ankara-İstanbul, Ankara-Eskişehir, Ankara- Konya, Konya-İstanbul hatlarında günde toplam 16 sefer yapacak." dedi.

Olağanüstü hal, afet ve ekonomik dalgalanma dönemleriyle diğer acil durumlarda fahiş fiyat ve stokçuluğun denetlenmesi amacıyla oluşturulan "Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu"nun görev ve yetkileriyle çalışma esasları düzenlendi.

29 Mayıs

Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre, Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,5 büyüdü. Bu dönemde GSYH, cari fiyatlarla yüzde 16,2 artarak 1 trilyon 71 milyar 98 milyon lira olarak gerçekleşti.

1 Haziran

Kovid-19 tedbirleri kapsamında mart ayı itibarıyla durdurulan hava yolu ulaşımında iç hat seferleri yeniden başladı.

Normalleşme süreciyle birlikte yat turizminde durdurulan seferler ile restoran ve kafeler gibi yeme-içme sektöründe faaliyet gösteren ticari işletmeler de yeniden hizmet vermeye başladı.

Kovid-19 tedbirleri kapsamında kapatılan milli parklar ve tabiat parkları yeniden açıldı.

3 Haziran

TÜFE mayısta aylık bazda yüzde 1,36, Yİ-ÜFE yüzde 1,54 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11,39, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 5,53 oldu.

Cumhurbaşkanı Kararıyla serbest (döviz) fonlarının portföy işletmeciliği kazançları üzerinden yapılacak tevkifat oranı yüzde 15 olarak yeniden belirlendi.

4 Haziran

Ticaret Bakanlığınca, Kovid-19 sürecinde kapatılan başta Habur ve Gürbulak olmak üzere, İran ve Irak'a yönelik gümrük kapıları uluslararası yük taşımacılığına yeniden açıldı. Bu süreçte ticaretin aksamaması için devreye alınan 'temassız ticaret' uygulamasına da son verildi.

Türkiye'nin ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu İmece'nin son montajı yapıldı. Uydunun gelecek yıl uzaya fırlatılması planlanıyor.

9 Haziran

Cumhurbaşkanı Kararıyla, hizmet sektörünün Ticaret Bakanlığınca uygun görülen sanal ticaret heyeti faaliyetleri, sanal fuarlara katılım ve iş birliği kuruluşlarının yapacağı sanal fuar organizasyonlarına destek verilmesi sağlandı.

Cumhurbaşkanı Kararıyla, ihtisas serbest bölgelerinde faaliyet gösteren kullanıcı ve bölge işleticilerine gider desteği verilecek.

Cumhurbaşkanı Kararıyla, açık hava ağaçlarının gümrük vergisi oranı yüzde 19,5'e, tabii mantarların gümrük vergisi oranı da yüzde 15'e çıkarıldı.

Marka değerlendirme kuruluşu Brand Finance'ın araştırmasına göre, bu yıl 1 milyar 975 milyon dolarlık marka değeriyle Türk Hava Yolları "Türkiye'nin en değerli markası" oldu. Araştırmada ikinci sırayı, marka değeri 1 milyar 616 milyon dolar olan Ziraat Bankası, üçüncü sırayı 1 milyar 538 milyon dolarla Garanti Bankası aldı.

10 Haziran

Türkiye'de işsizlik oranı, martta geçen yılın aynı ayına göre 0,9 puan azalışla yüzde 13,2 oldu. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 573 bin kişi azalarak 3 milyon 971 bin kişi olarak kaydedildi. Genç işsizlik oranı martta 0,6 puan azalışla yüzde 24,6'ya geriledi.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) üzerinden yeni bir uygulama başlattıklarını belirterek, "Elektronik belge uygulamasıyla şirket yetkilileri ihtiyaç duydukları ticaret sicili belgelerine ilişkin başvurularını elektronik ortamda yapabilecek ve harç bedellerini ödeyebilecek." dedi.

11 Haziran

Kovid-19 nedeniyle durdurulan tarifeli yurt dışı uçuşlar yeniden başladı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ilk gün Hollanda, Almanya ve İngiltere'ye uçuş yapıldığını belirtti.

12 Haziran

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu" çatısı altındaki bilim insanları tarafından Kovid-19'a karşı geliştirilen ilk yerli sentez ilaç olan "Favipiravir isimli ilacın yerli sentezi"nin ruhsatlandırma aşamasına geldiğini bildirdi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca, salgın nedeniyle kara yoluyla yurt içi yolcu taşımacılığında uygulanan tavan ücret tarifesinde yüzde 25 ile 30 arasında indirime gidildi. Bakanlığın Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğine göre, seyahat edilecek yol mesafesine göre, 70 lira ile 375 lira arasında tavan ücret uygulanacak.

Sanayi üretim endeksi, nisanda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31,4 azaldı.

15 Haziran

Türkiye İstatistik Kurumu, mayıs ayına ilişkin konut satış istatistiklerini açıkladı. Türkiye genelinde mayısta 50 bin 936 konut satışı gerçekleştirildi. Geçen ay satılan konut sayısı bir önceki aya göre yüzde 19,1 artarken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 44,6 azaldı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, bütçe gelirleri mayısta 68,1 milyar lira, giderleri 85,4 milyar lira olarak hesaplandı. Bütçe mayısta 17,3 milyar lira, ocak-mayıs döneminde ise 90,1 milyar lira açık verdi.

17 Nisan

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, sanayide antikor testlerine 13 ilde başlanacağını belirterek, "İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Konya, Tekirdağ, Adana, Sakarya, Gaziantep, Manisa, Eskişehir, Bursa ve Kayseri'de antikor testleri yapılacak" dedi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, kontrollü normalleşme süreciyle başlatılan uçuşlarla iç hatlarda 940 bin 648 yolcu, dış hatlarda ise 69 bin 489 yolcuya hizmet verildiğini belirterek, "Havalimanlarına 1-15 Haziran'da iniş-kalkış yapan uçak sayısı, iç hatlarda 10 bin 777, dış hatlarda ise 2 bin 904 olmak üzere toplamda 13 bin 681 oldu." ifadesini kullandı.

22 Haziran

Tüketici güven endeksi haziranda aylık bazda yüzde 5,2 artarak 62,6 oldu.

23 Haziran

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yaptığı değişiklikle, otobüslerde yolculara sıcak ikram yapılmaması, ikram edilen yiyecek ve içeceklerin "ambalajlı" olması şartını getirdi.

24 Haziran

Ticaret Bakanlığı tarafından, ilk defa e-ticaret verileri açıklandı. Buna göre, 2019 yılı itibarıyla ülkede e-ticaret hacmi 136 milyar lira olurken, bunun yüzde 85'i yurt içi harcamalardan gerçekleşti. e-Ticarette ilk sıraları hava yolu 15,3 milyar lira, giyim-ayakkabı 13,8 milyar lira, beyaz eşya ve ev aletleri 13,3 milyar lirayla aldı. Toplam e-ticarette siparişlerin ortalama sepet tutarı 99,5 lirayı bulurken, bu rakam kartlı ödemelerde 183 lira, kapıda ödemede 50 lira oldu.

Bu senenin ilk 5 ayında, özellikle de salgın sürecinde e-ticaret hacmi, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 48 artışla 63,3 milyar lira olarak gerçekleşti.

Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi, haziranda aylık bazda hizmet sektöründe yüzde 8,5, perakende ticarette yüzde 9,3, inşaat sektöründe 33,1 artış gösterdi.

26 Haziran

Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Elektronik haberleşme hizmeti sunan kuruluşlar ile finansal kuruluşların müşterileri ile yaptıkları işlemlerde sözleşmeler, elektronik ortamda düzenlenebilecek. Karşılıksız çekten hüküm giyen kişi, tahliye tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının 10'da 1'ini alacaklıya ödeyecek.

Ticari amaçla makaron veya yaprak sigara kağıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün, tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlar, satışa arz edenler, bulunduran ve nakledenlere yönelik cezaya ilişkin uygulama, 1 Temmuz 2020'de yürürlüğe girecek şekilde düzenlendi.

28 Haziran

İthalatta 400'ün üzerinde eşya için değişen oranlarda yüzde 10'a kadar ilave gümrük vergisi uygulanacak. Bu kapsamda tekstil, döküm ve kaynak makineleri, takım tezgahları, presler, tarım ve hasat makineleri, pompalar, gemi vinçleri, römorklar olacak.

29 Haziran

Ekonomik güven endeksi, yeni normalleşme dönemine geçilen haziranda aylık bazda yüzde 19,1 artarak 73,5 değerine yükseldi.

30 Haziran

Maske üretiminde girdi olarak kullanılan "melt blown" kumaşlara uygulanan ilave gümrük vergisi ekime kadar yüzde 20'den 0'a düşürüldü.

Cumhurbaşkanı Kararıyla, Türkiye'de üretimi bulunmayan 125 özel tanımlı ürünün gümrük vergilerinin düşürülmesi kararlaştırıldı.

TÜİK'e göre, Türkiye'nin ihracatı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 40,9 azalarak 9 milyar 967 milyon dolar, ithalatı yüzde 27,8 azalarak 13 milyar 387 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı yüzde 102,7 artışla 3 milyar 420 milyon dolara yükseldi. Söz konusu yıllık düşüşte, bu yılın mayıs ayındaki resmi tatiller, sokağa çıkma yasakları ve hafta sonu tatilleri göz önünde bulundurulduğunda iş gününün 16 güne gerilemesi etkili oldu.

(Sürecek)

Gelir İdaresi Başkanlığı Türkiye Ekonomi Haberler